Wednesday, January 17, 2018

ჯილდა გორდაძე – თარგმანები

„გამომცემლობა თბილისმა“ დასტამბა ჯილდა გორდაძის „თარგმანები“ მონაზონ ანას (მარიამ ნიაურის) რედაქტორობით. წიგნი ეძღვნება ჯილდა გორდაძის ნათელ ხსოვნას და მასში არის წინასიტყვაობა და შემდეგ თარგმანები. წინასიტყვაობას ქვემოთ გავაცნობთ ბლოგის მკითხველს, რომელსაც ბოლოს თარგმანების ჩამონათვალს დავურთავთ.


წინასიტყვაობა 

წინამდებარე კრებული მოიცავს მთარგმნელისა და რედაქტორის, ჯილდა გორდაძის, მაღალმხატვრულად თარგმნილ პროზაულ ნაწარმოებებს. წიგნში თავმოყრილია ცნობილი ფრანგი და რუსი ავტორების თხზულებათა თარგმანები.

XX საუკუნის მეორე ნახევრის ქართულ ლიტერატურულ და კულტურულ ცხოვრებაში, განსაკუთრებული ადგილი უკავია ლიტერატურულ თარგმანს, რამაც მნიშვნელოვანი გავლენა იქონია, როგორც ქართული სალიტერატურო ენის განვითარებაში, ასევე ცნობიერების გაფართოებაში. ამ პერიოდის ქართული თარგმანის ოსტატთა შორის წარმოჩნდება, ქალბატონ ჯილდას იდეური თვითმყოფადობითა და დახვეწილი, მთარგმნელობითი ხელოვნებით ნიშნეული, თარგმნილი პროზაული ნაწარმოებები, რომლებიც, მეტწილად, ფსიქოლოგიურ-მორალური ხასიათისაა.

ჯილდა გორდაძე დიბადა 1938 წლის 25 დეკემბერს. მამა, შალვა გორდაძე, პარტიის ლიდერი იყო. იგი 1938 წლის საბჭოთა რეპრესიებისას, ქალიშვილის დაბადების დღეს, 25 დეკემბერს, დახვრიტეს, მას შემდეგ, რაც შვილის დაბადება შეიტყო. ჯილდას დედა, იმხანად ცნობილი რედაქტორ-გამომცემელი, თავადის ქალი, თამარ მაჩაბელი, წლების მანძილზე მოღვაწეობდა გამომცემლობა „საბჭოთა ხელოვნებაში“.


ქალბატონ ჯილდას მეუღლე, ცნობილი ექიმი, აწ გარდაცვლილი ირაკლი გოგინაშვილი იყო. მათ დარჩათ ვაჟი, ირაკლი, რომელიც ამჟამად სასულიერო მოღვაწეობას ეწევა – სქემმონაზონი, იღუმენი, ეფრემი.

ქალბატონმა ჯილდამ უცხოენათა პედაგოგიური ინსტიტუტის ფრანგული ენის ფაკულტეტი დაასრულა. იგი ერთხანს, პედაგოგიურ მოღვაწეობას ეწეოდა, ხოლო შემდეგ, წლების მანძილზე, გამომცემლობა „ხელოვნებაში“ რედაქტორის თანამდებობაზე მსახურობდა. ამავე პერიოდში თარგმნიდა რუსული და ფრანგული ენიდან, წერდა და აქვეყნებდა ლექსებს და აქტიური ავტორი იყო ისეთი ცნობილი პერიოდული გამოცემებისა, როგორიც იყი ჟურნალი „საუნჯე“, „საქართველოს ქალი“, „დროშა“, „ხელოვნება“ და სხვა. ამავე პერიოდში დაისტამბა მის მიერ თარგმნილი, ცნობილი ფრანგი პროზაიკოსის, ბობ ალმანის, რომანი „სახიფათო ცოდნა“ (საბჭ. საქართველო“ 1987 წ.); განსაკუთრებული ყურადღება დაიმსახურა, მის მიერ თარგმნილმა რუსი კლასიკოსის, ალექსეი ტოლსტოის, საბავშვო ზღაპრებისა და მოთხრობების მცირე კრებულმა „ფასკუნჯმა“, რომელიც გამოსცა „ნაკადულმა“ 1965 წელს. წიგნის რედაქტორია ქართველი კლასიკოსი მწერალი რევაზ ინანიშვილი.


ქალბატონ ჯილდა გორდაძის რედაქტორობით, მრავალი წიგნია გამოცემული: საიუბილეო ალბომი „გელათი“, დავით გურამიშვილის საიუბილეო გამოცემა „დავითიანი“, ოთარ კასრაძის „ნარკვევები ქართული წიგნის ბეჭდვის ისტორიიდან“. ნანა ბოტკოველის – „გამოყენებითი ხელოვნება“. ქალბატონ ჯილდას რედაქტორობით გამოცემული წიგნებიდან, განსაკუთრებულ ყურადღებას იპყრობს გურამ შარაძის მიერ შედგენილი წიგნი „ილია ჭავჭავაძე 1837-1907 წ.წ. – ცხოვრება, მოღვაწეობა, შემოქმედება“ (ფოტომატიანე 2 წიგნად. 1987-1990 წ. „ხელოვნება“). წიგნში თავმოყრილი მდიდრული საარქივო მასალა, რედაქტორის მიერ, ლოგიკური თანამიმდევრობით არის წარმოდგენილი, რითაც კიდევ უფრო თვალსაჩინოვდება ავტორის შრომა. ბატონმა გურამმა, ასეთი წარწერით უძღვნა მას წიგნი: „ძვირფას ჯილდა გორდაძეს – ამ წიგნის ერთგულ რედაქტორს, ღრმა პატივისცემით და საუკეთესო საახალწლო სურვილებით. გურამ შარაძე. 30/12 1987“.

ქალბატონი ჯილდა იმხანად აღიარებული მთარგმნელი იყო, საზოგადოების ფართო წრესთან თანამოღვაწეობდა და მეგობრობდა პოეტ მუხრან მაჭავარიანთან, რეზო ინანიშვილთან, ვახტანგ იოსელიანთან, გურამ შარაძესთან, კომპოზიტორ ალექსი მაჭავარიანთან და სხვა.

ჯილდა გორდაძე გარდაიცვალა 2003 წლის 19 თებერვალს.


წიგნში მოთავსებული თარგმანების ჩამონათვალი 

ვერკორი – უარყოფა (თარგმანი ფრანგულიდან)

გრიგორ გორინი – მე რექსი ვარ (თარგმანი რუსულიდან)

ლეონიდ პანტელეევი – დოლორესი (თარგმანი რუსულიდან)

გალინა ორშინსკაია (ტროფიმოვა) – ერთი კარგი ადამიანი შეემატა ქვეყანას (თარგმანი რუსულიდან)

იური ნაგიბინი – მოთმინება (თარგმანი რუსულიდან)

ლუდმილა უვაროვა – წყვდიადი შუადღის შემდეგ (თარგამანი რუსულიდან)


ასევე დართული აქვს კომენტარები.

No comments:

Post a Comment