Von außen ins Innere, ihre Welt sehen, eigene Abgründe und eigenen Himmel beschreiben, die untaugliche Kräfte überwinden, – darüber zu schreiben, ist der Autorin eigen, aber wie es ihr gelingt, das muß der Leser beschätzen. Hier sind die Gedichte aus fruherer Zeit gegeben.
In den vorigen Jahren sie hat folgende Literatur veröffentlicht:
a). Die eigene Lyrik – Mariam Ksowreli „Gedichte“, Tbilisi, 1996 Verlag „Rubikoni“.
_ Veröffentlichte Gedichte in den literarischen, religiösen Zeitungen und Zeitschriften.
_Kritischer Artikel „Manches über die heutige georgische Literatur“,literarische Zeitschrift „Tschweni Mzerloba“,2006 #16.
_Gedichtsammlung der Autorengruppe „Die Weinleise des schönen Wortes” (gebildet von M. Ksowreli-Chartischwili, 2010 Tbilisi), Verlag “Griphoni”.
_Rezension “Über ein neues, achtzugebendes und ein nützliches Buch” (von Nino Bakanidse “Anna im Wunderland”), literarische Zeitschrift “Cheleuri”, # 1, 2011.
b). Übersetzungen auf Georgisch vom Deutsch:
1. Lao-Tse, Tao Te King (aus Deutsch übersetzt vom Chinesisch: N. Federmann - Laotse, Tao Te King, München 1921 und G. Debon Lao-Tse, Tao Te King, Stuttgart 1961) georgisch in Zeilen. (Die Übersetzung wurde durch den Auftrag des Collegiums erfüllt).
2. Upanischaden (bestimmter Teil) die Übersetzung in Zeilen (Die Übersetzung wurde durch den Auftrag des Collegiums erfüllt).
3. Kira Sinos “Der Stamm der Mammutjäger“, Tbilisi 1994, Verlag „Das Kinderbuch“.
4. F. Hölderlin „Die Hoffnung der kommenden Jahrhunderte“, Tbilisi 1999, Verlag „Lomisi“ (Die erwählte Literaur 33).
5. H. Hesse „Narziss und Goldmund“, Tbilisi 2001, Verlag „Otar Karalaschvili“.
6. Zweite Ausgabe, Tbilisi 2009 Verlag SIESTA.
7. Angelus Silesius „Der Cherubimische Wanderer“ (I Buch), die Zeitschrift „Saundshe“, Tbilisi1993. Vom Verlag SIESTA zur Edition vorbereitet.
_ 2010 vom Bildungsministerium Georgiens eine der sechs ausgewählten Übersezungen genannt.
8. Ziegfried Lenz „Der seelische Ratgeber“, Erzählung, „Riza“, 1991, # 4 (Suchumi).
9. Selma Lagerlöf „Erzählungen“, gedruckt in den Zeitschriften: „Riza“ (Suchumi), „Droscha“ (Tbilisi). Vom Verlag SIESTA zur Edition vorbereitet.
10. Die Muster der deutschen Poesie – gedruckt in den literarischen Zeitungen „Rubikoni“, „Kawkasioni“, „Mesame Gsa“, „Gsa“.
11. G. Robakidse, Die Briefe an Nikos Kasandsakis, gedruckt im Buch „Der purpurrote Wiederspiegelung des grossen Brandes“, T. Meskchi, Tbilisi 1996.
12. „Die kleine Anthologie der deutschen Poesie“, Tbilisi 2009 Verlag SIESTA (Volksgedichte, Paul von der Aelst, Goethe, Hölderlin, Eichendorff, Mörike, Lenau, Heim, Trakl, Rilke, Hesse, Strittmatter, Novalis).
13. „Gedichte von Eichendorff“, Übersetzungen, Literarische Zeitschrift „Cheleuri“, Tbilisi 2009 #4.
14. Fr. Schiller „Wallenstein“(Adaptation, Analyse, Geschichte) – das Buch wird vom Verlag SIESTA zum Druck vorbereitet.
15. Brentano, K. M., Sophie Mereau. Neu übersetzte Gedichte, Lit. Zeitschrift „Cheleuri“ 2010 # 2.
16. H. Hesse, „Das Glasperlenspiel“, ein Fragment – von „der Berufung“, Lit. Zeitschrift, „Tschweni mzerloba“, 2011 # 5.
17. Mit dem Mann zusammen übersetzte Gedichte, vorläufig 15 Gedichte aus der deutschen Militärdichtung (als historische Hinsicht), www.defencegeorgia.blogspot.com.
Zur Zeit arbeite ich an der Übersetzung des Romans von H.Hesse „das Glasperlenspiel“.
Im November 2003 wurde in Tbilisi während „der Hessetage in Georgien“ vom Goethe Institut das Buch „Narziss und Goldmund“ von H. Hesse präsentiert.
2010 Frühling, das Buch „Die kleine Anthologie der deutschen Dichtung“ wurde von der Goethe Literarischen Gesellschaft präsentiert.
2011. 26. 09. Radio „Tawisufleba“, Rubrik „Bibliothek“, von M. Charbedia, über Hesses Übersetzungen in Georgien, nämlich „Narziss und Goldmund“.
* * *
მე არ ვტიროდი.
მე ვისმენდი სხვათა ტირილებს
და შევდიოდი მამლის ყივილში
და ძაღლის ყეფას მივყვებოდი იმ ადგილისკენ,
სადაც გოდებენ მხოლოდ უხმოდ,
მე არ ვტიროდი.
* * *
Ich weinte nicht.
Ich hörte anderer weinen
und trat ins Hahneskrähen
und das Hundesbellen führte mich
zu jener Stelle,
wo man stimmlos klagt,
ich weinte nicht.
ტანჯვა
მთვარისფერი სახე
სევდაში გარდამეცვალა.
თვალების სხივი
მიწას აფიქრდება
და ფორმათა ჩაკეტილი სიმარტოვე
მიუკარებლად
გამოუთქმელ სიმყუდროვეში მიმეძალება.
მდინარედ მივალ,
მარადს შევერთვი
ვერამოსუნთქვად.
DIE MARTER
Mein Mondgesicht ist
in Wehmut verstorben.
Die Augenstrahlen
denken an die Erde
und die Einsamkeit der geschlossenen Formen
jagen mich unfaßbar
in die heimliche Stelle.
Als Fluße fließe ich
und münde in die Ewigkeit
unausatmend.
* * *
გზა შედის
უსიერ ტყეში,
სადაც ხარობენ
შავი ხეების
მწვანე დღეები, _
და მე მივყვები. . .
ჩემი ღრუბლები
შენზე ტირიან
დიდი ხანია, _
დავიწყებიათ საკუთარი.
* * *
Der Weg geht
In den dichten Wald ein,
wo sich die grünen Tage
der schwarzen Bäume freunen, –
und ich schreite.
Meine Wolken weinen Über dich,
Alles Eigene haben sie
Schon lange vergessen.
* * *
მთვარე ჩადგა,
ჩაწვა სამთვაროს.
ის იღვრებოდა ღამის სიუცხოვით.
(გადამილოკეს სიხარული).
და ჩადის ნახევარმთვარე
მკვდარი სისავსით.
* * *
Der Mond hat sich
in den Mondschoß gelegt.
Er schwieg in der wunderlichen Nacht.
/Man beleckt mir die Freude/.
Und geht der Halbmond
mit beschlossenen Fülle unter.
* * *
შენმა ნაცრისფერი წვიმიანი
ღამეების სიჩუმემ
ჩემი იისფერი სიმყუდროვის
სარკმელებთან ჩამომსხდარი
გათოშილი ბეღურების
უსინთლო იმედების
უმწეო ზღაპრები
დაათრო.
* * *
Deine Stille
Der grauen regnerischen Nächte
hat hilflose Märchen
lichtloser Hoffnungen
der an den Fenstern
meiner violettablauen Gemütlichkeit sitzenden,
gefrorener Sperlinge
betrunken gemacht.
* * *
შენ გარდამცვალე ყველას გულებში,
გადამაფარე ჩემეული ჩუმი საღამო.
მიმაცილებდა გალობა შაშვის. . .
თვალთ ყოველივე
გაიმარტოვეს,
ო, ისე მყუდროდ,
ამომისუნთქე
ვით სამუდაოდ.
* * *
Ich bin in allen Herzen gestorben
und bin mit meinem stillen Abend umgehüllt.
Mich begleitet das Singen der Drossel.
Alles ist in meinen Augen
einsam geworden,
so still,
als bin ich von der Ewigkeit
zum erstenmal ausgeatmet worden.
საღამო
ბინდი მიცურავდა
და ყანაც ღვინისფრად სთვლემდა,
მომკილ თავთავებს
მოხუცი ცოლ-ქმარი
კონებად კრავდა,
ყრმა მწყრებს დასდევდა,
ხბო ბალახობდა,
შაშვი გალობდა, _
ბინდი მიცურავდა. . .
DER ABEND
Die Dämmerung schwamm her
und der Acker schlief weinfarbig,
die geschnitten Ähren
hauften die alten Eheleute,
der Jungling folgte den Wachteln,
das Kälbchen graste,
die Drossel sang…
Die Dämmerung schwamm her.
* * *
ცა დუმილისფერობდა
ღრუბელთა მწუხრში,
როგორც ქვათა ოცნების
სიზმარში გაჭრა.
მიწა ეხვეოდა საღამოს ხელებით
და იხუტებდა დახურულ მკერდთან.
მეფობდა ღამის უმანკო გოდება;
სიჩუმე წურავდა დარდიან მანდილს
და გვატკბობდა.
* * *
Der Himmel schwieg im Wolkenbetrübnis
wie in den Träumen – die Steine.
Er faste die Erde mit den Abendhänden
Und herzte sie an die geschlossenen Brust.
Es herrschte reines Nachtklagen.
Die Stille wringte die traurige Decke
Und machte uns süß.
* * *
შენი ხეების დამტვრეული ტოტები,
ნაადრევად ზამთრიანი,
ჩემი მთვარიანი ღამის კალთაზე დაიყარა. . .
ჩემი პატარა ვარსკვლავები,
სიზმრიანი, ცისფერი ყვავილები
თოვლის ფანტელებით დაიფარა.
* * *
Die zerbrochene Äste
deiner frühwinterlichen Bäume
sind auf den Schoss meiner Mondnacht gefallen.
Meine kleine Sterne
im Traum gesehene, blaue Blumen
sind mit den Schneeflocken bedeck.
* * *
შენ იფერებ
მხოლოდ შენ მსგავსებს,
მხოლოდ პოეტებს. . .
შენ წვიმხარ ჩემი დღეების ფერით
და ვმყუდროვდები.
მიედინები და ისევ ის ხარ.
მოვარდება მერე ხანი
და ისე მიხვევს,
რომ ხელმეორედ ამოფეთქვით,
ოჰ, მერამდენედ ვიბადები!
ჩვილის ცრემლების ნათლით
ყველას გეხვევით,
თქვენ, ვინც ეხვევით
ბორბალზე ბედის.
* * *
Du hast nur deinesgleiche, nur Dichter bei dir.
Es regnet
und der Regen hat eine Farbe meiner Tage
und ich werde still.
Du bist es wieder.
Und dann kommt zu mir
dieWeile rasch und hinterlistig
und packt mich so,
daß ich mit dem wiederneuen Auferwachsen,
o, wievielmal geboren bin.
Mit dem Licht der Säuglingstränen
Herze ich alle,
die,die auf den Knäul des Schicksals wickeln.
* * *
მიუცხოვდება წარსული
და ძვალდება დარდი.
ჩვენს შორისა წევს
სიჩუმისფერი სივრცე.
ყოველ საღამოს მე ვიბადები
და ღამეული გაზაფხულებით
გიახლოვდები.
(მე ვხედავ დედამიწას,
როგორ ამოსდის ტანზე ყვავილი
და მეხილება სამყარონი სულიერ თოვის).
* * *
Mir entfremdet die Vergangenheit
und der Gram wird Knochen,
zwischen uns liegt stillfarbige Ferne.
An jeden Abend werde ich geboren
und mit dem nächtlichen Frühling
nahe ich dir.
Ich sehe die Erde ihr die Blumen blühen
und sehe ich auch die Welten
des seeligen Schneiens.
წვიმა
წვიმს.
გული წვიმის
მიწად იგრძნო
კოსმიურმა ცრემლმა,
გულმა ჩემფერმა.
ჩავინისლები
და დავრჩები სამუდამოდ,
ვითა სიზმარი,
რომელსაც ვეღარ იხსენებენ _
იწვიმებს ბევრჯერ ათასფერებად.
Der Regen
Es regnet.
Mein Herz – kosmische Zähre –
hat sich das Regensherz
als die Erde gefühlt,
werde ich nebelig
und bleibe immer
wie ein Traum,
an welchen man sich nicht erinnert.
Es wird tausendfarbig regnen.
ჟამს ფერისცვალების
ქარი ქრის,
ქარი ქრის
და მე ვარ საყდრად _
ჩემს სიმარტოვედ.
მდინარის შუაწელი
ღამისკენ მიიქცა,
დამძიმდა სარკმელთან
ცის ჩამონაჭერი
და დმიღონდა ფერი მტრედისა _
ჩაფერფლილ სახიდან აღმდგარი თვალები.
Die Verfärbung
Der Wind weht
und ich bin in der Kirche, –
in meiner Einsamkeit.
Der Mittenteil des Flußes
fließt zur Nacht.
Das Himmelstück wurde
am Fenster schwer
und ist mir die Farbe der Taube
trüb geworden, –
die von eingeäscherten Gesicht
auferstehende Augen.
ქება შემოდგომისა
სიტკბოს მოწეულს,
დაბინდულ ძოწეულს,
გადასცემ ნაყოფს
და მერე ფიქრად ჩამოიფოთლები,
დადგები სხივოსანი,
გარინდების ფრთოსანი,
და თესლს ნაყოფისას
დაესიზმრები და აუხდები.
სიტკბოს მოწეულს,
დაბინდულ ძოწეულს, უძღვნიან ნაყოფს. . .
LOB DES HERBSTES
Die Süßigkeit der Fülle, –
dämmernder Granat –
gibst du der Frucht über
und dann beginnst du die Blätter –
die Gedanken zu fallen.
Du wirst strahlend stehen, –
der Vogel des Erstaunens –
und der Same der Frucht
sieht dich im Traum,
und ihm wird der Traum erfüllen.
Die Süßigkeit der Fülle –
dämmernder Granat
gerne der Frucht bringt man der.
* * *
შენი არს უფალო,
მსუფევი ყოველი.
შენდამი მომნდობი
წყალობას მოველი.
დაჩრდილე ცოდვანი,
სინათლით დაფარე.
მივუხვდი განსაცდელს,
არცოდნა მაკმარე.
* * *
Deiner ist, Gott, Herr,
jeder Wesende,
auf dich Gehoffte
Gnade erwarte.
Sünden mir beschatte,
Versuchung verstehe
mit Licht bedecke.
Unwissen gestehe.
* * *
სინანულის დიდ ქვეყანაში
დრო უსასრულოდ გამეფებულა.
ო, მერამდენედ
ლოკავს წყალი
ზღვის სანაპიროს.
თვალ-მარგალიტი
ფსკერით ამომაქვს
დრო და დრო თმენით.
მაცხოვრის ხატის წინ
იფრქვევა
ნაჟური ჩუმი.
* * *
Die ewige Zeit herrscht
im großen Reueland,
wievielmal leckt und leckt
die Wellen den Meeresstrand.
Aus dem Meeresgrunde
die Perlen ziehe ich
Zeit zu Zeit dauernd
Von den Augen fließen sie
Vor dem ungeschafften Bild.
* * *
სულისა წმიდის იდუმალებას
რომელიც ჩაწვდა,
მიხვდა, იხილა:
დრო–ჟამ ცვალებით
გვამი იფერფვლის
და შეერთვება
სიჩუმით მეტყველ მარადისობას...
* * *
Wer sich ins Geheimnis des heiligen GEISTES
vertieft hat,
der hat verstanden…
Mit der Veränderung der Zeit
wird die Leiche in die Asche versetzt
und mündet in die stillsprechende Ewigkeit.
ლიტანიობა
სულისწამღები სიმყუდროვითა და სიჩუმით,
ნათლიანი ბინდით ჩაკარგულა გზა,
შენსკენ მავალი, შენი წიაღისკენ, ადამიანო,
გზა მარტოული, მოხილული ღვთის
სხივოსნობით,
გზა უღრან ტყეში,
სად ხეთა ჩრდილი
უტყვი დინებით
უბრუნდება საკუთარ სახეს,
და სად შროშანა ცრემლიანი ზარებით
ხარობს
და მგალობელი ტყისა ფრინველი
გზად გეგებება _
ხმა მოღაღადე, _
რათა დათრგუნო შიში ნადირთა _
ხმა ძალოვანი. . .
გზა შენსავ თავში,
შენი სახლისკენ მიმავალია,
დასაწყისია და დასაყრდენი,
საყდარია შენი ხატების,
შენი, უფალო.
მარადწვანეა ჩვენი ღიმილი და
მოკრძალება. . .
DIE FEIER
/Der Weg zum Gott/
In wunderlicher Gemütlichkeit und Stille,
in heller Abenddämmerung ist der Weg verloren,
der zu dir gehende, zu deinem Schatz, Mensch,
der Weg ist einzig, mit Gottesstrahlen erleuchtet,
der Weg durch den dichten Wald,
wo die Schatten der Bäume mit stimmlosen Fließen
in eigenes Gesicht zurückkehren,
wo sich die Meiglocken mit ihren Tränen freuen
und der singende Waldvogel
kommt dir entgegen –
die flehende Stimme, –
weil du die Angst der Waldtiere –
die starke Stimme –
überwinden wirst.
Der Weg ist zu deinem Innere,
zu deinem Haus gehend,
ist der Anfang und die Stütze,
ist die Kirche Deines Bildes,
Deines, Herr.
Immergrün ist unser Lächlen und die Ehrfurcht.
ლოცვა
მომხედენ, უფალო,
გააღვიძე ჩემში სიხარული შენი და
კეთილნი საქმენი შემასრულებინე.
სიბეცისა გამო ნცრისფრად იქცა შუქი ჩემი
და უგუნურების შეცხადების გამო მწუხრად ვიქმენი და
ზედმეტი მგრძნობელობისა გამო
მცირედღა შემწევს ძალა მე ბრძოლისა.
შენად მომაქცია გაჭირვებამ, _
მფარავდე მარად.
განვიდეს ყოვლისაგან ფუჭი ღირსებანი და
მთლად საკუთარი სამყაროს შენად მოქცევის
კრძალვა და შიში მოენიჭოს,
რამეთუ მშვიდობაი მოწეული თმენით და
მთელი არსების ყურად შენად მოპყრობა
ღირსგვყოფს ჩვენ სუფევად.
გვიწყალე, ღმერთო ჩვენო, და
ჩვენი უვიცობისა გამო
ნუ მიიქცევ პირსა ჩვენგან,
შენ ჩაგვისახე სიხარული შემდგომ ტანჯვის გადატანისა.
DAS GEBET
Sieh mich Gott,
erwache in mir deine Freude…
wegen des Nichtsehens ist mein Licht grau geworden
und wegen des Erlebens der Unvernünftigen
werde ich gedämmert und
mit überflüssiger Empfindlichkeit habe ich
mindeste Kraft, um zu kämpfen.
Die Not hat mich zu Dir geführt,
hüte mich ewig.
Laß von jedem leere Würde gehen
und diesen mit eigener Welt zu Dir beckehren,
um ihm Angst und Bescheidenheit zu geben,
denn der mit Geduld eroberte Friede
und das an Dich wendende ganze Wesen werden uns lebenswürdig.
Erbarme uns Gott, und
wegen unseres Unwissens nimmst du Dein Gesicht
von uns nicht zurück,
gebäre in uns Freude nach dem Ertragen der Not.
Herr, Du bist hoch.
ბუნებითი ცხოვრება
შაშვი იძახის,
ნეტარად გალობს,
ადიდებს უფალს,
თვის თავს ვერ ფარავს.
თავს ვხრი მადლობით
წინაშე ღვთისა.
ოდეს დიდებით
მე არ მიქია,
ვიდრეკ ქედს კრძალვით.
როს მერეოდა ძალა ამაო, ამქვეყნიური,
მასულდგმულებდა ციური ძალა,
თრგუნავდა ნებას.
არის ცხოვრება ნამდვილი, წმინდა,
მივიწყებული ყოველი მხრიდან.
ფრინველ-ყვავილნი,
ღვთის ხელით ქმნილნი,
ხარობენ თვისთვის.
უსიყვარულოდ ძენი კაცისაც
რომ ვერა სძლებენ?
ნუთუ დარჩება გარნა სულისა
რამე მუდმივი ამ ქვეყანაზედ?
DAS LEBEN NACH DER NATUR
Die Drossel singt,
sie ruft wohl,
lobt den Herren,
kann nicht dankbar
von dem Gott;
denn habe ich Ihn nicht mit Pracht gelobt,
huldige ich undächtig.
Als die irdische, starke Kraft
mich beweltigte,
gab mir die Hoffnung
die himmlische Kraft.
Gibt es Leben wahrhaftig, rein,
vergessen von allen Seiten.
Vogel und Blumen,
vom Gott geschaffen,
freuen sich selbst;
ohne Liebe können die Menschen doch nicht leben.
Wird vom Menschen außer dem Geist
Auf der Erde etwas bleiben?
მხედართა დაკრძალვა სოფელში
წყვილ-წყვილად მიაქვთ თქვენი ცხედრები
დღეს-ხვალიობით. . .
სუნთქავს სოფელი, ის ცხოვრებას მაინც აგრძელებს.
თქვენი დუმილი აჯავრიანებს შეწუხებულებს.
სიცხეა მწველი, ქარი დაჰქროლებს.
სროლის ხმა ისმის;
ეს ნიშანია ავბედითი ჟამიანობის,
დედაბუნებას რომ ეუცხოვა.
წამს ირინდება ყველა სულდგმული,
და ოდეს კარი იმა ქვეყნისა მთლად განიხვნება,
მამლიხ ყივილი ერთიანად მარადისობას
აახმიანებს. . .
შედიხართ იქით,
ჩვენ აქეთ ვრჩებით.
განშორებულნი მაინც ერთად ვართ.
ამაღამ ჭოტი უკვდავების ხმით დაიძახებს
სახელებს თქვენსას,
და გარდასული წინაპრები, დაოსებულნი გარინდებით, შეირხევიან
და ცას დაცხრილულს ვარსკვლავებით ჩვენ დაგვილოცვენ,
ნეტარ არს იგი, ვის შეწირულის ლოცვა ეწევა.
DIE BEGRÄBUNG DER REITTER IM DORF
Paar auf Paar trägt man ihre Leichen
heute, morgen…
Atmet das Dorf, es setzt das Leben doch fort.
Euer Schweigen macht den Betrübten traurig,
Heiß scheint die Sonne, der Wind weht.
Man hört die Stimme des Schießens.
Das ist ein Zeichen der bösen Zeit,
der Lärm ist der Mutternatur fremd.
Im Nu starrt jeder,
und wenn das Tor jedes Landes
ganz eröffnet wird,
das Hahneskrähen laßt die Ewigkeit rauschen…
Ihr tretet dorhin,
wir bleiben hier.
Die Getrennten sind wir doch zusammen.
In dieser Nacht wird eure Namen der Uhu
mit der Stimme der Unsterblichkeit rufen
und die jenseitsgegangenen gestarrten Ahnen
werden sich das fühlen
und werden uns den sternklaren Himmel segnen.
Selig ist der, wen das Gebet des Geopfarten hört.
von der Autorin übersetzt
No comments:
Post a Comment