Monday, January 7, 2019
Saturday, January 5, 2019
ისევ რუსლან მიქაბერიძის პოეზიიდან
(ქვემოთ გთავაზობთ ლექსებს რუსლან მიქაბერიძის კრებულიდან „ლალე“ /თბილისი, 2000/)
(ნაწილი II)
II ნაწილის შინაარსი (ლექსების ციკლები)
სოც-პოლიტ ნაირ-ნაირები
სატლირული გადახვევა
გარსით „დემოკრატიული“ – არსით „ცეკურ“, „სუკური“
ლექსების ციკლიდან: სოც-პოლიტ ნაირ-ნაირები
სოსო რუსი*
„ვარდს გაეფურჩქნა კოკორი,
გადახვეოდა იასა;
ზამბახსაც გაღვიძებოდა
და თავს უხრიდა ნიავსა“;
მაგრამ სოსო რომ გარუსდა,
სამივე ყვავილს მიაფსა.
* „მშობლიური ენა რუსული“; „მე თავს ვთვლი რუსი ხალხის შვილად“. ი. სტალინის ავტობიოგრაფია
ნიფხავ-კაზუსი
(ერთ ქალს თბილისში რამდენიმე თვის ხელფასის მაგივრად სამასი „პაკეტი“ ნიფხავი მისცეს – თითოში შვიდი „ბიკინი“)
ფქვილის არც ერთი ნამცეცი
ხორბლის არც ერთი მარცვალი;
ხელფასის ნაცვლად ქალს მისცეს
სამასი დასტა საცვალი;
ყმაწვილქალური „ბიკინის“
სამასი ცალი „პაკეტი“;
თითოში შვიდი ნიფხავი
გამოკრულ-გამონაკეტი;
(რომელშიც თეძოები ჩანს
აღმგზნებად გამონაკვეთი);
მაგრამ, რადგან სექსს სჭირდება
მინიმუმ პური და წყალი;
და ვერ იქნება საცვალი
სასმელ-საჭმელის ნაცვალი;
დადის ის ქალი ქალაქში
და ნიფხვებს ყიდის საწყალი.
მოიდა „ლეიბორისტი“
„ალალ კახელ დედაკაცს“
მთავრობის სახლის კიბეზე
მრავალგზის დანაგორალი
„კახური გულუბრყვილობით“
ედუარდს ნაამბორალი
„საღვთო“ და საპოლიტიკო
ბლოკებში ნაგორგორალი
და ბოლოს ისე დაიბნა
ნაბორგებ-ნაქოქოლარი
მართლმადიდებლურს არჩია
„სოციალიზმის მორალი“
და ნათელაშვილს მიადგა
ტორტმანა „პოლიტ. ბორანი“
ოხ! არ გაიშვას ლუიზა
შენი „ნალეიბორალი“.
16. X. 99
„დედაენის დარაჯი“
ცხადია, ის ვინც მეგრულად
„ვეფხისტყაოსანს“ თარგმნის;
ერთობის შემდუღაბებელ
ღირებულებას არ ქმნის;
მაგრამ ვინც „უკანა რიცხვით“
„ამ ფაქტზე განგაშს ტეხავს
(და აღრენილი ისედაც
ხალხი „ყეფაში შეყავს“);
ის კაცი ნაძირალაა,
ანდა მას თავში „ტეხავს“.
სოც-პოლიტ-ფოლკლორი
(ანუ შეშლილი „ექსამომრჩეველი“)
უმუშევარი ვაჟკაცი
უხელფასობას ჩიოდა;
აღრენილ ბალღებს შიოდა,
ცოლი კაპასად კიოდა;
კაცი გმინავდა-ბორგავდა,
გულ და ნერვები ტკიოდა;
ოთახში მაგრად ბნელოდა,
ოთახში მაგრად ციოდა;
თავში ცხელ-ცხელი აზრები
ნაკვერჩხლებივით ღვიოდა;
თვალთაგან „სოციალური“
ცხარე ცრემლები ცვიოდა;
უკვირდა „კაპიტალიზმი“
რატომ არ გამოდიოდა,
კრიზისის გისოსებიდან
რატომ ვერ გამოდიოდა;
(ერთი ჩათლახის ადგილზე
ახალი სხვა მოდიოდა);
„არც „მილიონი ადგილით“
აღთქმული ხსნა მოდიოდა;
უნარით სავსე ვაჟკაცი
უმუშევრობას ჩიოდა;
იდგა ბალღების ჟივილი,
დიაცი ანჩხლად ჭყიოდა;
შემორჩენილი ჯამ-ჭურჭლის
ლაწანის ხმა მოდიოდა;
ისეთი საკმაზიანი
ქართული გადმოდიოდა;
(რომელშიც ხალხის ტალანტი
აშკარად გამოსჭვიოდა)
სექსთან მთავრობის ისეთი
გადაწვნა გამოსდიოდა;
მათი „ექსამომრჩეველი“,
მათზე ისეთებს ყიოდა;
მმართველი ბლოკის „იმიჯის“,
ისეთი ბდღვნა მოდიოდა;
იმათ მკვდრებზე და ცოცხლებზე
ის გადად-გადმოდიოდა.
* * *
ლექსში არ ითქმის, რაც იმას
პირიდან ამოდიოდა.
როცა ერს
როცა ერს ნამუსიანი
კაცების გუნდი „არა ყავს“;
„ირჩევს“ და „ირჩევს“ თახსირებს;
სკამიდან სკამზე გადაყავს;
მაშინ ის ერი რაც არი,
„მთავრობაც“ იმისთანა ყავს;
და კიდევ დიდხანს სიმწრისგან,
საჯდომით კაკალს დანაყავს.
ძმაო, მაცდურთა მარად „ამრჩევო“
(სულ მირჩევს ზოგი „ხალხისმოყვარული“ – „მასაზე“ რბილად უნდა წეროო, აჰა ვცდი)
ყველაფრის მიუხედავად
ჭკუაზე რომ არ მოდიხარ;
სიმართლის მთქმელის სარქენად
„მყარად“ ჯიუტი ბოტი ხარ;
და დღემდე ვისიც იყავი,
მისი სახარჯო ფონდი ხარ;
რბილად და თბილად რომ გითხრა,
შენ ძმაო, იდიოტი ხარ.
ვინ ირჩევს?!
დაეშვა ფარდა, დამთავრდა შოუ
მისი „სიძველით“ ანაშმორალი;
„დემოკრატიის მორიგ ეტაპად“,
„თვითმმართველობად“ განაგორალი;
გულდაწყვეტილი დარჩა „პუბლიკა“,
უბნებ, ურნებთან ნაჩოჩქოლარი;
მიხვდა რომ ისევ იმ წუმპეში ზის
დღემდე რომ იყო ნაგორგოლარი;
სამი „პარტიის“ „სოციალიზმით“ *
გაჭვარტლული და განაბოლარი
და ვერ გაიგო საუბედუროდ
უმარტივესი „პოლიტმორალი“:
რომ ყველგან, ყველა ხელისუფლებას
ირჩევს ძალა და ირჩევს დოლარი!
* „სოცინტერნის“ წევრი სამი „სხვადასხვა“ „პარტია“: „მოქკავშირი“, „სოციალისტური პარტია“ და „ლეიბორისტული პარტია“.
მთავრობის გადახალისება
(„მოხდა მთავრობის „გადახალისება“ – პრეს-ტელე-რადიო შტამპი)
ეს „იმ წყობის“ პოლიტ. შოუ,
„ამ წყობაშიც“ არ იცვლება:
როცა ვინმე ჩინოსანი,
ნამეტანი დაისვრება;
როცა სინდის-ნამუსისგან,
„სტერილურად“ გაიცლება;
მისი ჯიბე ნაქრთამალი
დოლარებით აივსება;
ხოლო მასის მოთმინება
გასასკდომად გაივსება;
მაშინ ხდება „ძველი კადრის“
„ახლით“ „გადახალისება“;
ხდება ნაპარავის „დათვლა“
და ყასიდად „შემოწმება“;
(ერთი ვირთხა – მოძმე ვირთხას,
მხარს უჭერს და ემოწმება);
და იმ ვირთხას, ვისაც „შეფი“
ბოლომდე არ შემოწყრება;
ის ერთ „კარში“ გაძვრება და
მეორეში შემოძვრება
„ფეკალური კადრის“ „კასრი“,
თან „იკლებს“ და თან „ივსება“;
(არასოდეს მისი „ფსკერი“
„გასარეცხად“ არ იცლება);
და ამიტომ პოლიტიკის
„სურნელებაც“ არ იცვლება!
პოლიტიკა და სექსი ამერიკულად და ქართულად
(აღიარებამდე)
ძიებამ ეს „სექსექსცესი“,
დღემდე ვერ გაამზიურა:
საბაბი ბილმა მისცა თუ,
მონიკამ იაქტიურა;
კლინტონს, ლევინსკი, რა სახით
შემოეუპატიურა?!
მორალურ-პოლიტიკური
მძვინვარებს ცხელებ-ციება;
მონიკას კაბის კალთებზე
მიმდინარეობს ძიება.
ალბათ ყველაფერს გაარკვევს
ზეპირი და „ნივთმტკიცება“;
ეს იყო „ქალის შეცდენა“,
თუ „ბანალური მიცემა“.
* * *
და ხალხს ის კი არ აშფოთებს
ვის და რამ წამოუარა;
ან „შესაბამის ორგანოს“
ვინ რატომ არ მოუარა;
არამედ „ქვეყნის მმართველმა
ფიცი გატეხა თუ არა“!
* * *
ამის შემხედვარ ქართველ კაცს
პირს ირონია გაუხევს;
რადგან ის მუდამ იმას „ჭამს“
რასაც მთავრობა „გაუხვევს“
რადგანაც ჩვენში სიმართლე
მუდამ ტალახში აგდია;
სიტყვის და ფიცის გატეხა
ჩვეულებრივი ფაქტია;
ცხოვრება, „მთავრობებისგან“
ხალხის „იმისქნის“ აქტია.
ნეტავი ასე ჩვენთანაც
(აღიარების შემდეგ)
აირკვა! რაც ამერიკას
სალაპარაკო გაუხდა;
რის გამოც მის მტერ-მოყვარეს
„ცოდნის კანკალი აუტყდა“;
და ბოლოს „კედელს მიმდგარი“
ბილი „ჟიურის“ გაუტყდა.
აღიარება მოუხდა
დიდი ხნის ნაცოდვილარის;
თქვა რომ მონიკა „იმასქნა“
და უღალატა ჰილარის.
თქვა, რომ ძალიან განიცდის
თავის „მორალურ თხლეობას“
და პატიება შესთხოვა,
„შტატების“ მოსახლეობას;
ცდილობს, რომ კონგრესს დაუძვრეს
და „იმპიჩმენდის“ მარწუხებს;
მე კი ეს „პოლიტ-სექსფაქტი“
სულ სხვა „რაკურსით“ მაწუხებს:
ვნატრობ, რომ მსგავსი სიმკაცრე
ჩვენ ხალხსაც წესად გაუხდეს;
ვენთანაც „სპეც-პროკურორი“
ქვეყნის მმართველებს „აუხტეს“;
და ყველას მისი „ნაქნარი“
უკლებლივ ცხვირწინ დაუხვდეს.
გაუთავებელი „ბილმონიკა“ და საქართველო
(„კურიერის“ აღშფოთება) *
მსოფლიოში ყაყანია,
პოლემიკა „პოლარული“;
„კურიერმაც“ გამოხატა
„პოზიცია ზონალური“:
„მოსამართლისთვის“ თუ არის
ეს „ილეთი“ „მორალური“,
კლინტონს რატომ ეკრძალება,
ჰქონდეს სექსი ორალური?!
* ახალგაზრდა ჟურნალისტი ქალი გაწიწმატებული იცავდა კლინტონის „ორალური სექსის“ უფლებას!!!
ქართული „ხალხური პოზიცია“
„პოლიტიკოსის კარიერაში“
თავშეკავება ძალიან ფასობს;
და უსათუოდ დაიღუპება,
როცა პრეზიდენტს ის აღარ ახსოვს,
რომ პასუხს ბოლოს იმას მოთხოვენ,
და არა იმის უტვინო ასოს!
ქართული „სამთავრობო ტრადიცია“
ქართველს ნაკლებად აინტერესებს
„ეშელონებში“ ვინ ვის უწვება;
მაინც არავინ კითხავს „უფროსი“
„ამას თუ შვება“, „იმას თუ შვება“;
თან მით უმეტეს, თუ უჭმელ-უსმელს,
კუჭი ეწვის და პირი უშრება
და რაც კლინტონმა ლევინსკის უქნა,
ჩვენში მთავრობა მთელ ხალხს უშვება.
22. IX. 98
მახინჯი ჩვევა
ეს ჩვენი მახინჯი ჩვევა
ძალიან დიდი ხნის არი
გულში დაისრულს დავცინით
და ზურგში გვხვდება ისარი.
სულელური „იგორიადა“
ამ ხალხის ბედი უკუღმა
აბა როგორ არ იგორებს;
ერთ „გარე იგორს“ დასდევს და
ხმას აძლევს „შიდა იგორებს“.
„ხეები“ და „ვარდები“
(პასუხის პასუხი)
„ალალი ვეტერანის“ ანდერძის გამო ერთმა „მაძღარმა ვეტერანმა“ „გულმოსულად“ მიპასუხა
სატირის საგნის სატირით ტკბობის
ერთი შემთხვევაც არა მქონია
და რეაქციაც იმდაგვარია
რა ტიპის ყურით განაგონია.
სატირა დიდი „ლაკმუსი“ არი
(მუდამ ასეთი ძალა ჰქონია)
ჭკვიანი მასთან სიჩუმეს არჩევს
უჭკუოს მისგან ჭირს აგონია.
სატირანაკრავს უცბად მიხვდები
ვინ არის, რისი დარდი ქონია
და საწყალია ყველა ხე ვისაც
თავი ჯიუტად ვარდი გონია.
ბიზნესი „თეთრი“ და „შავი“
სუყველამ იცის, ვისაც „მაყუთის“
შოვნის სფეროში უმუშავია
რომ არ არსებობს ბიზნესი „თეთრი“
ის ან „მოშავო“, ანდა „შავია“.
„უფლებების დაცვა“ ქართულად
„კონსტიტუციის პატივისცემით“
ტუჩებს პრუწავენ, თვალებს ბრიცავენ
კანონ-სამართალს საითაც უნდათ
კისერს იქითკენ მიუღრიცავენ
ჯერ კაცს ციხეში გამოამწყვდევენ
და „მის უფლებებს“ მერე იცავენ.
გულუბრყვილო შეკითხვა
თურმე არამყარ „ალიანსს“
„ამომრჩევლებმა“ ხმა მისცეს
„ლეიბორებმა“ უმუხთლეს
უცბად ხმა მისცეს „სხვა ვიცეს“
კაცს კითხვა თვითონ გიჩნდება
ნეტავ ამაში რა მისცეს?!
24. I. 99
მოერგებიან თუ არა „ახლები“ „ძველ სკამებს“?!
„ერთ რამეს კი გპირდებით, რომ ყველა კანდიდატი იქნება ისეთი, როგორიც თანამდებობას ზუსტად მოერგება“ – პრეზიდენტის რადიოინტერვიუდან
ამ არგუმენტის გამგონეს
კაცს ღიმილი მოეგვრება
სკამი იყოს, თორემ იმ სკამს
ყველა კარგად „მოერგება“.
საეჭვო „პოლიტ. დეზინფექცია“
ვნახოთ რა გასუფთავდება
ვნახოთ რა განიავდება
როდესაც ქვეყნის ცხოვრება
სულმთლად „გაჟვანიავდება“.
არჩევნების წინა ღამეს
(მრავალჯერ „შემცდარ“ ამომრჩეველს)
ამაღამ მაინც დაფიქრდი ვირო!
ამ ერთხელ მაინც ნუ აჩქარდები
აწონ-დაწონე ვის რატომ აძლევ
რანაირ ძალას, რა ხნით ბარდები
და ყუთში მისთვის „კენჭის ჩაგდებით“
ისევ „იმაში“ ხომ არ ვარდები.
ვის ერჩის?
არ დაიშალა უტვინომ
ჩლუნგად „კენჭების“ ჩაყრა
როგორც კი „ხმა“ გამოსტყუეს
შუქი მაშინვე ჩაქრა.
ზის ახლა ბნელში და ბღავის
„რომ ისევ დაიჩაგრა“
ვის ერჩის?! ცხვირი ნეხვში ხომ
თავისი ნებით ჩაკრა.
1. X. 99
იქ არ ეკიდოს!
სიტუაცია შავზე შავია
ღია ფერებით არდასახატი;
ბევრი მაძღარი „მოხსნეს“ და „ხსნიან“
მინც არ შედის გადასახადი;
რა ხდება, რატომ გასივდა სენი
მოურჩენელი გახდა სახადი?!
რატომ და მრავალს „ზევით“ და „ქვევით“
ეს ვითარება „ძალიან აწყობს“;
რატომ და ისევ „იმავ მეთოდით“
აკონტროლებენ ვირთხები „საწყობს“;
რატომ და იმას, დაუზოგავად
ვინც ვირთხებს უნდა გამოეკიდოს,
საჭირო არის, იმ კაცს „სამშობლო“
სადაც კიდია იქ არ ეკიდოს.
„მოხალისე“ მოღალატეები
შედარებით მათთან, ვისაც
„სამსახურით“ ავალია
„მოხალისე“ მოღალატე
გაცილებით მრავალია.
„უკრიშ-ობლობა“
გლეხს, მეწარმეს და ბიზნესმენს
რომელსაც „კრიშა“ არა ყავს;
ვისაც ხოში აქვს გაძარცვავს,
ვისაც ხოში აქვს „დანაყავს“.
ათასჯერ ნაძირალაა
ცხადია ნაძირალაა
ვინც ხალხის ლუკმას იპარავს;
ათასჯერ ნაძირალაა
ვინც ამ მომპარავს იფარავს.
ისევ იმან მოიგო!
რა საშიშია და სამწუხარო
ჯერ კიდევ რომ ვერ გაგებულია
ამ შინაშუღლის გასაღვივებლად
დოლარი ვისი გაღებულია.
ვინ „აპროექტებს“ ჩოლოქთან საზღვარს
ხაფანგი ვისი დაგებულია
ვინ აფინანსებს „ასლანოიდებს“
ვინ „რა მასალით“ აგებულია
„აქეთ“ და „იქით“ ერთი რამ არი
ვინც „ქებული“ და „ძაგებულია“
რომ კიდევ ერთხელ რუსმა მოიგო
და საქართველო წაგებულია.
რატომ არი?!
თუკი „კორუფციას ებრძვის“
მთავრობა და პარლამენტი
მაშინ ყველა „ეშელონში“
რატომ არი პარვა მეტი?!
ორი ერთნაირი „მხარე“
ამნაირ სცენას ამომრჩეველი
ძალიან ხშირად ისმენს და ნახავს.
როდესაც ორი, თანაბრად ურცხვი,
„ხალხის სახელით“ დააღებს ხახას.
„რადიკალურად“ ერთმანეთს ლანძღავს,
ერთი მეორის ღირსებას ლახავს;
და გამარჯვების მოსაპოვებლად,
ხერხებს ხმარობენ ძალიან გლახას.
არგუმენტების მაგივრად უხვად,
თავზე აყრიან ერთმანეთს დორბლებს,
უყურებს მასა გასივებული
„ქულების შოვნის“ ექსტაზში მყოფლებს
იცის, მათ ხელში არ ეშველება,
მშივრებს, დევნილებს, ქვრივებს და ობლებს.
იცის ვერც ერთი ვერ დააბრუნებს,
სოხუმს და ცხინვალს, წართმეულ სოფლებს;
უსმენს „პუბლიკა“ კოპებშეკრული
ამ გაკოტრებულ ენების მშრობლებს
და ერთნაირი გულმხურვალებით,
ხშირად ახსენებს ორივეს მშობლებს.
20. 08. 1998 წ.
საბიუჯეტო ხმით სატირალი
ვაიმე ხალხო, ისედაც
ძაღლურად გამოკვებულო;
„შუქის გამოსაღლეტელად“
„პიკეტზე“ გამოგდებულო;
უხელფას-უპენსიობით
დასუსტებ-დაოსებულო;
მთავრობის უნამუსობით
ათასჯერ გაოცებულო;
და „საარჩევნო მინიმუმს“
დიდი ხნით გამოკლებულო;
ვაიმე ჩემო სამშობლო,
„ბიუჯეტ-დამოკლებულო!“
„მცველები“ და „მცლელები“
მანამდე არ ეშველება
ბიუჯეტს და ფინანსებს;
სანამ არ „განცალკევდება“
ვინ ხვრიპავს და ვინ ავსებს;
სანამ ცნობილი მძარცველი
„დარაჯის“ პოსტს ითავსებს;
და არ „ვკითხავთ“ საქართველოს
რისგან ცლის და „რით“ ავსებს.
აზროვნება „ფასიანი“
ბიჭს ოცნებად თუ ექნება
მხოლოდ „მწვანე ასიანი“;
მრისხანებას თუ არ შეყრის
მიწა რუსის ბაზიანი;
თუ ტურისტებს დახვდა მხოლოდ
„დედა-მახვილთასიანი“;
ჯარიდან თავის დაძვრენა
თუ იქნება „ფასიანი“;
აღარასდროს არ შედგება
დიდგორი და ბასიანი.
დადგმული „გადადგომები“
როცა გარდაუვალია
სავარძლიდან გადაგდება,
მაშინ გამოცდილი „ბოსი“
„თავის ნებით გადადგება“.
მთავარი სადარდებელი
ზოგი სკამს სულაც არ დარდობს
გაყიდონ, გინდა გაცვალონ,
თათხონ, წერონ და იკითხონ
ენებ-კალმები აწვალონ
ოღონდაც ოხრად ნაშოვნი
მაყუთის შეჭმა აცალონ.
„ხალხის ბედის“ მღეჭველები
ისე გაცვდა ამათ პირში
„ხალხის ბედზე“ ღაღადი,
როგორც ჩვენი წარმოების
ტუალეტის ქაღალდი.
„ცნობილი“ „საცობები“
ისეთი პოლიტიკური
იკადრა ზოგმა ანცობა
„არჩევა“-„დანიშვნის“ ხოშმა
იმდენად „გაასაცობა“
აწი კიდეც რომ ეცადოს
არ გამოუვა კაცობა
და გაცვეთამდე მოუწევს
სხვადასხვა „ბოთლის დაცობა“.
დაკარგული ნიშნები
ზოგმა იმდენად დაკარგა
ნიშნები კაცის საცნობი
რომ უყურებ და ვერ ხვდები
კაცი არი თუ საცობი.
თანაბრადხსენებულები
ვინც კი არიან ამჟამად
დანიშნულ-„ანარჩევლები“
ფინანსისტ-„პროგნოზისტები“
პრეზიდენტი და „მრჩევლები“;
„ხსენებას“ შეჩვეულები,
ზოგიც ჯერ შეუჩვევლები;
გარწმუნებთ რომ არ არიან
ხალხისგან განარჩევლები;
და ამჯერადაც, ახალ წელს
მოთმენის გამომჩენლები;
მათში ძალიან, კარგების
განგებ არ გამომრჩევლები;
ყველას „ერთნაირ მოკითხვას“
უთვლიან ამომრჩევლები.
„ბუნტი“ „ზეპარტიაში“
ამით უნდათ დამშეული
ხალხის რისხვის აცილება;
ამას ნიშნავს ეს დადგმული
„საპროტესტო“ აწივლება
„ცუდ“ და „კაი“ „მოქკავშირად“
დაშლა – გადანაწილება.
პოლიტ. „პალუნდრა“ „მმართველ პარტიაში“
იგრძნეს „მამა-მარჩენალის“
წასაქცევად გადახრა
ახლა ნახე ამ „ნარეცხის“
„ფრაქციებში“ გადაღვრა;
ახლა ნახე „მოქკავშირის“
„მანდატების“ გადაყრა.
კორექტურა და პოლიტიკური „უტაქტობა“
(„ხალხს თავის კუთვნილ პენისებსაც არ ურიგებენ“ – „დილის გაზეთი“ 21. X. 98)
ეს მარცხი ბევრს დამართია
მწერალს და ოსტატს სცენის:
ზედმეტი ასოს ჩაწერის,
საჭიროს გამორჩენის;
დარბაზის „ამფეთქებელი“
წაბორძიკება ენის;
მაყურებლების წინაშე
მომდენი სიმწრის წვენის;
მარცხი კორექტორ „გუშაგის“
ფაზაში თვლების თმენის;
ხიფათი „საშიშ ასოთა“
„სექს-განხრით“ გამოჩენის;
კვიმატი გადანაცვლება
„ლასის“ „ყარის“ და „ენის“;
(მიზეზი უიუმორო
ავტორის კბილთა ღრჭენის);
და იუმორის მქონებლის
სიცილის ცრემლის ცვენის;
რადგან შეცდომა ხვედრია
შლეგის, ლენჩის და ბრძენის;
და „დილის გაზეთს“ რაც წაცდა
(გარეშე გრძნობის ქვენის);
ჩემს სატირულად მოწყობილ
აზრებს სულ სხვაგან დენის;
სადაც ათასჯერ მეტია
საბაბი გულის ტკენის;
ამიტომ ეს „პრეს კაზუსი“
ჩვენს ყოფას ზუსტად შვენის;
ასახავს „მართვის მანერას“
ხელისუფლების ჩვენის;
რომელსაც თავი არა აქვს
ქვეყნის მოვლის და რჩენის;
და იმის გარდა რომ არის
არ მომცემელი დენის;
მომყენებელი მრავალი
„სოციალური წყენის“;
ფეხებზე დამკიდებელი
ღარიბ-ღატაკი ფენის;
მშივრებს კუთვნილის მაგივრად
დემაგოგიას ტენის
და „ამომრჩევლებს“ თავაზობს
პენსიის ნაცვლად პენისს?!
უძინარ „დილის გაზეთს“
(ჩემი სატირის „ოსტატურად“ მომხმარებელს)
ნეტავ „დილის“ რატომ გქვია
მუდამ ღამით იბადები;
ხან კაცური რიხი გახლავს
ხან ქალურად იბაბთები;
ხან ახვედრებ ათიანში
ხან საფანტად იფანტები;
ქართულ პოლიტ-ლაბირინთში
ზოგჯერ ძაან იბლანდები;
სექსუალურ პრობლემებშიც
სულ მოდურად იბარდები;
გაზეთი ხარ! და ცოტა გყავს
კმაყოფილი სიფათები;
„დოზით“ ნაქებ-ნაგინები
„ამათები“, „იმათები“;
მოკლედ, ბნელი ორგანო ხარ
რადგან ღამით იბადები;
და დღემდე ვერ დავადგინე
თუ საიდან იმართები?!
არიქა, ჩქარა!
„ორსული ქალი უფრო ლამაზია... მინისტრი ქალი მეტ ჰუმანურობას შეიტანს პოლიტიკაში“. მინისტრობის ფეხმძიმე პრეტენდენტის განცხადებიდან
აი საშველი, აი მეთოდი,
საუკეთესო ყველა წინაზე;
დამამშვიდებელ-დამწყნარებელი
მძლავრი ყოველგვარ მედიცინაზე
(რადგან სად კაცი მინისტრი, ავი
და სად ორსული ქალის სინაზე).
ახლავე უნდა შევუდგეთ საქმეს
და ამ საკითხზე დავა მოვკვეთოთ;
პარლამენტი და ხელისუფლება
ფეხმძიმეებით დავაკომპლექტოთ.
რა ჰუმანიზმი, რა ჰარმონია
(რაც არ ყოფილა ადრე აქამდის)
დაისადგურებს, როცა მართვაში
გაჩნდება ხიბლი „მატრიარქატის“;
წარმოიდგინეთ: არა ღრიალი
„საქმის გარჩევა“ ქუჩურ „ქურდული“;
არამედ ბევრი ორსული ქალის
ქვეყნის საქმეზე წყნარი ჟღურტული;
სახელმწიფოზე და ქმრებზე ფიქრით
(ცოტა სიცხითაც განაფითრები)
სესია, სავსე მშვენიერებით
(პულტების გვერდით მჟავე კიტრები);
ტელეეკრანთან მიმსხდარი მასა
ტკბილი წუთები, სმენა – თაყვანის
და შიგა და შიგ ტაშის გრიალი
(სამშობიაროდ მათი გაყვანის);
ანდა მინისტრ ქალს როგორ შეადრი
აგრესიულ და ცოფიან კაცთან
ამასთან შეხვალ საქმეზე ისე
როგორც ლამაზ და საყვარელ დასთან;
(თუმცა, როდესაც იგი „მიზეზობს“
მაშინ არშესვლა ჯობია მასთან);
ახლა დარგების ურთიერთობა?!
ვიღა გაბედავს, რასაც დღეს ბედავს,
რადგან ორსული და მეძუძური
უფრო გაუგებს მეორე დედას;
ერთბაშად ვერც კი იანგარიშებ,
რა მოგებებიც ამ პროექტს მოსდევს;
თანაც ევროპა და ამერიკა,
ამ „ქართულ სიბრძნეს“ მსოფლიოს მოსდებს.
მაგრამ დამწყები თუ ჩვენ ვიქნებით
და კაცები თუ არ გავჯინდებით;
თუ „აზიური აზრების“ გამო
გასასკდომად არ გავიჭინთებით;
ორსულ მინისტრთა რაოდენობით
გინესის წიგნშიც „გავიჩითებით“.
არიქა, ჩქარა! მიეცით ორსულს
(თუ პორტფელისკენ ორთავ ხელს იწვდის;
და ისე „უნდა პოლიტიკაში“,
რომ რამდენიმე თვესაც არ იცდის);
მიუშვით ნებას „დეკრეტის“ ვადით,
და არც იფიქროთ გადაყენება;
არ დაგავიწყდეთ, არ შეიძლება
ფეხმძიმე ქალის განაწყენება.
P. S. კაცს ერთადერთი ფუნქცია რჩება
სასიამოვნოდ აუცდენელი:
წესრიგში ჰქონდეს მოწყობილობა
ღვინით და „იმით“ წაუხდენელი
და აწარმოოს „მოღვაწე ქალთა“
დაორსულება გაუცდენელი.
შეკითხვა კომისიას *
მთავრობებისგან ჩვეული არ ვარ
და არც ველოდი ჯილდოს და „ცნობას“
თან ისიც ვიცი „მსაჯებად“ სხედან
ვინც უგალობდა საბჭოთა წყობას;
და ყველა სფერო ჩვენი ცხოვრების
ძველი „რეცეპტით“ განაგრძობს ლპობას;
ამიტომ ბედს არ დავუწყებ გმობას,
არ მივეცემი დარდსა და ჭკნობას,
არც იუმორის დავკარგავ გრძნობას,
არც თქვენ გაკადრებთ, საკადრის მკობას;
უბრალოდ მიკვირს მელექსე კაცი,
რად შემაჯახეთ მეპროზე კობას?!
* კრებულის გამოსაცემი ფულის უქონლობის გამო გავბრიყვდი და ჩემი სატირა „სახელმწიფო პრემიების“ მიმნიჭებელ კომისიას მივუტანე; დამაპირისპირეს პრეზიდენტის საგანგებო მრჩეველი კობა იმედაშვილი, რომელიც თავის პუბლიცისტიკას პროზად წერს?!! ახლა არ მკითხოთ, პრემია ვის მისცესო?!
ლექსების ციკლიდან: სატლირული გადახვევა
თანასწორობა
ებრძვის კაცს ქალი, ებრძვის ქმარს ცოლი
„თანასწორობის“ მოსაპოვებლად;
სპორტში, სექსში და პოლიტიკაში
დიდი „პროცენტის“ მოსაგროვებლად;
ცემის, მიცემის, მოწევის დარგში
ყველა აკრძალვის მოსაშორებლად;
ებრძვის შეშლილი და დამფრთხალ მამრებს
დღითი დღე ყველა მსგავსებას ტაცებს;
(ისეთ რამესაც, რაც ბევრად უფრო
ადრე შვენოდათ საცოდავ კაცებს)
ებრძვის ქმარს ცოლი გააფთრებული
ტირის და ყვირის, კბილს აკაწკაწებს;
და ბოლოს, როცა „ბორკილებს ამსხვრევს“
„თანასწორობის“ ყიჟინას დასცემს;
უეცრად ხედავს შემზარავ შედეგს
გაოცებისგან თვალდანაქაჩი
სადღაა ქმარი, ხელში ყავს ჩვარი
„გამარჯვებული“ ტირის ალქაჯი.
P. S. და უნდა გითხრათ, გინდაც გეჩვენოთ
„ძველმოდური“ და ძალიან მკაცრი:
ქალთან ბრძოლაში დამარცხებული
არ მეცოდება არც ერთი კაცი.
„დარჩით ნორჩი!“
(რადიო 106,4-ის ლოზუნგი)
ვინც ამ ლოზუნგს აჰყვება და
გარეგნულად „განორჩდება“
„გაწიწკვდება“, „გაბიჭდება“,
გათიკნდება, გაგოჭდება;
ის უთუოდ გაკოტრდება
სასაცილო გამოჩნდება;
უფრო მალე დაბერდება,
უფრო სწრაფად გამოშრება;
რადგან სისულელეს ნიშნავს
ჟამთა სვლასთან გაოჩნება;
არ ხერხდება, არ მოხდება
წინსვლის უკან გაჩოჩება;
არც ქაჩალის გაქოჩრება,
და არც ვირის გაჩოჩრება;
ვინც ამ სიბრძნეს „აუხტება“
ავად არი, არ მორჩება;
ვერც სხვის ასაკს დაეწევა
და თავისიც გამორჩება.
რადგან შეუძლებელია
ხის და კაცის განორჩება.
ჰოდა, „ანცი“ ვინც არ არი
ვინც არ არი ჭკუით ბეცი;
იმან იცის ყველა „ეტაპს“
გააჩნია მისი პეწი;
სექსი, ლექსი, სმა უხდება
მას სხვაფერად, შენ სხვაფერად;
და ამიტომ „შეუბერე“
ოღონდ წლების შესაფერად.
ისტორიულ-ისტერიული კისკისი
ძალიან რთული მოვლენა გახლავთ
ვნების ამშლელი, ქალის კისკისი;
და მის შესახებ სულელს და ჭკვიანს
მოსაზრება აქვს ყველას მის-მისი;
სულელს არ ახსოვს, როცა წარმტაცი,
ტვინის ამრევი ქალი უცინის,
რომ ამნაირით ზუსტად სიცილით
სხვას უწვებოდა მრავალს უწინ ის.
ჭკვიანი ხვდება და სულ თან დააქვს
როგორც ნატყორცნი გულში ისარი;
ქალის წარსულის ყველა დეტალი
და სხვის მკლავებში ნაკისკისარი.
მარტივ სულელთან დიაცს მუდამ აქვს
ცრუ გამოსაძრომ-გამოსავალი;
ჭკვიანთან არა, რადგან „ქალმცოდნემ“
იცის „მარტივით გარდამავალი“
ლამაზის ფიცი სწრაფ-წარმავალი;
და ამ მიზეზით დრამებს ვინ დათვლის;
ტრაგედიაც კი მოხდა მრავალი.
ცხოვრება მიდის სიცილ-ხარხარით
და მშვენიერი სქესი კისკისებს;
არის გაუკვლევ-გაურკვეველი
იმისი გული ნაღდად ვისთვის სცემს;
რისი უფლებაც დღეს ამას მისცა,
ხვალ სიცილითვე იმას ვის მისცემს,
და ეს რომ ფიქრობს მისთვის ანთია,
ის რომ სასხვისო ცეცხლად გიზგიზებს;
ცხოვრება მიჰქრის ეჭვის ღრიალში;
თოფის გრიალში ისმის კისკისი;
(და ვერ გაიგო მეცნიერებამ
სიცილი ხიბლავს, რატომ ვის-ვისი);
კიდევ კარგი რომ ეს საიდუმლო
ამოუხსნელი დღემდეა შიფრი;
თორემ ძალიან გაიზრდებოდა
დამხრჩვალ-დაკლული ქალების ციფრი.
P. S. თუმცა ეს „საფრთხე“ პირობითია
(და სტატისტიკაც ამასვე ამბობს);
რომ როგორც წესი, ისტორიულად
ჭკვიან კაცს მუდამ სულელი სჭარბობს.
„ვალენტინის დღე“
(საკითხში ოდნავ ჩახედულს
აშკარად გაგეცინება)
კორექტულ სიტყვებს დავეძებ
რომ არ წამომცდეს გინება;
რადგანაც არ შეიძლება
ამ გრძნობის „დღის დადგინება“
და ერთდრულად ყველასთვის
თარიღით შეღიტინება.
რადგან სიყვარულს არ უყვარს
კალაპოტებში დინება;
ანგრევს სტანდარტულ ჯებირებს
ბორგავს და მოეგრგვინება;
ზოგს დასახრჩობად ჩაითრევს,
ზოგს მხსნელად მოევლინება;
ერთს არევ-დარევს, დალეწავს,
სხვას მადლად მოეფინება;
მისთვის ჩადენილ მომხდარის
ძნელია წარმოდგინება.
მის საიდუმლოს არვინ ფლობს
(განგებამ ასე ინება)
და წელიწადის ყველა დღე
მის სურვილს ემორჩილება.
არავინ იცის მახვილად
გულზე ვის მიებჯინება;
უყვარს ბრძენის და სულელის
თანაბრად გამოტვინება;
არავინ იცის სად, როდის
ვის „მოევალენტინება“.
31. I. 99
ეცვას თუ არა?!
შავი კაბები, შავი კაბები
რამდენ ლამაზ ქალს შავი აცვია;
იქნებ მე რამე გამომეპარა
და დიდს რაღაცას გლოვობს ნაცია?!
მაგრამ როგორც კი ამ „შაოსნების“
მოშვლეპილ ზურგებს დააშტერდები;
შემოგანათებს შავ კაბებიდან
ამოვარდნილი თეთრი მკერდები;
და გამომწვევად გამობზეკილი
ლიფებახდილი ბორცვთა კერტები;
(თუ შეყოვნდები, თუ გაჩერდები
მარტო ყურებას ვერ დაჯერდები)
თუ ჯანმრთელი ხარ დაიძაბები
დაითუთქები, დაიდაგები;
თანაც ზაფხულის ცხელი დღე თუა,
სურვილის ცეცხლზე დაიტაფები;
როგორც სადოღე ულაყი ცხენი,
გასაჭენებლად გაიქაფები;
რადგან სიშიშვლე ისე მწველია,
იმდენად ვნების გადმომქცევია,
ქათქათა თეძო და სავსე ძუძუ
სამოსელს ისე გამოქცევია;
(რომ ვიღაც მოხუცს, აშკარად სოფლელს,
გაოცებისგან ყბა მოქცევია).
მოდის ლაშქარი აბორგებული
„მოდით“ და სიცხით განაგიჟები;
და ამის ფონზე, გულგრილი მზერით
„პროგრესისაგან“ „დანადინჯები“;
მიდი-მოდიან დამდორებული
ნარკომანი და ლოთი ბიჭები.
მივდივარ ვფიქრობ, რა ჯანდაბაა
ასეთი ტემპით რამ გაგვაქცია;
ნეტავი საით მიექანება
„ღია ჭიპების დემონსტრაცია“
(სხვისი წესის და სხვისი ადათის
უნიჭო ყალბი იმიტაცია);
ეს დიაცები რამ გააცოფა
„კაცის სტატუსი“ რამ წააქცია?!
(ყველა ყველა და ამ დარგში მაინც
ქართველს არასდროს „უზარმაცია“);
მაგრამ რა უყოს თუ დღე და ღამე
ეკრანზე არის გაწამაწია;
თუ ხვნეშა კვნესის და სხვისი სექსის
ცქერისგან დაღლილ-დანაქანცია;
რა ქნას თუ „მოდამ!“ ეს მღელვარება
ლამის პირუტყვულ აქტად აქცია.
რა მიზნით არის მოფიქრებული
ძველი სიმძაფრის დევალვაცია;
ელეგანტური „შავის და თეთრის“
ბიზნეს მიზნებით ეგზალტაცია
ბორდელის დონის „მომხიბვლელობა“
ხორცის და კაბის „კომბინაცია“;
წინ რაღა დარჩა, ანდა სად გადის
„სექსის საზღვრების დემარკაცია“?!
ვარგა თუ არა წინასწარ გახდა,
ყოვლის ჩვენება, რაც წარმტაცია;
ანდა ქუჩაში რა უფრო გვხიბლავს
„რომ აცვია“ თუ „რომ არ აცვია“?!
გზა აქ სადღაცა შუაში გადის
და არ უშველის აგიტაცია;
(აზიზ-ფაქიზი საკითხი გახლავთ
ვერ მოაგვარებს „კონფრონტაცია“);
არც უტიფარი სიტიტვლე მომწონს
არც მინდა „ჩადრის რესტავრაცია“;
მაგრამ ერთი რამ აშკარა არი
და არ ჭირდება „დისერტაცია“;
რომ სქესის, ჯიშის ნიშნებმოშლილი
აღარც ქალია, აღარც კაცია
რომელსაც ელის დაშლა დაშრეტა
და სიყვარულის დეგრადაცია.
* * *
P. S. თუ გინდა ქალო არ გახდე მსხვერპლი
მდარე ალერსის უღიმღამოსი;
იმნაირ თარგზე მოაჭრევინე
კაბები დილის და საღამოსი;
რომ სანამ კაცთან განმარტოვდები
გეფარებოდეს ტანზე სამოსი.
ლექსების ციკლიდან: გარსით „დემოკრატიული“ – არსით „ცეკურ“, „სუკური“
„შემცდარი“ „მოღვაწეები“ და „მიმტევებლები“
ამ მოსაზრებას არ ვამბობ
უმიზნო კბილთაღრჭენისთვის;
რადგანაც ვიცი, რომ კაცი
„კარგად ცნობილი“ ერისთვის;
მოხდება ხოლმე, შეცდება
„სამშობლოსთვის“ და „ენისთვის“;
მასის მაცდური ბელადის
„შემოგდებული“ „რწმენისთვის“.
(ანდა ჯანდაბას, პირადი
სიცოცხლის გადარჩენისთვის).
მაგრამ როდესაც „მოღვაწე“
ამას ჩაიდენს „ძღვენისთვის“,
„მთავრობებისგან“ „სკამის“ და
სათქვლეფის გამორჩენისთვის;
(საწყენად, გულის სატკენად,
ყმაწვილისთვის და ბერისთვის;
(მანამდე მისთვის საქებრად,
მუდამ პირდანაბჩენისთვის);
მაშინ ნურავინ დამძრახავს
გულქვაობისთვის ჩემისთვის;
„მის“ მიმართ „შესაფერისი“
„გრძნობების“ გამოჩენისთვის;
რადგან ხელს ავწევ ურცხვისთვის
უმკაცრეს განაჩენისთვის;
რომ იყოს განსაწმენდელად
მომავლისათვის ჩვენისთვის;
სამაგალითოდ, საშიშად
„დანიშნულ“, „ანარჩევისთვის“;
„ბოზების“, მედროვეების
და ყველა „დანარჩენისთვის“!
ენდე?! – ენდე!!!
როდესაც ორი თახსირი
ერთმანეთს ეპაექრება;
ორივე „ხალხისთვის მოთქვამს“
ხალხს თავზე ცრემლად ეღვრება;
ორივე ხმების საშოვრად
ეშმაკს ეტმასნებ-ეკვრება;
იმათ შემყურე „ხმის მიმცემს“
ზიზღით გულს შემოეყრება;
რადგანაც ხვდება (რაღა დროს?!)
ჯიშს ფესვი როგორ ეთხრება;
რადგანაც ხვდება სულ მალე
რა „არჩევნები“ ექნება.
10. VI. 98
ფუ ბალადა!
(დაიწერა კონტროლის პალატის ანგარიშის შთაბეჭდილებით)
ალათასა ბალათასა
ხალხი ნატრობს „ბალანდასა“;
პურსაც ვერ ჭამს, ვიღა ჩივის
„საარსებო კალათასა“;
მაინც პირუტყვულად ითმენს
მექრთამეთა მარაქასა;
მუცელში რომ მიაქანებს
ქვეყნის ხვავს და ბარაქასა;
არც პროკურორს უფრთხის ვინმე
არც კონტროლის პალატასა;
„ჭუჭყიანი ფული“ მართავს
„არჩევანს და არადანსა“;
ალათასა ბალათასა
ვაი, ამის დამნახავსა;
ნეტავ, ხალხი ასე მძიმედ
რამ დაალპო, დაახავსა;
რომ მონურად შეეგუა
ყოველდღიურ გალახვასა;
ალათასა ბალათასა
ახი არი ამათ თავსა:
ფუ, ამნაირ ცხოვრებას და
ფუ, ამნაირ „ბალადასა“.
ნახმარი „პოლიტრეზინები“
როდესაც ძველი „პოლიტბოსები“
თავზე ძალიან „გადაისვრიან“;
„არჩევნების“ წინ „ძველ“ და „ახლები“
„საცრით“ ხელახლა „გადაიცვრიან“;
„გადადგებიან“, „გადაჯდებიან“,
„საწველ სავარძლებს“ გადაიცვლიან;
„სუფრასთან“ ისევ დაძახებამდე,
„ნაკლებ საჭმელზე“ გადაიცდიან;
ხალხისთვის ძაან საძულველები,
„სიის“ ბოლოში გადაისმიან;
მასას „ახალი სიით“ აჭმევენ
სიფათზე სხვა გრიმს გადაიცხიან;
ქვეყნის ძარცვაში ნაშოვარიდან
მცირე თანხასაც გადაიფცქვნიან;
მოისყიდიან, მოაღორებენ,
დამხობის საფრთხეს გადაიცლიან;
და როცა „კენჭებს“ გაინაღდებენ,
„ხმებს“ „სპეცმეთოდით“ გადაითვლიან;
ერთ-ორ ცნობილ „ბოსს“, რეკლამის მიზნით,
„ახალ ნაკრებშიც“ გადაისვიან;
მაგრამ ბევრ ნახმარ, „რეზინის ნაწარმს“
სანაგვე ყუთში გადაისვრიან.
საპრეზიდენტო „მეორად ნედლეული“
(„მე მზად ვარ პრეზიდენტობისათვის“ – კაკო ასათიანი)
მეხსიერება დაქვეითებულ მასას
გაცვეთილ ნაბოდვარს უთხრობს;
„მამულზე ფიქრით შეშუპებული“
ბრბოს ტვინს ნასინჯი სამსალით უთრობს;
და „რაღაცატომ“ პრესა და ტელე,
„გვერდებს“ და ეთერს გულუხვად უთმობს;
ისევ ფაშფაშებს სცენაზე ურცხვად,
„ნასპიკერალი“, „ნაცენზორალი“;
გამსახურდიას „მესიად“ მქცევი,
მასზე აზიზად ნაამბორალი; ბილწის
„წმინდანად“ გამსაღებელი,
კუთხის კუთხეზე წამკიდებელი;
(მერე მისგანვე „გაღმერთებულის“
საფრთხის დროს ფეხზე დამკიდებელი);
ეროტიკული ხოტბა-მიტინგით
ყოველდღე მასის მთაყვანებელი;
„უზენაესი“, „სექს-სესიების“
ლიქნის ორგიებს დამმგვანებელი;
კრემლის სცენარით, ტაშის გრიალით,
არძინბას ტახტზე ამყვანებელი;
მაგრამ რადგანაც სულ სხვაგან საჯდომს,
არ განუსაზღვრეს დაჯდომის ვადა,
მიტომ ტივტივებს ეს „სუკის ბუშტი“
და მიტომ შერჩა ლაყაფის მადა;
რადგანაც იცის „ელექტორატი“
ჭკუა-სინდისზე ერთობ თხლად არი;
მიტომ გამოხტა საასპარეზოდ
„მრგვალი მაგიდის“ „ნათავადარი“;
ვიდრე მოსკოვი ნიშანს მისცემდა,
ვირთხულად ხვრელში დანაცადარი;
და „საიმასქნოდ“ მუდამ მზად მყოფი,
„საპრეზიდენტოდ უკვე მზად არი“.
P. S. ვერ დაგიმალავთ, ზიზღით შევყურებ
პოლიტ. საშოვრით მადააღძრულებს;
ვინც დამპყრობელის ბინძური გეგმით,
ქვეყნის დანგრევის გეგმას ასრულებს.
„მოქალაქეთა“ კომპარტიული კავშირი
რა აზრი ჰქონდა კომუნიტების
„დემოკრატებით“ ვითომდა შეცვლას,
თუ იმავ წესით ხალხს აძალებენ
„მოქალაქეთა კავშირში“ შესვლას.
ნუთუ ამგვარად?!
ნუთუ სამშობლოს, ერთობის ცნება,
ამქვეყნად უნდა დაჩიჩიავდეს;
ქვეყნის დაშლისთვის სასჯელის შიში,
ასე გაქრეს და გაქარნიავდეს;
„საქართველო“ და „ქართველი ერი“,
ისე დაჩლუნგდეს და დაჩიავდეს,
რომ მოღალატე, „მოღვაწის“ ნიღბით,
უტიფრად, ღიად გაავყიავდეს;
„პოლიტიკური სხეული“ ჩვენი
ამდენად დალპეს და დაჭიანდეს,
რომ „დაასლანდეს“ მთელი აჭარა
და სამეგრელო „დაჭაჭიავდეს“?!
ძველი და ხალი „ხელშემკვრელები“
ბოლომდე გადმოსანთხევად
მისი „შიგთავსის“ არსის;
„გათხარა“ ქვეგამხედვარმა
„ხელშეკრულება ყარსის“;
უკვე იმდენად გაიხრწნა,
უკვე იმდენად ყარს ის,
ისეთი ნაზავი გახდა
სიძულვილის და ავზნის,
რომ ყოველ სიტყვას შუღლის და
ღალატის დამღა აზის.
გრძელდება დაღვრა-დაღვენთვა
უბინძურესი აზრის;
სამშობლოს ქცევა „საქონლად“
პოლიტიკური ბაზრის;
ჩამოხლეჩა და ჩამოჭრა
ყველა კუთხის და მაზრის.
(მიტომ რომ ქვეყნის პატრონად
საჩვენო ძალა არ ზის)
„ის“ ამ ბლოკზე და – „ეს ბლოკი“
მის დასძლევად იწევს,
(ერში ორივე „ფრაქცია“
ერთნაირ რწყევას იწვევს)
ამიტომ ნურც ერთ გროვაზე
ნუ გავაკეთებთ „აქცენტს“;
რადგან „სამშობლოს ხსნის გეგმა“
არ გააჩნია არც ერთს!
P. S. თუ მართლა გვინდა აღდგენა
ყველა ჩაშლილი ხიდის,
შევიგნოთ, რომ გზა მომავლის
მათზე გადავლით მიდის.
ბრმად ნურც „დასავლეთს“ ვეძლევით
ნურც დავუწვებით რუსეთს;
და ამ გაცვეთილ „ნაიმრებს“
ნუღარ ავირჩევთ ნურც ერთს!
წითელი სევდა
(ნაჯალათრების შემორჩენილ კონტინგენტს)
ახლა რომ არი ნოემბრის შვიდი
ადრე არ იყო ასეთი მშვიდი
აქ სიმინდს ფშვნიდი, იქ ჩაის ბდღვნიდი;
რძის და ფოლადის ნიაღვრებს ღვრიდი;
რა ხიდებს დგამდი, რა არხებს თხრიდი;
მშიერ-მაძღარი მონების ხელით
რა „რეკორდებს“ და რა დოვლათს ქმნიდი.
რა მორჩილება, რა მოთმინება
დაცდენილ სიტყვას მთქმელს უკან ჩრიდი;
ტყვიას ახლიდი, ორმოში ყრიდი;
„ცეკას“ და „სუკის“, რიგითი „შპიკის“,
როგორი შიში, როგორი რიდი;
(ან ღამით კარზე დაკაკუნებით
კაცს გაღებამდე რომ გარდაცვლიდი)
რა პოემები, რა სიმღერები,
რა „გულწრფელობა“, ყალბი და ფლიდი;
მერე დგებოდა ნოემბრის შვიდი:
და წითელ დროშებს ამაყად შლიდი;
ბელადი დიდი, პარადი დიდი,
მოზეიმეებს ვერ დაითვლიდი!
მილიონობით დაღებულ ხახას
ყურებში ბამბა, თვალებზე ბინდი;
და ამ „წესიერ უწესრიგობას“
მიაჭენებდი, ღრიალით ღლიდი;
მეტი რა გინდა, ართე და ურტყი,
ურტყი და მართე, მიდი და მიდი!
ჰაი დედასა, რას მოვესწარით:
ნოემბრის შვიდი – ასეთი მშვიდი!
ბწკარები – ზარად
(„მაკ დონალდსით“ შევიწროებულ რუსთაველს „ნალენინისმოედნარზე“ გადადგმას უპირებდნენ)
ოდესღაც დიდად პატივმიგებულს
კვარცხლბეკზე მდგომარს ყელმოღერებით;
გადასადგმელად გიტევენ ფულით
და მოშიშხინე ჰამბურგერებით.
რას იზამ, ჩვენში „ტრადიციაა“
ღირსი კაცების არშეშვენება;
რა დროს ლექსია, მიმდინარეობს
ქვეყნის დუქნებად გადაშენება.
ამიტომ არ ღირს, ამ მოედნიდან
იმ მოედანზე გადაჭენება;
ნალენინარზე შენი დამყნობა
„შენზე მზრუნველად“ თავის ჩვენება;
რადგან ეს წარღვნა იქაც მოგწვდება,
იქაც სულ მალე მოყანყალდები;
და მანდაც თავზე დაგემხობიან
სხვადასხვა სორტის „მაკ დონალდები“.
ვბედავ და გირჩევ, ბრძენო მელექსევ,
„ტრანსპორტირებით“ ნუ გაწვალდები,
თხოვე, შაირის თაყვანისმცემლებს,
გაგადნონ მრავალ პატარა ზარად;
მთაში და ბარში, მცირე ტაძრებში
ცისკარ-მწუხრისას რეკავდე წყნარად;
ჩვენი სიბნელის გასახსენებლად,
მოუბანელი სირცხვილის ცვარად.
18. I. 99
„რუსული წებო“ ქართული „ბლოკებისთვის“
ზოგი რომ ვითომ ხალხისთვის
„დისიდენტურად“ ბოლავდა;
„მრგვალად“ იწვოდა „იღწვოდა“
„რადიკალურად“ „ხრჩოლავდა“;
სულ „სუკს“ და „მოსკოვს ებრძოდა“
„მოღალატეებს“ ქოლავდა;
(ბრბოს არ სჯეროდა, რაც მათზე
ინფორმაცია ჟონავდა;
რომ „გაუტეხელ“ „ნაჯდომებს“
„სუკი“ თავს მოუქონავდა);
ეს მასკარადი გაგრძელდა
ვიდრე „ის ქარი“ ქროლავდა;
„პრორუსულს“ „პროდასავლური!“
ვიდრემდე „გადაწონავდა“;
და მაშინ ბევრი „ბუნტარი“
ვინც „კომუნისტებს“ რჩოლავდა;
„ოკუპანტებთან საომრად“
პონტოს ზღვასავით ფრთონავდა;
„ცენტრიდან“ მოსულ ცირკულარს
უსიტყვოდ დაუმონავდა;
გუშინდელ „მტერ-პარტიებთან“
ერთ ბლოკში შეგორგოლავდა;
სასწრაფოდ „გაასლანდა“ და
„გაპანტელეიმონავდა“.
(მხოლოდ ის არ „მიიწებეს“
ვინც „დადნა და დაცოტავდა“
ვინც რუსის აზრით „იმიჯით“
იმდენად „გასაცოდავდა“,
რომ მისი პოლიტიკაში
„ხმარების“ ვადა მოთავდა.
P. S. გაშიფრვა-გამომჟღავნების
ფაქტები თუმცა მომრავლდა;
აშკარა გახდა ვინ რა დროს
და ვისი ნებით „ბორგავდა“;
ვინ რატომ „გამწვან“-„გაწითლდა“
ვინ საით „მიმრგვალ“-„მომრგვალდა“.
ზოგს მაინც ჩლუნგად არ უნდა
მიხვდეს რა ჭუჭყში გორავდა;
შუღლის მთესველთა ბელადი,
რა „აზრებს“ დააზმორავდა
ძმა, ძმას რა ძალამ წაჰკიდა,
ვინ ვისი გეგმით „შფოთავდა“;
და ბოდავს, რასაც ჯიუტად
გაუღვიძებლად ბოდავდა!
6. X. 98
თუ ავირჩევთ
ეს „გარდამავალი ხანა“
არ გადავა დიდხანს არსად,
თუ ვაქციეთ პოლიტიკა გ
ულის ამრევ ბინძურ ფარსად;
თუ მოვითმენთ, ვინც იქცევა
უსუფთაოდ და უმსგავსად;
ვინც უწვება „შინ“ და „გარეთ“,
„გადამხდელებს“ „პოლიტხასად“;
ღიად ამღებ-მიმცემელებს
ხმას თუ მივცემთ ჯოგად, მასად;
თუ ავირჩევთ ვინც იქცევა
ბილწად, კაცის არამსგავსად;
და იშენებს კარიერას
საქართველოს დაშლის ფასად.
21. VIII. 98
ყოველთვის ყველაფრისთვის მზადმყოფი „კადრი“
თვალები რომ უნდა იყოს
იმის მაგივრად სად არი?!
ნაჭამის ხელახლა ჭამის
მოთხოვნილება რად არი?!
ნუთუ ეს „ელექტორატი“
ჭკუაზე ასე თხლად არი,
რომ ამ დასვრილი „ბოსების“
მუდმივ „კენჭად“ და „ხმად“ არი;
რომ დაუსჯელად, უტიფრად
რუსთან ნამარიფათარი;
„ყველა სისტემის“ სუფრებზე
დანიშვნით „ნათამადარი“;
„ცეკას“ და „მრგვალი მაგიდის“
ნაიმარ-„ნათავადარი“;
ყველა ცნობილი მედროვე,
ნათრევ-ნაარამზადარი;
„სასტარტოდ“ წაიკუზა და
„სადეპუტატოდ“ მზად არი.
19. VI. 98
სავარძლური დავლური
ბრუნავს ბორგავს ბედის ჩარხი
ხან ნელა და ხანაც ჩქარა;
რა არ იყო რა არ მოხდა
რაღამ აღარ ჩაიარა;
დაბადება-გადაგდების
წასვლა-მოსვლის როკავს ჯარა,
მის დაკრულზე ცეკვავს ყველა
შლეგი, ბრძენი და მასხარა.
ხან გენიოსი პირველობს,
ხან მედროვე მეტიჩარა;
იფურჩქნება ვარდი, ბარდი;
მზე ამოდის, თოვლი დნება;
ზოგი ძალიან სუქდება
ზოგი ნამეტანი ხდება;
ზოგი დადგენილი წესით,
ზოგიც ზეზე, ცოცხლად ლპება,
ზოგი დეპუტატი ხდება,
ზოგი იმის შურით სკდება;
(გააჩნია „ბედის ბორბალს“
ვინ რა წუთში შეახტება)
და არავინ იცის დღემდე,
რა ხდება და რატომ ხდება.
ერთი სიტყვით რაღაც გეგმით,
კაციც ჩნდება, ყვავიც ჩნდება;
ყვავი კენწეროზე თბება
კაცი სავარძელში ჯდება;
ყვავი ჩხავის, კენკავს, ფრინავს
„კენწეროთი“ არ გიჟდება;
მაგრამ კაცი ზოგიერთი
ისე გასივ-გაყინჩდება,
რომ მის მიმართ უწმაწური
მოსაზრება გაგიჩნდება;
მერე მოდის წასვლის წამი...
კაციც კვდება, ყვავიც კვდება
და ორივე რა თქმა უნდა
მალე ყველას ავიწყდება.
ასეთია ყოფნის წესი
კარგიც ხდება ავიც ხდება;
და რაც ხშირად სავარძლისთვის
იქ წასვლამდე აქით ხდება
შენც ისეთი, თუ არა ხარ,
კაცს სიცილი აგიტყდება.
22. VI. 98
„მომხსნელი“ თუ „მხსნელი“
ეს წელი როა, მომდევნო წელი
იქნება ბევრად ამაზე ძნელი;
ახლა რომ არი ამ ბიუჯეტში,
ამაზე მეტი გაჩნდება ხვრელი;
იქნება ისევ შიმშილ-სიცივე,
სახლები ბნელი, კრიზისი გრძელი;
„სენაკის“ მსგავსი, ან უფრო თარსი
კიდევ გაჩნდება „წერტილი ცხელი“
გამწკრივებული იქნება რიგში
ხალხი მოხსნილი და მოსახსნელი;
და იტრიალებს ეს „განახლების“
მოჩვენებითი კორიანტელი;
ვიდრე ეს „კომპარტ-კომკავშირული“
არ შეიცვლება გორგალი მთელი;
რადგან ახალი სახლის საშენად
არ გამოდგება „მასალა ძველი“;
არ გაიღება მანამდე კარი
რუსის ციხიდან გამოსასვლელი;
ვიდრე „სამშობლოს ინტერესს იცავს“
აგენტურული სხვა ქვეყნის ქსელი;
ვიდრე „აკეთებს წმინდა საქმეებს“
ვერდასაბანად დასვრილი ხელი;
ვიდრე ლაქიას არ შეცვლის პოსტზე
საქმის მცოდნე და სიმართლის მთქმელი;
ვიდრე ქვეყანას შავ დღეში მყოფელს,
ყავს მომხსნელი და არა ყავს მხსნელი.
19. XI. 98
ძალიან ცდება ვინც ფიქრობს
აშკარად მოჩანს ნიშნები
დაცემის დასაწყისის;
ჩვენსას ემთხვევა აზრები
„ხმისმიმცემლების“ მისის;
„უმცირეს“-„უმრავლესობამ“
ორივემ კარგად იცის,
რომ „კავშირს მოქალაქეთას“,
სურნელი ასდის „ფისის“
წაქცევის წინა პოზაში
დგას როგორც კოშკი პიზის
(ის იქნებ კიდეც წამოდგეს
ძალით ინჟნრის ნიჭის,
შედეგად დოლარების და
ჯანსაღი ანალიზის)
ეს კი სულ მალე დაწვება
ჯანი დღითი დღე მისდის;
„ამხანაგებით“ ნაგები,
არმქონე წმინდა მიზნის;
„ერთ კაცზე“ დაკიდებული
და არსებული მისთვის;
„ბოლშევიკურად“ არ მცოდნე
სხვის აზრთან კომპრომისის;
იხრწნება ღირსი „პარტია“,
„ქვეყნის დაქცევის პრიზის“
და ძაან ცდება, ვინც ფიქრობს,
რომ გვამი „დაძლევს კრიზისს“.
ორ „ცენტრს“ შუა
ის რაც ადრე „ორ ზღვას შუა
საომარი იყო ლელო“;
ოს-აფსუამ მიიტაცა,
არის მათი სამფლობელო.
სამხრეთ მხარე უცხო ჯიშის
ლუკმა გახდა სასაჭმელო;
„დე იურე“ ჩვენი როა,
და „დე ფაქტო“ საარჩვენო
(უკანონებს ამ წანართმევს
რუსის ჯარი სადამსჯელო)
რაც მათ მორჩა ორი ხროვის
უბანია „საარჩევნო“;
ორი უწმინდური „ცენტრის“
საჯიჯგნი და სასარჩელო;
და ამ აშლილ-დაშლილ ნარჩენს
ეწოდება „საქართველო“.
„გზაჯვარედინის სიკეთე“
ერი მშიერი, ხელისუფლება
კორუფციაში, გახრწნილ-გათხვრილი;
წევს საქართველო „გზაჯვარედინზე“
ნავთის და გაზის მილებგათხრილი.
„პოლიტ-კატები“
(ეძღვნება ორივე სქესის „პოლიტ. ბოზებს“)
„საჭიროების მიხედვით,
სადღა არ „დანაგორალი“,
ვის „პლათფორმაზე“ არ იყვნენ
განაშხლართ-განაზმორალი;
და თან სულ პირზე ეკერათ
ამ „პოლიტკატებს“ „მორალი“.
ორივე „ცენტრის“!
ეს ნაპარევი, რაც დღეს ხმარდება
მპარველთა ხოტბას და „დაპირებას“;
რაც დღეს ხმარდება ამ ვირთაგვების
„ცენტრიდან“ „ცენტრში“ გადაბირებას;
ეს ნაქურდალი ასე ურისკოდ
ამ „ბოსებს“ რომ არ „შეშვენებოდა“;
სავარძლებიდან ამათ გადაყრას
დროზე პანღური შეშველებოდა;
ამ დაშლის პირზე მისულ ქვეყანას
ხომ ბევრად ადრე ეშველებოდა?!
* * *
და ახლა მაინც როცა წინ გველის
აშკარა საფრთხე ახალი მარცხის;
ხელახლა თავზე ამათი დასმის,
ახალი ვადა „ცენტრებში“ ძარცვის;
უნდა დევიზად გამოვაცხადოთ:
„ორივეს დედაც“, არც „ეს“ და არც „ის“.*
* ორივე „ცენტრი“ აირჩიეს! შეარგოთ.
„ივერია“ 99
დაპირებები ცრუ და გამცვდარი,
შუბლის ძარღვები გამქრალ-გამწყდარი,
ბუდის მოყვარე ქართველი კაცი,
ლუკმის საშოვრად გარეთ გამძვრალი;
შინ დარჩენილი წელში გამწყდარი,
დაგლახებული ბედზე გამწყრალი;
რუსი, მკვლელი და „გამზავებელი“,
აქედან ჯერ ფეხ არ მონაცვალი;
დამაქცევარი ხელისუფლება
დიდი ხნის წინათ გამოსაცვალი;
გაწუწკებული, გაკოტრებული,
ღირსების გრძნობა გამონაცლარი;
(ქანქარი, „პრო-რუს – პრო-დასავლური“,
არც პოლიტკურსი მყარი, არც ლარი);
ვალები ევრო-ამერიკული
შვილთა კისერზე დასაწოლარი;
სესხებ-„ტრანშები“, „რეფორმებისთვის“,
„საქართველოსთვის“ ნამათხოვრალი;
მერე ის ფული სადღაც გამქრალი
თვალს და ხელს შუა ანაქროლარი.
მაფიები და „მმართველი ფენა“
იმით ნასუქი და ნაცხოვრალი;
„ამომრჩევლების“ ყიდვა-გაყიდვა,
„კამპანიების“ წიხლით ჩაშლანი;
„წამგებიანი ფრაქციებიდან“ –
– „მომგებიანში“ გაქცევ-გაცლანი;
ხელსაყრელ ფასად მისაყიდელად,
გახშირებული ბათუმს ჩასვლანი...
* * *
ბნელი გვირაბი, შუაში ზურაბი*
წინ ედუარდი – უკან ასლანი.
* ზ. ჟვანია
ბევრად ძნელი და „ბევრად ადვილი“
სიცოცხლის არე მცირეა,
გარდაცვლის სივრცე ვრცელია;
სიცოცხლე, უკვდვი სულის
დროებით მოსაცდელია;
ლაჩრის სიცოცხლე, მუდმივი
შიში, „ჩონჩხი“ და „ცელია“;
ვაჟკაცის სიკვდილთან შეყრა,
ნანატრი განსაცდელია.
სიცოცხლე სტუმარი არი,
სიკვდილი მასპინძელია;
სიკვდილი „ბევრად ადვილი“,
სიცოცხლე „ბევრად ძნელია“;
და მით უმეტეს თუ იგი,
უღმერთოა და გრძელია.
4. V. 99
ნუ იზამ
თავთავისი აქვს ადგილი,
მოდურ ჰალსტუხს და ბაფთასა;
თავთავისი აქვს ადათი,
ინგლის-ინდოეთ-მალტასა;
და ახლავს ხიბლი თავისი,
სამბას და სარაბანდასა.
ამიტომ ნუ მოედები
ბრიყვულად ალთა-ბალთასა;
ნუ დაგმობ იავნანას და
მშობელი დედის კალთასა;
ნუ იზამ, მამა-პაპათა
სიმწრით ნაგროვის ფანტვასა;
ლაღიძის წყლებზე გაზრდილი,
ნუ დახარბდები „ფანტასა“;
(ვეფხის და მოყმის მემკვიდრე,
რას ებაძები კატასა).
* * *
ნუ დააცხრები ქართველო
„კულტურულ კონტრაბანდასა“;
უსამშობლო და უღმერთო
პრეს-ტელე პროპაგანდასა
და გაიხსენე ხშირ-ხშირად
ბრძენი წინაპრის ანდაზა:
„თურაშაულის პატრონი,
ტყეში ეძებდა პანტასა“.
გულმავიწყი „მმართველები“
იმათ ვინც ხალხს უსინდისოდ
არ უბრუნებს ანაბრებს;
(ვისაც „პოსტი“ ააბდლებს,
ფულის სუნი ააფთრებს);
ავიწყდებათ, რომ სიკვდილი
ხალხთან გაათანაბრებს;
და გამჩენი როცა მათაც
ვინც ხალხს ლუკმას ანატრებს;
(ყველა უძღებს, ვისაც მხოლოდ
მოძმის ყვლეფა ანაყრებს);
„ამ სიიდან“ – „იმ სიაში“,
როცა „გადაამაგრებს“,
„ნაღდი კურსით“ აზღვევინებს
ანაღლეტს და „ანაკრებს“.
სანამ ტახტზე
არ ექნება სისხლს და ცრემლებს ბოლო,
სანამ არი მოთმინება ცხვრის;
„პარტიული“, პიროვნული ბოღმით,
არდანდობა, არ მიცემა მხრის;
(და მის ფონზე, ცინიკური, ყალბი
კომედია „მთავრობების ცვლის“)
გაგრძელდება მათი ჯდომა დიდხანს,
ჩვენდა ჭირად, გასახარად მტრის;
შესაბღალად, წასახდენად ჯიშის,
შესარცხვენად ცოცხალის და მკვდრის.
არ მოხდება „დამპყრობელის წასვლა“
და გაგლეჯა „ჯადოსნური წრის“;
მოღალატე ფეოდალი ვიდრე,
კრემლის გეგმით ერის საფლავს თხრის;
და ჯიუტი უგუნური მასა
რუსის მსტოვარს „ერისკაცად“ თვლის
* * *
არ დადგება „გამარჯვების დილა“
არ იქნება „გამოჩენა გზის“;
არ ახდება, არ მოხდება მანამ,
„გაბრწყინება საქართველოს მზის“;
სანამ არი „დეფიციტი ძმობის“,
სანამ „ტახტზე“ სიძულვილი ზის.
არაკაცები კაცის საფლავთან
(მერაბ კოსტავას)
რამდენი ბილწი ქალი და კაცი,
ვინც რაღა აღარ იმამაძაღლა;
ვისაც სავარძლის და ფულის გარდა,
არასდროს წამდა და წამს არც ახლა;
ვისი გველური ზრახვითაც მოხდა,
რაც მოხდა მაშინ, რაც ხდება ახლა;
ვინც „იკვებება“ მოძმეთა შუღლით
ღვარძლის თესვაში არ იცის დაღლა;
ვინც ხელში სანთლით და ბნელი გათვლით,
გმირთა გვამებზე ახოხდა მაღლა;
ვისი ცხოვრების „კოდექსიც“ არი,
ლაჩრულად ზურგში ჩაცემა-დახლა;
„წითელ“-„მრგვალები“, „დემოკრატები“,
ვინც საქართველო დასცა და დახრა
ვინც შენ გიყეფდა ცოფმორეული,
ვინც კატორღაში გადაგასახლა;
აი ეს ხროვა, ოცდაექვს მაისს,
შენ სამარესთან ურცხვად დგას ახლა.
1999 წლის 26 მაისი
ძლიერი მთავრობა
მანამდე არ შეგვეცვლება
ჩვენი სოც.პოლიტ.იერი;
ვიდრე „მშობელ ხალხს“ ტყავს აძრობს
„სტრუქტურა ძალისმიერი“;
სანამ გვაქვს „ქრთამის ადათი“
(ადათი ჩვენში ხნიერი);
ვიდრე მაძღარ ძმას „კიდია“,
ძმა შიშველი და მშიერი,
სანამ ფულით ხმებს ყიდულობს,
„ცნობილი“ ურცხვი, ცბიერი;
ვიდრე ჭკვიანის ადგილზე
იჯდება ჭკუათხიერი;
და მისი ლაქია არი,
მწერალი და მეცნიერი;
(„იძულებით“ და „ხალისით“
უგნური და გონიერი).
ხელოვანი და სპორტსმენი,
სუსტი და მკლავღონიერი.
* * *
დიახ, მანამდე ექნება
ნაცემი ძაღლის იერი;
და მანამ არ გათენდება
ქვეყნისთვის დღე ბედნიერი,
ვიდრე ხალხი არ გახდება
მის მთავრობაზე ძლიერი.
23. V. 99
ფულით ღარიბ ძმებს
ღარიბო მიტომ გტანჯავენ
რომ ხარ ბუნებით „არიფი“;
ქვეყანას სულ შენ აცხოვრებ
და გაქვს დაბალი „ტარიფი“;
რას იზამ პატიოსანი
არის მუდმივი ტარიგი;
ეს არის შენი კაცობის
საიმქვეყნიო „ალიბი“;
რადგან მთავარი ის არი,
რომ არ ხარ სულით ღარიბი.
წაგებ-მოგება
წარმავალია ქვეყნად ყოველი
ყველა სიდიდის მოგებ წაგება;
კაცის კოდექსს არ ესადაგება
დარდით და შიშით აძაგძაგება;
წუწუნი, კვნესა, სასოწარკვეთა,
წუთისოფლის და ბედის ძაგება;
და ფეხზე მხოლოდ ის წამოდგება
ვისაც არ ტოვებს იმის გაგება,
რომ განსაცდელი გამოცდა არი,
„რევანშის“ შანსის გაათმაგება;
რომ „იარაღი“ ყველანაირი
მხოლოდ ბრძოლაში არ იჟანგება.
არ აყვეთ პანიკას!
არ აყვეთ ხალხო პანიკას
და არ დაეჭვდეთ ლარში;
გამაგრდით შუქი თუ არ გაქვთ
წყალი არ მოდის კრანში;
გაკლდევდით შიმშილ-სიცივით
თუ გაძაგძაგებთ ტანში;
არ ჩამოიხრჩოთ თავი,
არ გადავარდეთ მტკვარში,
გაძელით ტელე-რადიო,
პრესის სიცრუის ღვარში;
და „ხალხის საკეთილდღეო“
პარტიულ მუშტის კვრაში;
„პოლიტ-ელიტის“ ჯინაზე
ნუ ჩავარდებით ტრანსში;
და ვინც ამ წესით გააღწევს
შიშს არ შეუშვებს თავში;
დროს არ დახარჯავს უაზრო
წყევლის და ცრემლის ღვრაში;
ვინც გადარჩება ცოცხალი
იმას მოუწევს „ტრანში“;
რომ „ამომრჩეველს“ იმდენი
შეუშხაპუნონ ჯანში;
„სავალუტო ფონდს“ დაუკრას
სამადლობელი ტაში;
და ყუთთან მისვლა შეიძლოს
მომავალ „კენჭის ყრაში“;
რომ მერე კვლავ იშიმშილოს
ახალი „ტრანშის“ ცდაში.
„შემოსავლების სამინისტრო“
როგორ შემოვა ამ ქვეყანაში
არ შემოსული შემოსავლები;
როდესაც თვითონ „მოქკავშირია“,
მაძღარ ქეჩოში ხელმოსავლები
და პირველ რიგში მაგათზე არი,
მავთულის ღობე შემოსავლები.
30. XII. 99
„პოლიტ-ალილო“
მასებს მაძღარი დინგებით
ძირს ცივად ჩამოსცქერიან;
ნამშევ-ნამცივნებ „მშობელ ხალხს“
გულგრილად ჩამობღვერიან;
და იმავ ხალხთან შობა დღეს
ურცხვად „ალილოს“ მღერიან.
7. I. 2000
გამოცდილი კაცის ეჭვი
როცა „ტესტებ-გამოვლილი“
„აღთქმას დებს“ და მჯიღებს იცემს;
„აწი ქრთამის არ აღების“
პრეზიდენტთან ფიცს დებს მტკიცეს;
მაინც ავის მოლოდინით
გამოცდილი გული მიცემს;
ეჭვი ყურში ჩამჩურჩულებს,
ჩამხითხითებს და მიმტკიცებს:
გააჩნია „მოქალაქე“
„მოსამართლეს“ რამდენს მიცემს.
2. XII. 99
ბოლო „სესია“ „არჩევნების“ წინ
დასრულდა ბოლო „სესია“
უტიფარ ტაშის გრიალში
უსირცხვოდ ამოდიოდა
ხოტბა, ხახებში ღიაში;
იმიტომ არი ეს ხროვა
ამგვარ მლიქვნელურ ღრიალში;
რომ წილი ისევ არგუნონ
„მოქკავშირის“ ცხელ წვნიანში;
და ეს გასვრილი „კადრები“,
გაწვრთნილი კორუფციაში;
ხალხისთვის სისხლის საწოვრად
„ისევ ჩაწერონ სიაში“.
დააკვირდით „პოლიტ. მენიუს“
ჩვენ თავს ჩვენ თუ ვერ ვუშველეთ
სხვა ვერავინ ვერ გვიშველის;
და თუ ისევ ამათ დავსვამთ
გამგებელად ბედის ჩვენის;
წინ გვექნება ისევ წლები,
წლები ბოღმით ღრენა-ქშენის;
სინანულით თავში ცემის,
რომ კვლავ ვჭმეთ დედიჩვენის;
(არ ექნება ვინმეს შანსი
უმადობის გამოჩენის);
რადგან ყველა „მახინჯ სხეულს“,
მისი ღირსი „თერძი“ „შვლის“,
ყველა „პოლიტ. გემოვნებას“
შესაფერი კერძი შვენის.
3. V. 99
ვახ რას გავხარ!
ვახ რას გავხარ საქართველო
უპატრონოდ დაგდებულო;
რუსის, ოსის, აფსუასგან
დევნილო და აკლებულო;
რას გავს შენი „პარლამენტი“,
რას გავს შენი „საკრებულო“
ვახ, რას გავხარ საქართველო
ბრძოლის უნარ დაკლებულო!
იმიტომ
სანახავად საამო და
ტურფად დანაქარგავი;
იმიტომ ხარ „სოც და პოლიტ“
ნეხვში თავჩანარგავი;
და იმიტომ ვეღარ ხარობს
სიყვარულის ნარგავი,
რომ „შვილები“ გაგიმრავლდა
სინდისდანაკარგავი.
მასალა ბლოგზე გამოქვეყნებისთვის
მოამზადა ირაკლი ხართიშვილმა
(ნაწილი II)
II ნაწილის შინაარსი (ლექსების ციკლები)
სოც-პოლიტ ნაირ-ნაირები
სატლირული გადახვევა
გარსით „დემოკრატიული“ – არსით „ცეკურ“, „სუკური“
ლექსების ციკლიდან: სოც-პოლიტ ნაირ-ნაირები
სოსო რუსი*
„ვარდს გაეფურჩქნა კოკორი,
გადახვეოდა იასა;
ზამბახსაც გაღვიძებოდა
და თავს უხრიდა ნიავსა“;
მაგრამ სოსო რომ გარუსდა,
სამივე ყვავილს მიაფსა.
* „მშობლიური ენა რუსული“; „მე თავს ვთვლი რუსი ხალხის შვილად“. ი. სტალინის ავტობიოგრაფია
ნიფხავ-კაზუსი
(ერთ ქალს თბილისში რამდენიმე თვის ხელფასის მაგივრად სამასი „პაკეტი“ ნიფხავი მისცეს – თითოში შვიდი „ბიკინი“)
ფქვილის არც ერთი ნამცეცი
ხორბლის არც ერთი მარცვალი;
ხელფასის ნაცვლად ქალს მისცეს
სამასი დასტა საცვალი;
ყმაწვილქალური „ბიკინის“
სამასი ცალი „პაკეტი“;
თითოში შვიდი ნიფხავი
გამოკრულ-გამონაკეტი;
(რომელშიც თეძოები ჩანს
აღმგზნებად გამონაკვეთი);
მაგრამ, რადგან სექსს სჭირდება
მინიმუმ პური და წყალი;
და ვერ იქნება საცვალი
სასმელ-საჭმელის ნაცვალი;
დადის ის ქალი ქალაქში
და ნიფხვებს ყიდის საწყალი.
მოიდა „ლეიბორისტი“
„ალალ კახელ დედაკაცს“
მთავრობის სახლის კიბეზე
მრავალგზის დანაგორალი
„კახური გულუბრყვილობით“
ედუარდს ნაამბორალი
„საღვთო“ და საპოლიტიკო
ბლოკებში ნაგორგორალი
და ბოლოს ისე დაიბნა
ნაბორგებ-ნაქოქოლარი
მართლმადიდებლურს არჩია
„სოციალიზმის მორალი“
და ნათელაშვილს მიადგა
ტორტმანა „პოლიტ. ბორანი“
ოხ! არ გაიშვას ლუიზა
შენი „ნალეიბორალი“.
16. X. 99
„დედაენის დარაჯი“
ცხადია, ის ვინც მეგრულად
„ვეფხისტყაოსანს“ თარგმნის;
ერთობის შემდუღაბებელ
ღირებულებას არ ქმნის;
მაგრამ ვინც „უკანა რიცხვით“
„ამ ფაქტზე განგაშს ტეხავს
(და აღრენილი ისედაც
ხალხი „ყეფაში შეყავს“);
ის კაცი ნაძირალაა,
ანდა მას თავში „ტეხავს“.
სოც-პოლიტ-ფოლკლორი
(ანუ შეშლილი „ექსამომრჩეველი“)
უმუშევარი ვაჟკაცი
უხელფასობას ჩიოდა;
აღრენილ ბალღებს შიოდა,
ცოლი კაპასად კიოდა;
კაცი გმინავდა-ბორგავდა,
გულ და ნერვები ტკიოდა;
ოთახში მაგრად ბნელოდა,
ოთახში მაგრად ციოდა;
თავში ცხელ-ცხელი აზრები
ნაკვერჩხლებივით ღვიოდა;
თვალთაგან „სოციალური“
ცხარე ცრემლები ცვიოდა;
უკვირდა „კაპიტალიზმი“
რატომ არ გამოდიოდა,
კრიზისის გისოსებიდან
რატომ ვერ გამოდიოდა;
(ერთი ჩათლახის ადგილზე
ახალი სხვა მოდიოდა);
„არც „მილიონი ადგილით“
აღთქმული ხსნა მოდიოდა;
უნარით სავსე ვაჟკაცი
უმუშევრობას ჩიოდა;
იდგა ბალღების ჟივილი,
დიაცი ანჩხლად ჭყიოდა;
შემორჩენილი ჯამ-ჭურჭლის
ლაწანის ხმა მოდიოდა;
ისეთი საკმაზიანი
ქართული გადმოდიოდა;
(რომელშიც ხალხის ტალანტი
აშკარად გამოსჭვიოდა)
სექსთან მთავრობის ისეთი
გადაწვნა გამოსდიოდა;
მათი „ექსამომრჩეველი“,
მათზე ისეთებს ყიოდა;
მმართველი ბლოკის „იმიჯის“,
ისეთი ბდღვნა მოდიოდა;
იმათ მკვდრებზე და ცოცხლებზე
ის გადად-გადმოდიოდა.
* * *
ლექსში არ ითქმის, რაც იმას
პირიდან ამოდიოდა.
როცა ერს
როცა ერს ნამუსიანი
კაცების გუნდი „არა ყავს“;
„ირჩევს“ და „ირჩევს“ თახსირებს;
სკამიდან სკამზე გადაყავს;
მაშინ ის ერი რაც არი,
„მთავრობაც“ იმისთანა ყავს;
და კიდევ დიდხანს სიმწრისგან,
საჯდომით კაკალს დანაყავს.
ძმაო, მაცდურთა მარად „ამრჩევო“
(სულ მირჩევს ზოგი „ხალხისმოყვარული“ – „მასაზე“ რბილად უნდა წეროო, აჰა ვცდი)
ყველაფრის მიუხედავად
ჭკუაზე რომ არ მოდიხარ;
სიმართლის მთქმელის სარქენად
„მყარად“ ჯიუტი ბოტი ხარ;
და დღემდე ვისიც იყავი,
მისი სახარჯო ფონდი ხარ;
რბილად და თბილად რომ გითხრა,
შენ ძმაო, იდიოტი ხარ.
ვინ ირჩევს?!
დაეშვა ფარდა, დამთავრდა შოუ
მისი „სიძველით“ ანაშმორალი;
„დემოკრატიის მორიგ ეტაპად“,
„თვითმმართველობად“ განაგორალი;
გულდაწყვეტილი დარჩა „პუბლიკა“,
უბნებ, ურნებთან ნაჩოჩქოლარი;
მიხვდა რომ ისევ იმ წუმპეში ზის
დღემდე რომ იყო ნაგორგოლარი;
სამი „პარტიის“ „სოციალიზმით“ *
გაჭვარტლული და განაბოლარი
და ვერ გაიგო საუბედუროდ
უმარტივესი „პოლიტმორალი“:
რომ ყველგან, ყველა ხელისუფლებას
ირჩევს ძალა და ირჩევს დოლარი!
* „სოცინტერნის“ წევრი სამი „სხვადასხვა“ „პარტია“: „მოქკავშირი“, „სოციალისტური პარტია“ და „ლეიბორისტული პარტია“.
მთავრობის გადახალისება
(„მოხდა მთავრობის „გადახალისება“ – პრეს-ტელე-რადიო შტამპი)
ეს „იმ წყობის“ პოლიტ. შოუ,
„ამ წყობაშიც“ არ იცვლება:
როცა ვინმე ჩინოსანი,
ნამეტანი დაისვრება;
როცა სინდის-ნამუსისგან,
„სტერილურად“ გაიცლება;
მისი ჯიბე ნაქრთამალი
დოლარებით აივსება;
ხოლო მასის მოთმინება
გასასკდომად გაივსება;
მაშინ ხდება „ძველი კადრის“
„ახლით“ „გადახალისება“;
ხდება ნაპარავის „დათვლა“
და ყასიდად „შემოწმება“;
(ერთი ვირთხა – მოძმე ვირთხას,
მხარს უჭერს და ემოწმება);
და იმ ვირთხას, ვისაც „შეფი“
ბოლომდე არ შემოწყრება;
ის ერთ „კარში“ გაძვრება და
მეორეში შემოძვრება
„ფეკალური კადრის“ „კასრი“,
თან „იკლებს“ და თან „ივსება“;
(არასოდეს მისი „ფსკერი“
„გასარეცხად“ არ იცლება);
და ამიტომ პოლიტიკის
„სურნელებაც“ არ იცვლება!
პოლიტიკა და სექსი ამერიკულად და ქართულად
(აღიარებამდე)
ძიებამ ეს „სექსექსცესი“,
დღემდე ვერ გაამზიურა:
საბაბი ბილმა მისცა თუ,
მონიკამ იაქტიურა;
კლინტონს, ლევინსკი, რა სახით
შემოეუპატიურა?!
მორალურ-პოლიტიკური
მძვინვარებს ცხელებ-ციება;
მონიკას კაბის კალთებზე
მიმდინარეობს ძიება.
ალბათ ყველაფერს გაარკვევს
ზეპირი და „ნივთმტკიცება“;
ეს იყო „ქალის შეცდენა“,
თუ „ბანალური მიცემა“.
* * *
და ხალხს ის კი არ აშფოთებს
ვის და რამ წამოუარა;
ან „შესაბამის ორგანოს“
ვინ რატომ არ მოუარა;
არამედ „ქვეყნის მმართველმა
ფიცი გატეხა თუ არა“!
* * *
ამის შემხედვარ ქართველ კაცს
პირს ირონია გაუხევს;
რადგან ის მუდამ იმას „ჭამს“
რასაც მთავრობა „გაუხვევს“
რადგანაც ჩვენში სიმართლე
მუდამ ტალახში აგდია;
სიტყვის და ფიცის გატეხა
ჩვეულებრივი ფაქტია;
ცხოვრება, „მთავრობებისგან“
ხალხის „იმისქნის“ აქტია.
ნეტავი ასე ჩვენთანაც
(აღიარების შემდეგ)
აირკვა! რაც ამერიკას
სალაპარაკო გაუხდა;
რის გამოც მის მტერ-მოყვარეს
„ცოდნის კანკალი აუტყდა“;
და ბოლოს „კედელს მიმდგარი“
ბილი „ჟიურის“ გაუტყდა.
აღიარება მოუხდა
დიდი ხნის ნაცოდვილარის;
თქვა რომ მონიკა „იმასქნა“
და უღალატა ჰილარის.
თქვა, რომ ძალიან განიცდის
თავის „მორალურ თხლეობას“
და პატიება შესთხოვა,
„შტატების“ მოსახლეობას;
ცდილობს, რომ კონგრესს დაუძვრეს
და „იმპიჩმენდის“ მარწუხებს;
მე კი ეს „პოლიტ-სექსფაქტი“
სულ სხვა „რაკურსით“ მაწუხებს:
ვნატრობ, რომ მსგავსი სიმკაცრე
ჩვენ ხალხსაც წესად გაუხდეს;
ვენთანაც „სპეც-პროკურორი“
ქვეყნის მმართველებს „აუხტეს“;
და ყველას მისი „ნაქნარი“
უკლებლივ ცხვირწინ დაუხვდეს.
გაუთავებელი „ბილმონიკა“ და საქართველო
(„კურიერის“ აღშფოთება) *
მსოფლიოში ყაყანია,
პოლემიკა „პოლარული“;
„კურიერმაც“ გამოხატა
„პოზიცია ზონალური“:
„მოსამართლისთვის“ თუ არის
ეს „ილეთი“ „მორალური“,
კლინტონს რატომ ეკრძალება,
ჰქონდეს სექსი ორალური?!
* ახალგაზრდა ჟურნალისტი ქალი გაწიწმატებული იცავდა კლინტონის „ორალური სექსის“ უფლებას!!!
ქართული „ხალხური პოზიცია“
„პოლიტიკოსის კარიერაში“
თავშეკავება ძალიან ფასობს;
და უსათუოდ დაიღუპება,
როცა პრეზიდენტს ის აღარ ახსოვს,
რომ პასუხს ბოლოს იმას მოთხოვენ,
და არა იმის უტვინო ასოს!
ქართული „სამთავრობო ტრადიცია“
ქართველს ნაკლებად აინტერესებს
„ეშელონებში“ ვინ ვის უწვება;
მაინც არავინ კითხავს „უფროსი“
„ამას თუ შვება“, „იმას თუ შვება“;
თან მით უმეტეს, თუ უჭმელ-უსმელს,
კუჭი ეწვის და პირი უშრება
და რაც კლინტონმა ლევინსკის უქნა,
ჩვენში მთავრობა მთელ ხალხს უშვება.
22. IX. 98
მახინჯი ჩვევა
ეს ჩვენი მახინჯი ჩვევა
ძალიან დიდი ხნის არი
გულში დაისრულს დავცინით
და ზურგში გვხვდება ისარი.
სულელური „იგორიადა“
ამ ხალხის ბედი უკუღმა
აბა როგორ არ იგორებს;
ერთ „გარე იგორს“ დასდევს და
ხმას აძლევს „შიდა იგორებს“.
„ხეები“ და „ვარდები“
(პასუხის პასუხი)
„ალალი ვეტერანის“ ანდერძის გამო ერთმა „მაძღარმა ვეტერანმა“ „გულმოსულად“ მიპასუხა
სატირის საგნის სატირით ტკბობის
ერთი შემთხვევაც არა მქონია
და რეაქციაც იმდაგვარია
რა ტიპის ყურით განაგონია.
სატირა დიდი „ლაკმუსი“ არი
(მუდამ ასეთი ძალა ჰქონია)
ჭკვიანი მასთან სიჩუმეს არჩევს
უჭკუოს მისგან ჭირს აგონია.
სატირანაკრავს უცბად მიხვდები
ვინ არის, რისი დარდი ქონია
და საწყალია ყველა ხე ვისაც
თავი ჯიუტად ვარდი გონია.
ბიზნესი „თეთრი“ და „შავი“
სუყველამ იცის, ვისაც „მაყუთის“
შოვნის სფეროში უმუშავია
რომ არ არსებობს ბიზნესი „თეთრი“
ის ან „მოშავო“, ანდა „შავია“.
„უფლებების დაცვა“ ქართულად
„კონსტიტუციის პატივისცემით“
ტუჩებს პრუწავენ, თვალებს ბრიცავენ
კანონ-სამართალს საითაც უნდათ
კისერს იქითკენ მიუღრიცავენ
ჯერ კაცს ციხეში გამოამწყვდევენ
და „მის უფლებებს“ მერე იცავენ.
გულუბრყვილო შეკითხვა
თურმე არამყარ „ალიანსს“
„ამომრჩევლებმა“ ხმა მისცეს
„ლეიბორებმა“ უმუხთლეს
უცბად ხმა მისცეს „სხვა ვიცეს“
კაცს კითხვა თვითონ გიჩნდება
ნეტავ ამაში რა მისცეს?!
24. I. 99
მოერგებიან თუ არა „ახლები“ „ძველ სკამებს“?!
„ერთ რამეს კი გპირდებით, რომ ყველა კანდიდატი იქნება ისეთი, როგორიც თანამდებობას ზუსტად მოერგება“ – პრეზიდენტის რადიოინტერვიუდან
ამ არგუმენტის გამგონეს
კაცს ღიმილი მოეგვრება
სკამი იყოს, თორემ იმ სკამს
ყველა კარგად „მოერგება“.
საეჭვო „პოლიტ. დეზინფექცია“
ვნახოთ რა გასუფთავდება
ვნახოთ რა განიავდება
როდესაც ქვეყნის ცხოვრება
სულმთლად „გაჟვანიავდება“.
არჩევნების წინა ღამეს
(მრავალჯერ „შემცდარ“ ამომრჩეველს)
ამაღამ მაინც დაფიქრდი ვირო!
ამ ერთხელ მაინც ნუ აჩქარდები
აწონ-დაწონე ვის რატომ აძლევ
რანაირ ძალას, რა ხნით ბარდები
და ყუთში მისთვის „კენჭის ჩაგდებით“
ისევ „იმაში“ ხომ არ ვარდები.
ვის ერჩის?
არ დაიშალა უტვინომ
ჩლუნგად „კენჭების“ ჩაყრა
როგორც კი „ხმა“ გამოსტყუეს
შუქი მაშინვე ჩაქრა.
ზის ახლა ბნელში და ბღავის
„რომ ისევ დაიჩაგრა“
ვის ერჩის?! ცხვირი ნეხვში ხომ
თავისი ნებით ჩაკრა.
1. X. 99
იქ არ ეკიდოს!
სიტუაცია შავზე შავია
ღია ფერებით არდასახატი;
ბევრი მაძღარი „მოხსნეს“ და „ხსნიან“
მინც არ შედის გადასახადი;
რა ხდება, რატომ გასივდა სენი
მოურჩენელი გახდა სახადი?!
რატომ და მრავალს „ზევით“ და „ქვევით“
ეს ვითარება „ძალიან აწყობს“;
რატომ და ისევ „იმავ მეთოდით“
აკონტროლებენ ვირთხები „საწყობს“;
რატომ და იმას, დაუზოგავად
ვინც ვირთხებს უნდა გამოეკიდოს,
საჭირო არის, იმ კაცს „სამშობლო“
სადაც კიდია იქ არ ეკიდოს.
„მოხალისე“ მოღალატეები
შედარებით მათთან, ვისაც
„სამსახურით“ ავალია
„მოხალისე“ მოღალატე
გაცილებით მრავალია.
„უკრიშ-ობლობა“
გლეხს, მეწარმეს და ბიზნესმენს
რომელსაც „კრიშა“ არა ყავს;
ვისაც ხოში აქვს გაძარცვავს,
ვისაც ხოში აქვს „დანაყავს“.
ათასჯერ ნაძირალაა
ცხადია ნაძირალაა
ვინც ხალხის ლუკმას იპარავს;
ათასჯერ ნაძირალაა
ვინც ამ მომპარავს იფარავს.
ისევ იმან მოიგო!
რა საშიშია და სამწუხარო
ჯერ კიდევ რომ ვერ გაგებულია
ამ შინაშუღლის გასაღვივებლად
დოლარი ვისი გაღებულია.
ვინ „აპროექტებს“ ჩოლოქთან საზღვარს
ხაფანგი ვისი დაგებულია
ვინ აფინანსებს „ასლანოიდებს“
ვინ „რა მასალით“ აგებულია
„აქეთ“ და „იქით“ ერთი რამ არი
ვინც „ქებული“ და „ძაგებულია“
რომ კიდევ ერთხელ რუსმა მოიგო
და საქართველო წაგებულია.
რატომ არი?!
თუკი „კორუფციას ებრძვის“
მთავრობა და პარლამენტი
მაშინ ყველა „ეშელონში“
რატომ არი პარვა მეტი?!
ორი ერთნაირი „მხარე“
ამნაირ სცენას ამომრჩეველი
ძალიან ხშირად ისმენს და ნახავს.
როდესაც ორი, თანაბრად ურცხვი,
„ხალხის სახელით“ დააღებს ხახას.
„რადიკალურად“ ერთმანეთს ლანძღავს,
ერთი მეორის ღირსებას ლახავს;
და გამარჯვების მოსაპოვებლად,
ხერხებს ხმარობენ ძალიან გლახას.
არგუმენტების მაგივრად უხვად,
თავზე აყრიან ერთმანეთს დორბლებს,
უყურებს მასა გასივებული
„ქულების შოვნის“ ექსტაზში მყოფლებს
იცის, მათ ხელში არ ეშველება,
მშივრებს, დევნილებს, ქვრივებს და ობლებს.
იცის ვერც ერთი ვერ დააბრუნებს,
სოხუმს და ცხინვალს, წართმეულ სოფლებს;
უსმენს „პუბლიკა“ კოპებშეკრული
ამ გაკოტრებულ ენების მშრობლებს
და ერთნაირი გულმხურვალებით,
ხშირად ახსენებს ორივეს მშობლებს.
20. 08. 1998 წ.
საბიუჯეტო ხმით სატირალი
ვაიმე ხალხო, ისედაც
ძაღლურად გამოკვებულო;
„შუქის გამოსაღლეტელად“
„პიკეტზე“ გამოგდებულო;
უხელფას-უპენსიობით
დასუსტებ-დაოსებულო;
მთავრობის უნამუსობით
ათასჯერ გაოცებულო;
და „საარჩევნო მინიმუმს“
დიდი ხნით გამოკლებულო;
ვაიმე ჩემო სამშობლო,
„ბიუჯეტ-დამოკლებულო!“
„მცველები“ და „მცლელები“
მანამდე არ ეშველება
ბიუჯეტს და ფინანსებს;
სანამ არ „განცალკევდება“
ვინ ხვრიპავს და ვინ ავსებს;
სანამ ცნობილი მძარცველი
„დარაჯის“ პოსტს ითავსებს;
და არ „ვკითხავთ“ საქართველოს
რისგან ცლის და „რით“ ავსებს.
აზროვნება „ფასიანი“
ბიჭს ოცნებად თუ ექნება
მხოლოდ „მწვანე ასიანი“;
მრისხანებას თუ არ შეყრის
მიწა რუსის ბაზიანი;
თუ ტურისტებს დახვდა მხოლოდ
„დედა-მახვილთასიანი“;
ჯარიდან თავის დაძვრენა
თუ იქნება „ფასიანი“;
აღარასდროს არ შედგება
დიდგორი და ბასიანი.
დადგმული „გადადგომები“
როცა გარდაუვალია
სავარძლიდან გადაგდება,
მაშინ გამოცდილი „ბოსი“
„თავის ნებით გადადგება“.
მთავარი სადარდებელი
ზოგი სკამს სულაც არ დარდობს
გაყიდონ, გინდა გაცვალონ,
თათხონ, წერონ და იკითხონ
ენებ-კალმები აწვალონ
ოღონდაც ოხრად ნაშოვნი
მაყუთის შეჭმა აცალონ.
„ხალხის ბედის“ მღეჭველები
ისე გაცვდა ამათ პირში
„ხალხის ბედზე“ ღაღადი,
როგორც ჩვენი წარმოების
ტუალეტის ქაღალდი.
„ცნობილი“ „საცობები“
ისეთი პოლიტიკური
იკადრა ზოგმა ანცობა
„არჩევა“-„დანიშვნის“ ხოშმა
იმდენად „გაასაცობა“
აწი კიდეც რომ ეცადოს
არ გამოუვა კაცობა
და გაცვეთამდე მოუწევს
სხვადასხვა „ბოთლის დაცობა“.
დაკარგული ნიშნები
ზოგმა იმდენად დაკარგა
ნიშნები კაცის საცნობი
რომ უყურებ და ვერ ხვდები
კაცი არი თუ საცობი.
თანაბრადხსენებულები
ვინც კი არიან ამჟამად
დანიშნულ-„ანარჩევლები“
ფინანსისტ-„პროგნოზისტები“
პრეზიდენტი და „მრჩევლები“;
„ხსენებას“ შეჩვეულები,
ზოგიც ჯერ შეუჩვევლები;
გარწმუნებთ რომ არ არიან
ხალხისგან განარჩევლები;
და ამჯერადაც, ახალ წელს
მოთმენის გამომჩენლები;
მათში ძალიან, კარგების
განგებ არ გამომრჩევლები;
ყველას „ერთნაირ მოკითხვას“
უთვლიან ამომრჩევლები.
„ბუნტი“ „ზეპარტიაში“
ამით უნდათ დამშეული
ხალხის რისხვის აცილება;
ამას ნიშნავს ეს დადგმული
„საპროტესტო“ აწივლება
„ცუდ“ და „კაი“ „მოქკავშირად“
დაშლა – გადანაწილება.
პოლიტ. „პალუნდრა“ „მმართველ პარტიაში“
იგრძნეს „მამა-მარჩენალის“
წასაქცევად გადახრა
ახლა ნახე ამ „ნარეცხის“
„ფრაქციებში“ გადაღვრა;
ახლა ნახე „მოქკავშირის“
„მანდატების“ გადაყრა.
კორექტურა და პოლიტიკური „უტაქტობა“
(„ხალხს თავის კუთვნილ პენისებსაც არ ურიგებენ“ – „დილის გაზეთი“ 21. X. 98)
ეს მარცხი ბევრს დამართია
მწერალს და ოსტატს სცენის:
ზედმეტი ასოს ჩაწერის,
საჭიროს გამორჩენის;
დარბაზის „ამფეთქებელი“
წაბორძიკება ენის;
მაყურებლების წინაშე
მომდენი სიმწრის წვენის;
მარცხი კორექტორ „გუშაგის“
ფაზაში თვლების თმენის;
ხიფათი „საშიშ ასოთა“
„სექს-განხრით“ გამოჩენის;
კვიმატი გადანაცვლება
„ლასის“ „ყარის“ და „ენის“;
(მიზეზი უიუმორო
ავტორის კბილთა ღრჭენის);
და იუმორის მქონებლის
სიცილის ცრემლის ცვენის;
რადგან შეცდომა ხვედრია
შლეგის, ლენჩის და ბრძენის;
და „დილის გაზეთს“ რაც წაცდა
(გარეშე გრძნობის ქვენის);
ჩემს სატირულად მოწყობილ
აზრებს სულ სხვაგან დენის;
სადაც ათასჯერ მეტია
საბაბი გულის ტკენის;
ამიტომ ეს „პრეს კაზუსი“
ჩვენს ყოფას ზუსტად შვენის;
ასახავს „მართვის მანერას“
ხელისუფლების ჩვენის;
რომელსაც თავი არა აქვს
ქვეყნის მოვლის და რჩენის;
და იმის გარდა რომ არის
არ მომცემელი დენის;
მომყენებელი მრავალი
„სოციალური წყენის“;
ფეხებზე დამკიდებელი
ღარიბ-ღატაკი ფენის;
მშივრებს კუთვნილის მაგივრად
დემაგოგიას ტენის
და „ამომრჩევლებს“ თავაზობს
პენსიის ნაცვლად პენისს?!
უძინარ „დილის გაზეთს“
(ჩემი სატირის „ოსტატურად“ მომხმარებელს)
ნეტავ „დილის“ რატომ გქვია
მუდამ ღამით იბადები;
ხან კაცური რიხი გახლავს
ხან ქალურად იბაბთები;
ხან ახვედრებ ათიანში
ხან საფანტად იფანტები;
ქართულ პოლიტ-ლაბირინთში
ზოგჯერ ძაან იბლანდები;
სექსუალურ პრობლემებშიც
სულ მოდურად იბარდები;
გაზეთი ხარ! და ცოტა გყავს
კმაყოფილი სიფათები;
„დოზით“ ნაქებ-ნაგინები
„ამათები“, „იმათები“;
მოკლედ, ბნელი ორგანო ხარ
რადგან ღამით იბადები;
და დღემდე ვერ დავადგინე
თუ საიდან იმართები?!
არიქა, ჩქარა!
„ორსული ქალი უფრო ლამაზია... მინისტრი ქალი მეტ ჰუმანურობას შეიტანს პოლიტიკაში“. მინისტრობის ფეხმძიმე პრეტენდენტის განცხადებიდან
აი საშველი, აი მეთოდი,
საუკეთესო ყველა წინაზე;
დამამშვიდებელ-დამწყნარებელი
მძლავრი ყოველგვარ მედიცინაზე
(რადგან სად კაცი მინისტრი, ავი
და სად ორსული ქალის სინაზე).
ახლავე უნდა შევუდგეთ საქმეს
და ამ საკითხზე დავა მოვკვეთოთ;
პარლამენტი და ხელისუფლება
ფეხმძიმეებით დავაკომპლექტოთ.
რა ჰუმანიზმი, რა ჰარმონია
(რაც არ ყოფილა ადრე აქამდის)
დაისადგურებს, როცა მართვაში
გაჩნდება ხიბლი „მატრიარქატის“;
წარმოიდგინეთ: არა ღრიალი
„საქმის გარჩევა“ ქუჩურ „ქურდული“;
არამედ ბევრი ორსული ქალის
ქვეყნის საქმეზე წყნარი ჟღურტული;
სახელმწიფოზე და ქმრებზე ფიქრით
(ცოტა სიცხითაც განაფითრები)
სესია, სავსე მშვენიერებით
(პულტების გვერდით მჟავე კიტრები);
ტელეეკრანთან მიმსხდარი მასა
ტკბილი წუთები, სმენა – თაყვანის
და შიგა და შიგ ტაშის გრიალი
(სამშობიაროდ მათი გაყვანის);
ანდა მინისტრ ქალს როგორ შეადრი
აგრესიულ და ცოფიან კაცთან
ამასთან შეხვალ საქმეზე ისე
როგორც ლამაზ და საყვარელ დასთან;
(თუმცა, როდესაც იგი „მიზეზობს“
მაშინ არშესვლა ჯობია მასთან);
ახლა დარგების ურთიერთობა?!
ვიღა გაბედავს, რასაც დღეს ბედავს,
რადგან ორსული და მეძუძური
უფრო გაუგებს მეორე დედას;
ერთბაშად ვერც კი იანგარიშებ,
რა მოგებებიც ამ პროექტს მოსდევს;
თანაც ევროპა და ამერიკა,
ამ „ქართულ სიბრძნეს“ მსოფლიოს მოსდებს.
მაგრამ დამწყები თუ ჩვენ ვიქნებით
და კაცები თუ არ გავჯინდებით;
თუ „აზიური აზრების“ გამო
გასასკდომად არ გავიჭინთებით;
ორსულ მინისტრთა რაოდენობით
გინესის წიგნშიც „გავიჩითებით“.
არიქა, ჩქარა! მიეცით ორსულს
(თუ პორტფელისკენ ორთავ ხელს იწვდის;
და ისე „უნდა პოლიტიკაში“,
რომ რამდენიმე თვესაც არ იცდის);
მიუშვით ნებას „დეკრეტის“ ვადით,
და არც იფიქროთ გადაყენება;
არ დაგავიწყდეთ, არ შეიძლება
ფეხმძიმე ქალის განაწყენება.
P. S. კაცს ერთადერთი ფუნქცია რჩება
სასიამოვნოდ აუცდენელი:
წესრიგში ჰქონდეს მოწყობილობა
ღვინით და „იმით“ წაუხდენელი
და აწარმოოს „მოღვაწე ქალთა“
დაორსულება გაუცდენელი.
შეკითხვა კომისიას *
მთავრობებისგან ჩვეული არ ვარ
და არც ველოდი ჯილდოს და „ცნობას“
თან ისიც ვიცი „მსაჯებად“ სხედან
ვინც უგალობდა საბჭოთა წყობას;
და ყველა სფერო ჩვენი ცხოვრების
ძველი „რეცეპტით“ განაგრძობს ლპობას;
ამიტომ ბედს არ დავუწყებ გმობას,
არ მივეცემი დარდსა და ჭკნობას,
არც იუმორის დავკარგავ გრძნობას,
არც თქვენ გაკადრებთ, საკადრის მკობას;
უბრალოდ მიკვირს მელექსე კაცი,
რად შემაჯახეთ მეპროზე კობას?!
* კრებულის გამოსაცემი ფულის უქონლობის გამო გავბრიყვდი და ჩემი სატირა „სახელმწიფო პრემიების“ მიმნიჭებელ კომისიას მივუტანე; დამაპირისპირეს პრეზიდენტის საგანგებო მრჩეველი კობა იმედაშვილი, რომელიც თავის პუბლიცისტიკას პროზად წერს?!! ახლა არ მკითხოთ, პრემია ვის მისცესო?!
ლექსების ციკლიდან: სატლირული გადახვევა
თანასწორობა
ებრძვის კაცს ქალი, ებრძვის ქმარს ცოლი
„თანასწორობის“ მოსაპოვებლად;
სპორტში, სექსში და პოლიტიკაში
დიდი „პროცენტის“ მოსაგროვებლად;
ცემის, მიცემის, მოწევის დარგში
ყველა აკრძალვის მოსაშორებლად;
ებრძვის შეშლილი და დამფრთხალ მამრებს
დღითი დღე ყველა მსგავსებას ტაცებს;
(ისეთ რამესაც, რაც ბევრად უფრო
ადრე შვენოდათ საცოდავ კაცებს)
ებრძვის ქმარს ცოლი გააფთრებული
ტირის და ყვირის, კბილს აკაწკაწებს;
და ბოლოს, როცა „ბორკილებს ამსხვრევს“
„თანასწორობის“ ყიჟინას დასცემს;
უეცრად ხედავს შემზარავ შედეგს
გაოცებისგან თვალდანაქაჩი
სადღაა ქმარი, ხელში ყავს ჩვარი
„გამარჯვებული“ ტირის ალქაჯი.
P. S. და უნდა გითხრათ, გინდაც გეჩვენოთ
„ძველმოდური“ და ძალიან მკაცრი:
ქალთან ბრძოლაში დამარცხებული
არ მეცოდება არც ერთი კაცი.
„დარჩით ნორჩი!“
(რადიო 106,4-ის ლოზუნგი)
ვინც ამ ლოზუნგს აჰყვება და
გარეგნულად „განორჩდება“
„გაწიწკვდება“, „გაბიჭდება“,
გათიკნდება, გაგოჭდება;
ის უთუოდ გაკოტრდება
სასაცილო გამოჩნდება;
უფრო მალე დაბერდება,
უფრო სწრაფად გამოშრება;
რადგან სისულელეს ნიშნავს
ჟამთა სვლასთან გაოჩნება;
არ ხერხდება, არ მოხდება
წინსვლის უკან გაჩოჩება;
არც ქაჩალის გაქოჩრება,
და არც ვირის გაჩოჩრება;
ვინც ამ სიბრძნეს „აუხტება“
ავად არი, არ მორჩება;
ვერც სხვის ასაკს დაეწევა
და თავისიც გამორჩება.
რადგან შეუძლებელია
ხის და კაცის განორჩება.
ჰოდა, „ანცი“ ვინც არ არი
ვინც არ არი ჭკუით ბეცი;
იმან იცის ყველა „ეტაპს“
გააჩნია მისი პეწი;
სექსი, ლექსი, სმა უხდება
მას სხვაფერად, შენ სხვაფერად;
და ამიტომ „შეუბერე“
ოღონდ წლების შესაფერად.
ისტორიულ-ისტერიული კისკისი
ძალიან რთული მოვლენა გახლავთ
ვნების ამშლელი, ქალის კისკისი;
და მის შესახებ სულელს და ჭკვიანს
მოსაზრება აქვს ყველას მის-მისი;
სულელს არ ახსოვს, როცა წარმტაცი,
ტვინის ამრევი ქალი უცინის,
რომ ამნაირით ზუსტად სიცილით
სხვას უწვებოდა მრავალს უწინ ის.
ჭკვიანი ხვდება და სულ თან დააქვს
როგორც ნატყორცნი გულში ისარი;
ქალის წარსულის ყველა დეტალი
და სხვის მკლავებში ნაკისკისარი.
მარტივ სულელთან დიაცს მუდამ აქვს
ცრუ გამოსაძრომ-გამოსავალი;
ჭკვიანთან არა, რადგან „ქალმცოდნემ“
იცის „მარტივით გარდამავალი“
ლამაზის ფიცი სწრაფ-წარმავალი;
და ამ მიზეზით დრამებს ვინ დათვლის;
ტრაგედიაც კი მოხდა მრავალი.
ცხოვრება მიდის სიცილ-ხარხარით
და მშვენიერი სქესი კისკისებს;
არის გაუკვლევ-გაურკვეველი
იმისი გული ნაღდად ვისთვის სცემს;
რისი უფლებაც დღეს ამას მისცა,
ხვალ სიცილითვე იმას ვის მისცემს,
და ეს რომ ფიქრობს მისთვის ანთია,
ის რომ სასხვისო ცეცხლად გიზგიზებს;
ცხოვრება მიჰქრის ეჭვის ღრიალში;
თოფის გრიალში ისმის კისკისი;
(და ვერ გაიგო მეცნიერებამ
სიცილი ხიბლავს, რატომ ვის-ვისი);
კიდევ კარგი რომ ეს საიდუმლო
ამოუხსნელი დღემდეა შიფრი;
თორემ ძალიან გაიზრდებოდა
დამხრჩვალ-დაკლული ქალების ციფრი.
P. S. თუმცა ეს „საფრთხე“ პირობითია
(და სტატისტიკაც ამასვე ამბობს);
რომ როგორც წესი, ისტორიულად
ჭკვიან კაცს მუდამ სულელი სჭარბობს.
„ვალენტინის დღე“
(საკითხში ოდნავ ჩახედულს
აშკარად გაგეცინება)
კორექტულ სიტყვებს დავეძებ
რომ არ წამომცდეს გინება;
რადგანაც არ შეიძლება
ამ გრძნობის „დღის დადგინება“
და ერთდრულად ყველასთვის
თარიღით შეღიტინება.
რადგან სიყვარულს არ უყვარს
კალაპოტებში დინება;
ანგრევს სტანდარტულ ჯებირებს
ბორგავს და მოეგრგვინება;
ზოგს დასახრჩობად ჩაითრევს,
ზოგს მხსნელად მოევლინება;
ერთს არევ-დარევს, დალეწავს,
სხვას მადლად მოეფინება;
მისთვის ჩადენილ მომხდარის
ძნელია წარმოდგინება.
მის საიდუმლოს არვინ ფლობს
(განგებამ ასე ინება)
და წელიწადის ყველა დღე
მის სურვილს ემორჩილება.
არავინ იცის მახვილად
გულზე ვის მიებჯინება;
უყვარს ბრძენის და სულელის
თანაბრად გამოტვინება;
არავინ იცის სად, როდის
ვის „მოევალენტინება“.
31. I. 99
ეცვას თუ არა?!
შავი კაბები, შავი კაბები
რამდენ ლამაზ ქალს შავი აცვია;
იქნებ მე რამე გამომეპარა
და დიდს რაღაცას გლოვობს ნაცია?!
მაგრამ როგორც კი ამ „შაოსნების“
მოშვლეპილ ზურგებს დააშტერდები;
შემოგანათებს შავ კაბებიდან
ამოვარდნილი თეთრი მკერდები;
და გამომწვევად გამობზეკილი
ლიფებახდილი ბორცვთა კერტები;
(თუ შეყოვნდები, თუ გაჩერდები
მარტო ყურებას ვერ დაჯერდები)
თუ ჯანმრთელი ხარ დაიძაბები
დაითუთქები, დაიდაგები;
თანაც ზაფხულის ცხელი დღე თუა,
სურვილის ცეცხლზე დაიტაფები;
როგორც სადოღე ულაყი ცხენი,
გასაჭენებლად გაიქაფები;
რადგან სიშიშვლე ისე მწველია,
იმდენად ვნების გადმომქცევია,
ქათქათა თეძო და სავსე ძუძუ
სამოსელს ისე გამოქცევია;
(რომ ვიღაც მოხუცს, აშკარად სოფლელს,
გაოცებისგან ყბა მოქცევია).
მოდის ლაშქარი აბორგებული
„მოდით“ და სიცხით განაგიჟები;
და ამის ფონზე, გულგრილი მზერით
„პროგრესისაგან“ „დანადინჯები“;
მიდი-მოდიან დამდორებული
ნარკომანი და ლოთი ბიჭები.
მივდივარ ვფიქრობ, რა ჯანდაბაა
ასეთი ტემპით რამ გაგვაქცია;
ნეტავი საით მიექანება
„ღია ჭიპების დემონსტრაცია“
(სხვისი წესის და სხვისი ადათის
უნიჭო ყალბი იმიტაცია);
ეს დიაცები რამ გააცოფა
„კაცის სტატუსი“ რამ წააქცია?!
(ყველა ყველა და ამ დარგში მაინც
ქართველს არასდროს „უზარმაცია“);
მაგრამ რა უყოს თუ დღე და ღამე
ეკრანზე არის გაწამაწია;
თუ ხვნეშა კვნესის და სხვისი სექსის
ცქერისგან დაღლილ-დანაქანცია;
რა ქნას თუ „მოდამ!“ ეს მღელვარება
ლამის პირუტყვულ აქტად აქცია.
რა მიზნით არის მოფიქრებული
ძველი სიმძაფრის დევალვაცია;
ელეგანტური „შავის და თეთრის“
ბიზნეს მიზნებით ეგზალტაცია
ბორდელის დონის „მომხიბვლელობა“
ხორცის და კაბის „კომბინაცია“;
წინ რაღა დარჩა, ანდა სად გადის
„სექსის საზღვრების დემარკაცია“?!
ვარგა თუ არა წინასწარ გახდა,
ყოვლის ჩვენება, რაც წარმტაცია;
ანდა ქუჩაში რა უფრო გვხიბლავს
„რომ აცვია“ თუ „რომ არ აცვია“?!
გზა აქ სადღაცა შუაში გადის
და არ უშველის აგიტაცია;
(აზიზ-ფაქიზი საკითხი გახლავთ
ვერ მოაგვარებს „კონფრონტაცია“);
არც უტიფარი სიტიტვლე მომწონს
არც მინდა „ჩადრის რესტავრაცია“;
მაგრამ ერთი რამ აშკარა არი
და არ ჭირდება „დისერტაცია“;
რომ სქესის, ჯიშის ნიშნებმოშლილი
აღარც ქალია, აღარც კაცია
რომელსაც ელის დაშლა დაშრეტა
და სიყვარულის დეგრადაცია.
* * *
P. S. თუ გინდა ქალო არ გახდე მსხვერპლი
მდარე ალერსის უღიმღამოსი;
იმნაირ თარგზე მოაჭრევინე
კაბები დილის და საღამოსი;
რომ სანამ კაცთან განმარტოვდები
გეფარებოდეს ტანზე სამოსი.
ლექსების ციკლიდან: გარსით „დემოკრატიული“ – არსით „ცეკურ“, „სუკური“
„შემცდარი“ „მოღვაწეები“ და „მიმტევებლები“
ამ მოსაზრებას არ ვამბობ
უმიზნო კბილთაღრჭენისთვის;
რადგანაც ვიცი, რომ კაცი
„კარგად ცნობილი“ ერისთვის;
მოხდება ხოლმე, შეცდება
„სამშობლოსთვის“ და „ენისთვის“;
მასის მაცდური ბელადის
„შემოგდებული“ „რწმენისთვის“.
(ანდა ჯანდაბას, პირადი
სიცოცხლის გადარჩენისთვის).
მაგრამ როდესაც „მოღვაწე“
ამას ჩაიდენს „ძღვენისთვის“,
„მთავრობებისგან“ „სკამის“ და
სათქვლეფის გამორჩენისთვის;
(საწყენად, გულის სატკენად,
ყმაწვილისთვის და ბერისთვის;
(მანამდე მისთვის საქებრად,
მუდამ პირდანაბჩენისთვის);
მაშინ ნურავინ დამძრახავს
გულქვაობისთვის ჩემისთვის;
„მის“ მიმართ „შესაფერისი“
„გრძნობების“ გამოჩენისთვის;
რადგან ხელს ავწევ ურცხვისთვის
უმკაცრეს განაჩენისთვის;
რომ იყოს განსაწმენდელად
მომავლისათვის ჩვენისთვის;
სამაგალითოდ, საშიშად
„დანიშნულ“, „ანარჩევისთვის“;
„ბოზების“, მედროვეების
და ყველა „დანარჩენისთვის“!
ენდე?! – ენდე!!!
როდესაც ორი თახსირი
ერთმანეთს ეპაექრება;
ორივე „ხალხისთვის მოთქვამს“
ხალხს თავზე ცრემლად ეღვრება;
ორივე ხმების საშოვრად
ეშმაკს ეტმასნებ-ეკვრება;
იმათ შემყურე „ხმის მიმცემს“
ზიზღით გულს შემოეყრება;
რადგანაც ხვდება (რაღა დროს?!)
ჯიშს ფესვი როგორ ეთხრება;
რადგანაც ხვდება სულ მალე
რა „არჩევნები“ ექნება.
10. VI. 98
ფუ ბალადა!
(დაიწერა კონტროლის პალატის ანგარიშის შთაბეჭდილებით)
ალათასა ბალათასა
ხალხი ნატრობს „ბალანდასა“;
პურსაც ვერ ჭამს, ვიღა ჩივის
„საარსებო კალათასა“;
მაინც პირუტყვულად ითმენს
მექრთამეთა მარაქასა;
მუცელში რომ მიაქანებს
ქვეყნის ხვავს და ბარაქასა;
არც პროკურორს უფრთხის ვინმე
არც კონტროლის პალატასა;
„ჭუჭყიანი ფული“ მართავს
„არჩევანს და არადანსა“;
ალათასა ბალათასა
ვაი, ამის დამნახავსა;
ნეტავ, ხალხი ასე მძიმედ
რამ დაალპო, დაახავსა;
რომ მონურად შეეგუა
ყოველდღიურ გალახვასა;
ალათასა ბალათასა
ახი არი ამათ თავსა:
ფუ, ამნაირ ცხოვრებას და
ფუ, ამნაირ „ბალადასა“.
ნახმარი „პოლიტრეზინები“
როდესაც ძველი „პოლიტბოსები“
თავზე ძალიან „გადაისვრიან“;
„არჩევნების“ წინ „ძველ“ და „ახლები“
„საცრით“ ხელახლა „გადაიცვრიან“;
„გადადგებიან“, „გადაჯდებიან“,
„საწველ სავარძლებს“ გადაიცვლიან;
„სუფრასთან“ ისევ დაძახებამდე,
„ნაკლებ საჭმელზე“ გადაიცდიან;
ხალხისთვის ძაან საძულველები,
„სიის“ ბოლოში გადაისმიან;
მასას „ახალი სიით“ აჭმევენ
სიფათზე სხვა გრიმს გადაიცხიან;
ქვეყნის ძარცვაში ნაშოვარიდან
მცირე თანხასაც გადაიფცქვნიან;
მოისყიდიან, მოაღორებენ,
დამხობის საფრთხეს გადაიცლიან;
და როცა „კენჭებს“ გაინაღდებენ,
„ხმებს“ „სპეცმეთოდით“ გადაითვლიან;
ერთ-ორ ცნობილ „ბოსს“, რეკლამის მიზნით,
„ახალ ნაკრებშიც“ გადაისვიან;
მაგრამ ბევრ ნახმარ, „რეზინის ნაწარმს“
სანაგვე ყუთში გადაისვრიან.
საპრეზიდენტო „მეორად ნედლეული“
(„მე მზად ვარ პრეზიდენტობისათვის“ – კაკო ასათიანი)
მეხსიერება დაქვეითებულ მასას
გაცვეთილ ნაბოდვარს უთხრობს;
„მამულზე ფიქრით შეშუპებული“
ბრბოს ტვინს ნასინჯი სამსალით უთრობს;
და „რაღაცატომ“ პრესა და ტელე,
„გვერდებს“ და ეთერს გულუხვად უთმობს;
ისევ ფაშფაშებს სცენაზე ურცხვად,
„ნასპიკერალი“, „ნაცენზორალი“;
გამსახურდიას „მესიად“ მქცევი,
მასზე აზიზად ნაამბორალი; ბილწის
„წმინდანად“ გამსაღებელი,
კუთხის კუთხეზე წამკიდებელი;
(მერე მისგანვე „გაღმერთებულის“
საფრთხის დროს ფეხზე დამკიდებელი);
ეროტიკული ხოტბა-მიტინგით
ყოველდღე მასის მთაყვანებელი;
„უზენაესი“, „სექს-სესიების“
ლიქნის ორგიებს დამმგვანებელი;
კრემლის სცენარით, ტაშის გრიალით,
არძინბას ტახტზე ამყვანებელი;
მაგრამ რადგანაც სულ სხვაგან საჯდომს,
არ განუსაზღვრეს დაჯდომის ვადა,
მიტომ ტივტივებს ეს „სუკის ბუშტი“
და მიტომ შერჩა ლაყაფის მადა;
რადგანაც იცის „ელექტორატი“
ჭკუა-სინდისზე ერთობ თხლად არი;
მიტომ გამოხტა საასპარეზოდ
„მრგვალი მაგიდის“ „ნათავადარი“;
ვიდრე მოსკოვი ნიშანს მისცემდა,
ვირთხულად ხვრელში დანაცადარი;
და „საიმასქნოდ“ მუდამ მზად მყოფი,
„საპრეზიდენტოდ უკვე მზად არი“.
P. S. ვერ დაგიმალავთ, ზიზღით შევყურებ
პოლიტ. საშოვრით მადააღძრულებს;
ვინც დამპყრობელის ბინძური გეგმით,
ქვეყნის დანგრევის გეგმას ასრულებს.
„მოქალაქეთა“ კომპარტიული კავშირი
რა აზრი ჰქონდა კომუნიტების
„დემოკრატებით“ ვითომდა შეცვლას,
თუ იმავ წესით ხალხს აძალებენ
„მოქალაქეთა კავშირში“ შესვლას.
ნუთუ ამგვარად?!
ნუთუ სამშობლოს, ერთობის ცნება,
ამქვეყნად უნდა დაჩიჩიავდეს;
ქვეყნის დაშლისთვის სასჯელის შიში,
ასე გაქრეს და გაქარნიავდეს;
„საქართველო“ და „ქართველი ერი“,
ისე დაჩლუნგდეს და დაჩიავდეს,
რომ მოღალატე, „მოღვაწის“ ნიღბით,
უტიფრად, ღიად გაავყიავდეს;
„პოლიტიკური სხეული“ ჩვენი
ამდენად დალპეს და დაჭიანდეს,
რომ „დაასლანდეს“ მთელი აჭარა
და სამეგრელო „დაჭაჭიავდეს“?!
ძველი და ხალი „ხელშემკვრელები“
ბოლომდე გადმოსანთხევად
მისი „შიგთავსის“ არსის;
„გათხარა“ ქვეგამხედვარმა
„ხელშეკრულება ყარსის“;
უკვე იმდენად გაიხრწნა,
უკვე იმდენად ყარს ის,
ისეთი ნაზავი გახდა
სიძულვილის და ავზნის,
რომ ყოველ სიტყვას შუღლის და
ღალატის დამღა აზის.
გრძელდება დაღვრა-დაღვენთვა
უბინძურესი აზრის;
სამშობლოს ქცევა „საქონლად“
პოლიტიკური ბაზრის;
ჩამოხლეჩა და ჩამოჭრა
ყველა კუთხის და მაზრის.
(მიტომ რომ ქვეყნის პატრონად
საჩვენო ძალა არ ზის)
„ის“ ამ ბლოკზე და – „ეს ბლოკი“
მის დასძლევად იწევს,
(ერში ორივე „ფრაქცია“
ერთნაირ რწყევას იწვევს)
ამიტომ ნურც ერთ გროვაზე
ნუ გავაკეთებთ „აქცენტს“;
რადგან „სამშობლოს ხსნის გეგმა“
არ გააჩნია არც ერთს!
P. S. თუ მართლა გვინდა აღდგენა
ყველა ჩაშლილი ხიდის,
შევიგნოთ, რომ გზა მომავლის
მათზე გადავლით მიდის.
ბრმად ნურც „დასავლეთს“ ვეძლევით
ნურც დავუწვებით რუსეთს;
და ამ გაცვეთილ „ნაიმრებს“
ნუღარ ავირჩევთ ნურც ერთს!
წითელი სევდა
(ნაჯალათრების შემორჩენილ კონტინგენტს)
ახლა რომ არი ნოემბრის შვიდი
ადრე არ იყო ასეთი მშვიდი
აქ სიმინდს ფშვნიდი, იქ ჩაის ბდღვნიდი;
რძის და ფოლადის ნიაღვრებს ღვრიდი;
რა ხიდებს დგამდი, რა არხებს თხრიდი;
მშიერ-მაძღარი მონების ხელით
რა „რეკორდებს“ და რა დოვლათს ქმნიდი.
რა მორჩილება, რა მოთმინება
დაცდენილ სიტყვას მთქმელს უკან ჩრიდი;
ტყვიას ახლიდი, ორმოში ყრიდი;
„ცეკას“ და „სუკის“, რიგითი „შპიკის“,
როგორი შიში, როგორი რიდი;
(ან ღამით კარზე დაკაკუნებით
კაცს გაღებამდე რომ გარდაცვლიდი)
რა პოემები, რა სიმღერები,
რა „გულწრფელობა“, ყალბი და ფლიდი;
მერე დგებოდა ნოემბრის შვიდი:
და წითელ დროშებს ამაყად შლიდი;
ბელადი დიდი, პარადი დიდი,
მოზეიმეებს ვერ დაითვლიდი!
მილიონობით დაღებულ ხახას
ყურებში ბამბა, თვალებზე ბინდი;
და ამ „წესიერ უწესრიგობას“
მიაჭენებდი, ღრიალით ღლიდი;
მეტი რა გინდა, ართე და ურტყი,
ურტყი და მართე, მიდი და მიდი!
ჰაი დედასა, რას მოვესწარით:
ნოემბრის შვიდი – ასეთი მშვიდი!
ბწკარები – ზარად
(„მაკ დონალდსით“ შევიწროებულ რუსთაველს „ნალენინისმოედნარზე“ გადადგმას უპირებდნენ)
ოდესღაც დიდად პატივმიგებულს
კვარცხლბეკზე მდგომარს ყელმოღერებით;
გადასადგმელად გიტევენ ფულით
და მოშიშხინე ჰამბურგერებით.
რას იზამ, ჩვენში „ტრადიციაა“
ღირსი კაცების არშეშვენება;
რა დროს ლექსია, მიმდინარეობს
ქვეყნის დუქნებად გადაშენება.
ამიტომ არ ღირს, ამ მოედნიდან
იმ მოედანზე გადაჭენება;
ნალენინარზე შენი დამყნობა
„შენზე მზრუნველად“ თავის ჩვენება;
რადგან ეს წარღვნა იქაც მოგწვდება,
იქაც სულ მალე მოყანყალდები;
და მანდაც თავზე დაგემხობიან
სხვადასხვა სორტის „მაკ დონალდები“.
ვბედავ და გირჩევ, ბრძენო მელექსევ,
„ტრანსპორტირებით“ ნუ გაწვალდები,
თხოვე, შაირის თაყვანისმცემლებს,
გაგადნონ მრავალ პატარა ზარად;
მთაში და ბარში, მცირე ტაძრებში
ცისკარ-მწუხრისას რეკავდე წყნარად;
ჩვენი სიბნელის გასახსენებლად,
მოუბანელი სირცხვილის ცვარად.
18. I. 99
„რუსული წებო“ ქართული „ბლოკებისთვის“
ზოგი რომ ვითომ ხალხისთვის
„დისიდენტურად“ ბოლავდა;
„მრგვალად“ იწვოდა „იღწვოდა“
„რადიკალურად“ „ხრჩოლავდა“;
სულ „სუკს“ და „მოსკოვს ებრძოდა“
„მოღალატეებს“ ქოლავდა;
(ბრბოს არ სჯეროდა, რაც მათზე
ინფორმაცია ჟონავდა;
რომ „გაუტეხელ“ „ნაჯდომებს“
„სუკი“ თავს მოუქონავდა);
ეს მასკარადი გაგრძელდა
ვიდრე „ის ქარი“ ქროლავდა;
„პრორუსულს“ „პროდასავლური!“
ვიდრემდე „გადაწონავდა“;
და მაშინ ბევრი „ბუნტარი“
ვინც „კომუნისტებს“ რჩოლავდა;
„ოკუპანტებთან საომრად“
პონტოს ზღვასავით ფრთონავდა;
„ცენტრიდან“ მოსულ ცირკულარს
უსიტყვოდ დაუმონავდა;
გუშინდელ „მტერ-პარტიებთან“
ერთ ბლოკში შეგორგოლავდა;
სასწრაფოდ „გაასლანდა“ და
„გაპანტელეიმონავდა“.
(მხოლოდ ის არ „მიიწებეს“
ვინც „დადნა და დაცოტავდა“
ვინც რუსის აზრით „იმიჯით“
იმდენად „გასაცოდავდა“,
რომ მისი პოლიტიკაში
„ხმარების“ ვადა მოთავდა.
P. S. გაშიფრვა-გამომჟღავნების
ფაქტები თუმცა მომრავლდა;
აშკარა გახდა ვინ რა დროს
და ვისი ნებით „ბორგავდა“;
ვინ რატომ „გამწვან“-„გაწითლდა“
ვინ საით „მიმრგვალ“-„მომრგვალდა“.
ზოგს მაინც ჩლუნგად არ უნდა
მიხვდეს რა ჭუჭყში გორავდა;
შუღლის მთესველთა ბელადი,
რა „აზრებს“ დააზმორავდა
ძმა, ძმას რა ძალამ წაჰკიდა,
ვინ ვისი გეგმით „შფოთავდა“;
და ბოდავს, რასაც ჯიუტად
გაუღვიძებლად ბოდავდა!
6. X. 98
თუ ავირჩევთ
ეს „გარდამავალი ხანა“
არ გადავა დიდხანს არსად,
თუ ვაქციეთ პოლიტიკა გ
ულის ამრევ ბინძურ ფარსად;
თუ მოვითმენთ, ვინც იქცევა
უსუფთაოდ და უმსგავსად;
ვინც უწვება „შინ“ და „გარეთ“,
„გადამხდელებს“ „პოლიტხასად“;
ღიად ამღებ-მიმცემელებს
ხმას თუ მივცემთ ჯოგად, მასად;
თუ ავირჩევთ ვინც იქცევა
ბილწად, კაცის არამსგავსად;
და იშენებს კარიერას
საქართველოს დაშლის ფასად.
21. VIII. 98
ყოველთვის ყველაფრისთვის მზადმყოფი „კადრი“
თვალები რომ უნდა იყოს
იმის მაგივრად სად არი?!
ნაჭამის ხელახლა ჭამის
მოთხოვნილება რად არი?!
ნუთუ ეს „ელექტორატი“
ჭკუაზე ასე თხლად არი,
რომ ამ დასვრილი „ბოსების“
მუდმივ „კენჭად“ და „ხმად“ არი;
რომ დაუსჯელად, უტიფრად
რუსთან ნამარიფათარი;
„ყველა სისტემის“ სუფრებზე
დანიშვნით „ნათამადარი“;
„ცეკას“ და „მრგვალი მაგიდის“
ნაიმარ-„ნათავადარი“;
ყველა ცნობილი მედროვე,
ნათრევ-ნაარამზადარი;
„სასტარტოდ“ წაიკუზა და
„სადეპუტატოდ“ მზად არი.
19. VI. 98
სავარძლური დავლური
ბრუნავს ბორგავს ბედის ჩარხი
ხან ნელა და ხანაც ჩქარა;
რა არ იყო რა არ მოხდა
რაღამ აღარ ჩაიარა;
დაბადება-გადაგდების
წასვლა-მოსვლის როკავს ჯარა,
მის დაკრულზე ცეკვავს ყველა
შლეგი, ბრძენი და მასხარა.
ხან გენიოსი პირველობს,
ხან მედროვე მეტიჩარა;
იფურჩქნება ვარდი, ბარდი;
მზე ამოდის, თოვლი დნება;
ზოგი ძალიან სუქდება
ზოგი ნამეტანი ხდება;
ზოგი დადგენილი წესით,
ზოგიც ზეზე, ცოცხლად ლპება,
ზოგი დეპუტატი ხდება,
ზოგი იმის შურით სკდება;
(გააჩნია „ბედის ბორბალს“
ვინ რა წუთში შეახტება)
და არავინ იცის დღემდე,
რა ხდება და რატომ ხდება.
ერთი სიტყვით რაღაც გეგმით,
კაციც ჩნდება, ყვავიც ჩნდება;
ყვავი კენწეროზე თბება
კაცი სავარძელში ჯდება;
ყვავი ჩხავის, კენკავს, ფრინავს
„კენწეროთი“ არ გიჟდება;
მაგრამ კაცი ზოგიერთი
ისე გასივ-გაყინჩდება,
რომ მის მიმართ უწმაწური
მოსაზრება გაგიჩნდება;
მერე მოდის წასვლის წამი...
კაციც კვდება, ყვავიც კვდება
და ორივე რა თქმა უნდა
მალე ყველას ავიწყდება.
ასეთია ყოფნის წესი
კარგიც ხდება ავიც ხდება;
და რაც ხშირად სავარძლისთვის
იქ წასვლამდე აქით ხდება
შენც ისეთი, თუ არა ხარ,
კაცს სიცილი აგიტყდება.
22. VI. 98
„მომხსნელი“ თუ „მხსნელი“
ეს წელი როა, მომდევნო წელი
იქნება ბევრად ამაზე ძნელი;
ახლა რომ არი ამ ბიუჯეტში,
ამაზე მეტი გაჩნდება ხვრელი;
იქნება ისევ შიმშილ-სიცივე,
სახლები ბნელი, კრიზისი გრძელი;
„სენაკის“ მსგავსი, ან უფრო თარსი
კიდევ გაჩნდება „წერტილი ცხელი“
გამწკრივებული იქნება რიგში
ხალხი მოხსნილი და მოსახსნელი;
და იტრიალებს ეს „განახლების“
მოჩვენებითი კორიანტელი;
ვიდრე ეს „კომპარტ-კომკავშირული“
არ შეიცვლება გორგალი მთელი;
რადგან ახალი სახლის საშენად
არ გამოდგება „მასალა ძველი“;
არ გაიღება მანამდე კარი
რუსის ციხიდან გამოსასვლელი;
ვიდრე „სამშობლოს ინტერესს იცავს“
აგენტურული სხვა ქვეყნის ქსელი;
ვიდრე „აკეთებს წმინდა საქმეებს“
ვერდასაბანად დასვრილი ხელი;
ვიდრე ლაქიას არ შეცვლის პოსტზე
საქმის მცოდნე და სიმართლის მთქმელი;
ვიდრე ქვეყანას შავ დღეში მყოფელს,
ყავს მომხსნელი და არა ყავს მხსნელი.
19. XI. 98
ძალიან ცდება ვინც ფიქრობს
აშკარად მოჩანს ნიშნები
დაცემის დასაწყისის;
ჩვენსას ემთხვევა აზრები
„ხმისმიმცემლების“ მისის;
„უმცირეს“-„უმრავლესობამ“
ორივემ კარგად იცის,
რომ „კავშირს მოქალაქეთას“,
სურნელი ასდის „ფისის“
წაქცევის წინა პოზაში
დგას როგორც კოშკი პიზის
(ის იქნებ კიდეც წამოდგეს
ძალით ინჟნრის ნიჭის,
შედეგად დოლარების და
ჯანსაღი ანალიზის)
ეს კი სულ მალე დაწვება
ჯანი დღითი დღე მისდის;
„ამხანაგებით“ ნაგები,
არმქონე წმინდა მიზნის;
„ერთ კაცზე“ დაკიდებული
და არსებული მისთვის;
„ბოლშევიკურად“ არ მცოდნე
სხვის აზრთან კომპრომისის;
იხრწნება ღირსი „პარტია“,
„ქვეყნის დაქცევის პრიზის“
და ძაან ცდება, ვინც ფიქრობს,
რომ გვამი „დაძლევს კრიზისს“.
ორ „ცენტრს“ შუა
ის რაც ადრე „ორ ზღვას შუა
საომარი იყო ლელო“;
ოს-აფსუამ მიიტაცა,
არის მათი სამფლობელო.
სამხრეთ მხარე უცხო ჯიშის
ლუკმა გახდა სასაჭმელო;
„დე იურე“ ჩვენი როა,
და „დე ფაქტო“ საარჩვენო
(უკანონებს ამ წანართმევს
რუსის ჯარი სადამსჯელო)
რაც მათ მორჩა ორი ხროვის
უბანია „საარჩევნო“;
ორი უწმინდური „ცენტრის“
საჯიჯგნი და სასარჩელო;
და ამ აშლილ-დაშლილ ნარჩენს
ეწოდება „საქართველო“.
„გზაჯვარედინის სიკეთე“
ერი მშიერი, ხელისუფლება
კორუფციაში, გახრწნილ-გათხვრილი;
წევს საქართველო „გზაჯვარედინზე“
ნავთის და გაზის მილებგათხრილი.
„პოლიტ-კატები“
(ეძღვნება ორივე სქესის „პოლიტ. ბოზებს“)
„საჭიროების მიხედვით,
სადღა არ „დანაგორალი“,
ვის „პლათფორმაზე“ არ იყვნენ
განაშხლართ-განაზმორალი;
და თან სულ პირზე ეკერათ
ამ „პოლიტკატებს“ „მორალი“.
ორივე „ცენტრის“!
ეს ნაპარევი, რაც დღეს ხმარდება
მპარველთა ხოტბას და „დაპირებას“;
რაც დღეს ხმარდება ამ ვირთაგვების
„ცენტრიდან“ „ცენტრში“ გადაბირებას;
ეს ნაქურდალი ასე ურისკოდ
ამ „ბოსებს“ რომ არ „შეშვენებოდა“;
სავარძლებიდან ამათ გადაყრას
დროზე პანღური შეშველებოდა;
ამ დაშლის პირზე მისულ ქვეყანას
ხომ ბევრად ადრე ეშველებოდა?!
* * *
და ახლა მაინც როცა წინ გველის
აშკარა საფრთხე ახალი მარცხის;
ხელახლა თავზე ამათი დასმის,
ახალი ვადა „ცენტრებში“ ძარცვის;
უნდა დევიზად გამოვაცხადოთ:
„ორივეს დედაც“, არც „ეს“ და არც „ის“.*
* ორივე „ცენტრი“ აირჩიეს! შეარგოთ.
„ივერია“ 99
დაპირებები ცრუ და გამცვდარი,
შუბლის ძარღვები გამქრალ-გამწყდარი,
ბუდის მოყვარე ქართველი კაცი,
ლუკმის საშოვრად გარეთ გამძვრალი;
შინ დარჩენილი წელში გამწყდარი,
დაგლახებული ბედზე გამწყრალი;
რუსი, მკვლელი და „გამზავებელი“,
აქედან ჯერ ფეხ არ მონაცვალი;
დამაქცევარი ხელისუფლება
დიდი ხნის წინათ გამოსაცვალი;
გაწუწკებული, გაკოტრებული,
ღირსების გრძნობა გამონაცლარი;
(ქანქარი, „პრო-რუს – პრო-დასავლური“,
არც პოლიტკურსი მყარი, არც ლარი);
ვალები ევრო-ამერიკული
შვილთა კისერზე დასაწოლარი;
სესხებ-„ტრანშები“, „რეფორმებისთვის“,
„საქართველოსთვის“ ნამათხოვრალი;
მერე ის ფული სადღაც გამქრალი
თვალს და ხელს შუა ანაქროლარი.
მაფიები და „მმართველი ფენა“
იმით ნასუქი და ნაცხოვრალი;
„ამომრჩევლების“ ყიდვა-გაყიდვა,
„კამპანიების“ წიხლით ჩაშლანი;
„წამგებიანი ფრაქციებიდან“ –
– „მომგებიანში“ გაქცევ-გაცლანი;
ხელსაყრელ ფასად მისაყიდელად,
გახშირებული ბათუმს ჩასვლანი...
* * *
ბნელი გვირაბი, შუაში ზურაბი*
წინ ედუარდი – უკან ასლანი.
* ზ. ჟვანია
ბევრად ძნელი და „ბევრად ადვილი“
სიცოცხლის არე მცირეა,
გარდაცვლის სივრცე ვრცელია;
სიცოცხლე, უკვდვი სულის
დროებით მოსაცდელია;
ლაჩრის სიცოცხლე, მუდმივი
შიში, „ჩონჩხი“ და „ცელია“;
ვაჟკაცის სიკვდილთან შეყრა,
ნანატრი განსაცდელია.
სიცოცხლე სტუმარი არი,
სიკვდილი მასპინძელია;
სიკვდილი „ბევრად ადვილი“,
სიცოცხლე „ბევრად ძნელია“;
და მით უმეტეს თუ იგი,
უღმერთოა და გრძელია.
4. V. 99
ნუ იზამ
თავთავისი აქვს ადგილი,
მოდურ ჰალსტუხს და ბაფთასა;
თავთავისი აქვს ადათი,
ინგლის-ინდოეთ-მალტასა;
და ახლავს ხიბლი თავისი,
სამბას და სარაბანდასა.
ამიტომ ნუ მოედები
ბრიყვულად ალთა-ბალთასა;
ნუ დაგმობ იავნანას და
მშობელი დედის კალთასა;
ნუ იზამ, მამა-პაპათა
სიმწრით ნაგროვის ფანტვასა;
ლაღიძის წყლებზე გაზრდილი,
ნუ დახარბდები „ფანტასა“;
(ვეფხის და მოყმის მემკვიდრე,
რას ებაძები კატასა).
* * *
ნუ დააცხრები ქართველო
„კულტურულ კონტრაბანდასა“;
უსამშობლო და უღმერთო
პრეს-ტელე პროპაგანდასა
და გაიხსენე ხშირ-ხშირად
ბრძენი წინაპრის ანდაზა:
„თურაშაულის პატრონი,
ტყეში ეძებდა პანტასა“.
გულმავიწყი „მმართველები“
იმათ ვინც ხალხს უსინდისოდ
არ უბრუნებს ანაბრებს;
(ვისაც „პოსტი“ ააბდლებს,
ფულის სუნი ააფთრებს);
ავიწყდებათ, რომ სიკვდილი
ხალხთან გაათანაბრებს;
და გამჩენი როცა მათაც
ვინც ხალხს ლუკმას ანატრებს;
(ყველა უძღებს, ვისაც მხოლოდ
მოძმის ყვლეფა ანაყრებს);
„ამ სიიდან“ – „იმ სიაში“,
როცა „გადაამაგრებს“,
„ნაღდი კურსით“ აზღვევინებს
ანაღლეტს და „ანაკრებს“.
სანამ ტახტზე
არ ექნება სისხლს და ცრემლებს ბოლო,
სანამ არი მოთმინება ცხვრის;
„პარტიული“, პიროვნული ბოღმით,
არდანდობა, არ მიცემა მხრის;
(და მის ფონზე, ცინიკური, ყალბი
კომედია „მთავრობების ცვლის“)
გაგრძელდება მათი ჯდომა დიდხანს,
ჩვენდა ჭირად, გასახარად მტრის;
შესაბღალად, წასახდენად ჯიშის,
შესარცხვენად ცოცხალის და მკვდრის.
არ მოხდება „დამპყრობელის წასვლა“
და გაგლეჯა „ჯადოსნური წრის“;
მოღალატე ფეოდალი ვიდრე,
კრემლის გეგმით ერის საფლავს თხრის;
და ჯიუტი უგუნური მასა
რუსის მსტოვარს „ერისკაცად“ თვლის
* * *
არ დადგება „გამარჯვების დილა“
არ იქნება „გამოჩენა გზის“;
არ ახდება, არ მოხდება მანამ,
„გაბრწყინება საქართველოს მზის“;
სანამ არი „დეფიციტი ძმობის“,
სანამ „ტახტზე“ სიძულვილი ზის.
არაკაცები კაცის საფლავთან
(მერაბ კოსტავას)
რამდენი ბილწი ქალი და კაცი,
ვინც რაღა აღარ იმამაძაღლა;
ვისაც სავარძლის და ფულის გარდა,
არასდროს წამდა და წამს არც ახლა;
ვისი გველური ზრახვითაც მოხდა,
რაც მოხდა მაშინ, რაც ხდება ახლა;
ვინც „იკვებება“ მოძმეთა შუღლით
ღვარძლის თესვაში არ იცის დაღლა;
ვინც ხელში სანთლით და ბნელი გათვლით,
გმირთა გვამებზე ახოხდა მაღლა;
ვისი ცხოვრების „კოდექსიც“ არი,
ლაჩრულად ზურგში ჩაცემა-დახლა;
„წითელ“-„მრგვალები“, „დემოკრატები“,
ვინც საქართველო დასცა და დახრა
ვინც შენ გიყეფდა ცოფმორეული,
ვინც კატორღაში გადაგასახლა;
აი ეს ხროვა, ოცდაექვს მაისს,
შენ სამარესთან ურცხვად დგას ახლა.
1999 წლის 26 მაისი
ძლიერი მთავრობა
მანამდე არ შეგვეცვლება
ჩვენი სოც.პოლიტ.იერი;
ვიდრე „მშობელ ხალხს“ ტყავს აძრობს
„სტრუქტურა ძალისმიერი“;
სანამ გვაქვს „ქრთამის ადათი“
(ადათი ჩვენში ხნიერი);
ვიდრე მაძღარ ძმას „კიდია“,
ძმა შიშველი და მშიერი,
სანამ ფულით ხმებს ყიდულობს,
„ცნობილი“ ურცხვი, ცბიერი;
ვიდრე ჭკვიანის ადგილზე
იჯდება ჭკუათხიერი;
და მისი ლაქია არი,
მწერალი და მეცნიერი;
(„იძულებით“ და „ხალისით“
უგნური და გონიერი).
ხელოვანი და სპორტსმენი,
სუსტი და მკლავღონიერი.
* * *
დიახ, მანამდე ექნება
ნაცემი ძაღლის იერი;
და მანამ არ გათენდება
ქვეყნისთვის დღე ბედნიერი,
ვიდრე ხალხი არ გახდება
მის მთავრობაზე ძლიერი.
23. V. 99
ფულით ღარიბ ძმებს
ღარიბო მიტომ გტანჯავენ
რომ ხარ ბუნებით „არიფი“;
ქვეყანას სულ შენ აცხოვრებ
და გაქვს დაბალი „ტარიფი“;
რას იზამ პატიოსანი
არის მუდმივი ტარიგი;
ეს არის შენი კაცობის
საიმქვეყნიო „ალიბი“;
რადგან მთავარი ის არი,
რომ არ ხარ სულით ღარიბი.
წაგებ-მოგება
წარმავალია ქვეყნად ყოველი
ყველა სიდიდის მოგებ წაგება;
კაცის კოდექსს არ ესადაგება
დარდით და შიშით აძაგძაგება;
წუწუნი, კვნესა, სასოწარკვეთა,
წუთისოფლის და ბედის ძაგება;
და ფეხზე მხოლოდ ის წამოდგება
ვისაც არ ტოვებს იმის გაგება,
რომ განსაცდელი გამოცდა არი,
„რევანშის“ შანსის გაათმაგება;
რომ „იარაღი“ ყველანაირი
მხოლოდ ბრძოლაში არ იჟანგება.
არ აყვეთ პანიკას!
არ აყვეთ ხალხო პანიკას
და არ დაეჭვდეთ ლარში;
გამაგრდით შუქი თუ არ გაქვთ
წყალი არ მოდის კრანში;
გაკლდევდით შიმშილ-სიცივით
თუ გაძაგძაგებთ ტანში;
არ ჩამოიხრჩოთ თავი,
არ გადავარდეთ მტკვარში,
გაძელით ტელე-რადიო,
პრესის სიცრუის ღვარში;
და „ხალხის საკეთილდღეო“
პარტიულ მუშტის კვრაში;
„პოლიტ-ელიტის“ ჯინაზე
ნუ ჩავარდებით ტრანსში;
და ვინც ამ წესით გააღწევს
შიშს არ შეუშვებს თავში;
დროს არ დახარჯავს უაზრო
წყევლის და ცრემლის ღვრაში;
ვინც გადარჩება ცოცხალი
იმას მოუწევს „ტრანში“;
რომ „ამომრჩეველს“ იმდენი
შეუშხაპუნონ ჯანში;
„სავალუტო ფონდს“ დაუკრას
სამადლობელი ტაში;
და ყუთთან მისვლა შეიძლოს
მომავალ „კენჭის ყრაში“;
რომ მერე კვლავ იშიმშილოს
ახალი „ტრანშის“ ცდაში.
„შემოსავლების სამინისტრო“
როგორ შემოვა ამ ქვეყანაში
არ შემოსული შემოსავლები;
როდესაც თვითონ „მოქკავშირია“,
მაძღარ ქეჩოში ხელმოსავლები
და პირველ რიგში მაგათზე არი,
მავთულის ღობე შემოსავლები.
30. XII. 99
„პოლიტ-ალილო“
მასებს მაძღარი დინგებით
ძირს ცივად ჩამოსცქერიან;
ნამშევ-ნამცივნებ „მშობელ ხალხს“
გულგრილად ჩამობღვერიან;
და იმავ ხალხთან შობა დღეს
ურცხვად „ალილოს“ მღერიან.
7. I. 2000
გამოცდილი კაცის ეჭვი
როცა „ტესტებ-გამოვლილი“
„აღთქმას დებს“ და მჯიღებს იცემს;
„აწი ქრთამის არ აღების“
პრეზიდენტთან ფიცს დებს მტკიცეს;
მაინც ავის მოლოდინით
გამოცდილი გული მიცემს;
ეჭვი ყურში ჩამჩურჩულებს,
ჩამხითხითებს და მიმტკიცებს:
გააჩნია „მოქალაქე“
„მოსამართლეს“ რამდენს მიცემს.
2. XII. 99
ბოლო „სესია“ „არჩევნების“ წინ
დასრულდა ბოლო „სესია“
უტიფარ ტაშის გრიალში
უსირცხვოდ ამოდიოდა
ხოტბა, ხახებში ღიაში;
იმიტომ არი ეს ხროვა
ამგვარ მლიქვნელურ ღრიალში;
რომ წილი ისევ არგუნონ
„მოქკავშირის“ ცხელ წვნიანში;
და ეს გასვრილი „კადრები“,
გაწვრთნილი კორუფციაში;
ხალხისთვის სისხლის საწოვრად
„ისევ ჩაწერონ სიაში“.
დააკვირდით „პოლიტ. მენიუს“
ჩვენ თავს ჩვენ თუ ვერ ვუშველეთ
სხვა ვერავინ ვერ გვიშველის;
და თუ ისევ ამათ დავსვამთ
გამგებელად ბედის ჩვენის;
წინ გვექნება ისევ წლები,
წლები ბოღმით ღრენა-ქშენის;
სინანულით თავში ცემის,
რომ კვლავ ვჭმეთ დედიჩვენის;
(არ ექნება ვინმეს შანსი
უმადობის გამოჩენის);
რადგან ყველა „მახინჯ სხეულს“,
მისი ღირსი „თერძი“ „შვლის“,
ყველა „პოლიტ. გემოვნებას“
შესაფერი კერძი შვენის.
3. V. 99
ვახ რას გავხარ!
ვახ რას გავხარ საქართველო
უპატრონოდ დაგდებულო;
რუსის, ოსის, აფსუასგან
დევნილო და აკლებულო;
რას გავს შენი „პარლამენტი“,
რას გავს შენი „საკრებულო“
ვახ, რას გავხარ საქართველო
ბრძოლის უნარ დაკლებულო!
იმიტომ
სანახავად საამო და
ტურფად დანაქარგავი;
იმიტომ ხარ „სოც და პოლიტ“
ნეხვში თავჩანარგავი;
და იმიტომ ვეღარ ხარობს
სიყვარულის ნარგავი,
რომ „შვილები“ გაგიმრავლდა
სინდისდანაკარგავი.
მასალა ბლოგზე გამოქვეყნებისთვის
მოამზადა ირაკლი ხართიშვილმა
Friday, January 4, 2019
ისევ რუსლან მიქაბერიძის პოეზიიდან
(ქვემოთ გთავაზობთ ლექსებს რუსლან მიქაბერიძის კრებულიდან „ლალე“ /თბილისი, 2000/)
ლექსების ციკლები
გადაგვარების „დიაგრამა“ საშიშ-საზარი
არჩევნების არსენალი: შიში, სიძულვილი, ანგარება და სიჩლუნგე
მოლაფაშა ასლარუს პირველი
ოღონდ გაგრძელდეს კარირა თუნდაც ერთი დღით
სოც-პოლიტ ნაირ-ნაირები
სატლირული გადახვევა
გარსით „დემოკრატიული“ – არსით „ცეკურ“, „სუკური“
(ნაწილი I)
I ნაწილის შინაარსი (ლექსების ციკლები)
გადაგვარების „დიაგრამა“ საშიშ-საზარი
არჩევნების არსენალი: შიში, სიძულვილი, ანგარება და სიჩლუნგე
მოლაფაშა ასლარუს პირველი
ოღონდ გაგრძელდეს კარირა თუნდაც ერთი დღით
ლექსების ციკლიდან: გადაგვარების „დიაგრამა“ საშიშ-საზარი
ლალე
ლალე, ლალე, როგორ დაიშალე
ჩემო საყვარელო ხალხო
რით ვერ დაითვალე:
რომ გზა თავისუფლებისკენ
მიტომ ვერ გაკვალე
ბედისწერის ჩარხი წაღმა
ვერ მოატრიალე;
„ბნელ გვირაბში“ მიტომ ზიხარ
შენ კი გენაცვალე;
რომ ბილწების ერთი ხროვა
მეორით შეცვალე;
თვალი გარეთ საბრიალო
შიგნით აბრიალე;
დღემდე „პირველ-მეორეზე“
ვეღარ გაითვალე;
რიგითობის და ერთობის
ძალა არ აძალე;
მტრისთვის დასახლელი ტყვია
მოძმეს დაახალე;
ლალე, ლალე, როგორ შეიცვალე;
ჯიში, ბრძოლით დაუღლელი
უცბად დაიღალე;
ღირსეული კაცებისგან
როგორ გაიცალე;
გაგიმრავლდა პარვის, ჭამის
ქრთამის მოტრფიალე;
გაგინელდა ანთებული
გულის სიმხურვალე;
ტაძარს ზურგი შეაქციე
ღმერთი გაამწყრალე;
ლოცვის ნაცვლად მაცდურების
ხოტბა იღრიალე;
მერე ყველა შენი ცოდვა
სხვას გადააბრალე.
საუკუნის დასასრული
ტანჯვით დაამრგვალე;
და გონება ახლა მაინც
თუ არ გაიწვალე;
მოსტყუარი კბილები
თუ არ მოიცვალე;
კერპების თყვანისცემა
თუ არ მოიშალე;
ვისი ავი ზრახვებითაც
ბევრჯერ აიშალე;
თუ მტერ-მოყვარის გარჩევა
დროზე არ ისწავლე;
ყოვლისმოთმინების წესი
თუ არ გამოცვალე;
თუ ამ ღორებს ქვეყნის ჯიჯგნა
ისევ დააცალე; *
და „კენჭები“ ამ თახსირებს
ყუთში ჩაულალე;
ნაძირალებს სავარძლები
ისევ მიუთვალე;
ხმების ყიდვა, გაყალბება
თუ არ ჩაუშალე;
დღევანდელზე ბევრად შავი
გელოდება ხვალე.
* * *
თუ ნაციად არ იქეცი
მკლავი არ გაშალე
სოხუმისთვის, ცხინვალისთვის
ომს თუ დაემალე;
დანარჩენიც მტერს დარჩება
თან ძალიან მალე!
* სამწუხაროდ, ამ ლექსში გამოთქმული ავის მოლოდინი გამართლდა.
შაირ-ახ სნაგანმარტება
მე ვინმე ლირფის თეძოთა რხევა
მხოლოდ და მხოლოდ მაშინ მეხება,
როცა ის ბილწი ჩემი და შენი
ბედის გამგებლად გაეკვეხება;
და ვინც მაბრალებს „შხამის სიჭარბეს“
მარტივი თავით იმას ვერ წვდება,
რომ „პიროვნული გარიგებებით“
ერის არყოფნის საკითხი წყდება.
ცოტა თუ ხვდება, რაზედაც მე ვწერ
სულაც არ არის სახუმრო თემა;
და ბევრ „მოღვაწეს“ კალმით კი არა,
დამბალი წნელით ეკუთვნის ცემა,
რომ სულ არ არი „პირადი საქმე“,
ვინ რა გზით შეძლო „მაღლა აღწევა“,
რადგან სამშობლოს ძვირად უჯდება
ურცხვის ხელის და ფეხის აწევა.
* * *
თუ უნამუსოს, უძარღვო შუბლი
სატირის შანთით არ დაუდაგე;
(და სულერთია რომელის სქესის),
კახპას საჯაროდ თუ არ უთაქე,
ისე არ ესმის ამ გამწარებულ,
ათასჯერ შეცდარ, მშიერ ათასებს,
„მათი რჩეული“ „პოლიტლიდერი“,
თითო „მიცემას“ რამდენს აფასებს.
არ ესმის მასებს, რომ „იმნაირი“
„ხალხის მომავალს“ რა თავში იხლის,
როდესაც მისი „ახალი ბოსი“,
მის ძველ პატრონზე უფრო მეტს იხდის
ქედს უცბად იხრის, კენჭს ურცხვად იყრის;
„იდეებს“ ცქვიტად იცვამს და იხდის;
(„მარჯვნიდან“ „მარცხნივ“, „მარცხნიდან“ „მარჯვნივ“;
მიხედვით თანხის, მიხედვით „ნიხრის“),
„აქციები“ და „ბლოკ-ფრაქციები“,
ხმაურიანი „შეყრით“ და „გაყრით“;
„პარტიები“ და „მოძრაობები“,
„სქესობრივი“ და „კუთხური განხრით“)
დიდ და პატარა „ცენტრების“ ირგვლივ
გამართულია პოლიტ-დავლური;
„დამდგმელის“ ფასის შესაბამისად,
„პრორუსული“ და „პროდასავლური“.
იმათმა ბორგვამ, ასპარეზიდან
უნდა საჩვენო ძალა გარიყოს;
„ვისთანაც გინდა“, „საითაც გინდა“
გზა „პროქართული“ ოღონდ არ იყოს!
აი ამ „გეგმით“ მოხტუნავენი,
პატარა ტვინით და დიდი მადით;
„მინისტრებად“ და „დეპუტატებად“
ისევ ჯდებიან „ახალი ვადით“;
და საქართველო მიტომ იშლება,
ქვეყანა ჭუჭყში მიტომ იფლება;
რომ ღია „პოლიტ-აღებ-მიცემა“,
უკვე სირცხვილად აღარ ითვლება.
* * *
ეს ბადებს ჩემში შხამიან შაირს,
ამ მაცდურების სიმრავლე მზარავს;
რომ დღისით მზისით „ცნობილი ბოზი“,
ჩვენს შვილიშვილებს მომავალს პარავს;
(და ვწერ იმათთვის, ვისაც ჩემსავით
სიმწრის წვეთები ჯერ კიდევ ცვარავს).
* * *
თახსირებს ვურტყამ, ზნეობის ცნება,
რომ სულ არ დალპეს და დაიძენძოს;
და კვლავ დავარტყამ გინდ ზოგიერთმა,
„თმის მთელი ფონდი“ სულ გაიწეწოს;
ჩემს ხსენებაში ათენ-აღამოს,
ჩემი გინებით გინდ ენა ეღრძოს;
მე პოლიტიკურ მეძავებს ვებრძვი
და არა სიძვის შემთხვევებს კერძოს.
12. III. 99
„მეტეო-პოლიტ-ლირიკა“
ლირიკოსისთვის წვიმა
ნიჭის გამხსნელი არი;
(ნაყოფიერიც თუა
წალეკავს ლექსის ღვარი);
მაგრამ მშიერი ხალხისთვის
ეს „პოეტური ბლონდი“,
არის ზამთართან ომის
შიშის მომგვრელი ფრონტი.
როცა არ იცის რა ჭამოს,
როცა არ იცის რა სვას,
გადატიტვლებულ სუფრასთან
სტუმარი როგორ დასვას.
„მეტეო-პოლიტიკური“
ერთი ფერი აქვთ ღრუბლებს:
რომ ლარსაც ის ემუქრება,
რაც დაემართა „რუბლებს“;
და წინ რა გველის არ უნდა
ამას „აეროზონდი“;
თუ ახლა მაინც, თან მალე
ერად არ შეგორგოლდი;
თუ „მგელს“ და „მგლისფერ ძაღლს“ შორის
„გადაგორ-გადმოგორდი“;
მათთვის ის „ნივთი“ იქნები,
რადაც აქამდე ქონდი;
თუ საკუთარი „საავდრო“,
არ შეიძინე „ზონტი“;
საქნელს ხან რუსი გიზამს და
ხან „სავალუტო ფონდი“.
29. XI. 98
თუ!
დღეს ჩვენს გარდა, სხვა ხალხი არ მეგულება
მისის ნაცვლად სულ სხვის საქმეს აგვარებდეს;
წინაპრების სისხლით მორწყულ საქართველოს,
ნაწილ-ნაწილ, უბრძოლველად აბარებდეს,
„ხალხთა ძმობის სანიმუშო რესპუბლიკას“,
(სხვაგან არსად არ არსებულს, ამყარებდეს);
მტერ-მოყვარის სასაცილოდ, სამარცხვინოდ,
დამპყრობელებს თავს ლაქუცით „აყვარებდეს“;
დამშეული ძმების თვალწინ ქეიფობდეს,
„სატირალში“ სულელივით ხარხარებდეს;
თავის სახლში სხვა ჯილაგის გამრავლება,
იმ ჯილაგზე უფრო მეტად „ახარებდეს“
თუ ამ მახინჯ „მასკარადებს“ არ მოვიშლით,
ამ სიყალბის ნიღაბს დროზე არ ავიხდით,
ჩვენს მიწაზე, ჩვენი ჯიშის გადარჩენას,
სასიცოცხლო ომის მიზნად არ გავიხდით;
მაშინ ჩვენში, ჩვენი მოდგმის „დამკვიდრების“
იუბილეს ვეღარასდროს გადავიხდით.
8. IX. 98
უსიმპატიო კაცები და „სიმპატიური ყვავები“
კაცი თვითონ დააშავებს,
ცოდვებს უხვად დაახვავებს;
მოძმეს მოკლავს, მოიპარავს,
საწყალს ცოცხლად გაატყავებს;
მერე როცა სასჯელს იწვნევს,
სიმწრით ხელებს ასავსავებს;
სინანულის ცრემლის ნაცვლად,
ზეცას წყევლით შეწკავწკავებს;
ბედს აგინებს, სხვას აბრალებს,
მტყუან მართალს ვერ ანსხვავებს;
ვერ ერევა ყელში ბოღმას,
აზრებს, თავში მონაზღვავებს;
ვითომც „თარსის მოსახსნელად“
ჰაერს კვამლით გააზავებს;
და თოფს ესვრის გულუბრყვილოდ
მოყრანტალე, ალალ ყვავებს.
ეს ძალიან უკვირთ ყვავებს,
ციდან ბევრის დამნახავებს;
მაგრამ ყვავი ფრთხილი არი,
ვითარებას არ ამწვავებს;
გაფრთხება და გაეცლება,
ტყვიებს ძვლების დამნაყავებს.
ჩამოჰყურებს კაცს ფრთოსანი
და არ ესმის რას აშავებს;
რას უფუჭებს ან ამ ბავშვებს,
ან ამ ზრდასრულ, გასულ თავებს;
ის ხომ „სანიტარი არი“
და ბუნებას ასუფთავებს;
თუ მოკლავენ, მის მაგივრად
მერე ვიღა იმუშავებს?!
(ხოლო ხმას რაც შეეხება,
ლეშის „ექსტრატ“გამონავლებს)
კაცმა სინჯოს, მერე ნახოს
„ვოკალს“ ავნებს თუ არ ავნებს.
* * *
ამ ფიქრებით მიჰქრის ყვავი
და ქარში ფრთებს აბანავებს;
ფილოსოფიურად ფიქრობს
ფიქრი სულაც არ აავებს;
ესმის ფრინველს ფრენის ფასი,
(სიამაყეს აუყვავებს)
იცის თუ გულს იმ კაცივით,
სიძულვილი გაუქვავებს;
დამძიმდება და გამჩენი,
საფრენ ძალას გაუთავებს;
იცის ამ ქარს და ამ ღრუბლებს
სიყვარული აბურთავებს;
ვინც ღირსია გაუთენებს,
ვინც ღირსია დაუღამებს;
იცის რომ კაცს, მხოლოდ კაცი
და ყვავს – ყვავი დაუყვავებს.
22. VIII. 98
თუ ხელახლა
ჩვენი ერი ერთი რწენით
თუ არ იქნა დარაზმული;
და ხელახლა აიტაცა
იდეები მარაზმული;
იდეები აზროვნების
დამშლელი და დამლპობელი;
რასაც გვაჩრის მტრად მოსული,
„ძმად მოსული“ დამპყრობელი.
იდეები შენიღბული,
ბევრჯერ ნახმარ-მოთმენილი;
„სოციალიზმ-გადაცმული“,
„მოდურ“ თარგზე მოთელილი
ჩვენი ღმერთის და ადათის
წასალეკად მოდენილი;
„პროგრეს“-„ბიზნეს“-„ჰუმანიზმი“,
„ახალ წვენში“ მოზელილი;
და თუ ისევ და თუ მაინც
კვლავ არ გაჭრის შეგონება;
„და უღმერთოდ გამარჯვება“
შესაძლებლად ეგონება;
„სოციალიზმის“ წუმპეში
თუ ხელახლა გადახტება;
გახრწნისა და გარყვნილების
გარდა სხვა რამ არ დახვდება;
და რაც მრავალ ჯიშს გადახდა,
იმასაც ის გადახდება;
რადგან არის განწირული,
ვინც თავის ღმერთს დაივიწყებს;
მის მაგივრად უსამშობლო
„რელიგიას“ დაიფიცებს
ის, მომხდურთა გასახარად
თავს თვითონვე დაიმიწებს.
14. IX. 98
ბოთლები და ფოთლები
მინდოდა ლექსით მოვფერებოდი
საშემოდგომოდ შეფერილ ფოთლებს;
რომ ამ დროს სმენა გამიპო მოთქმამ:
„ბოთლებს ვიბარებ“, „ვიბარებ ბოთლებს“.
პატარა ბიჭი აგროვებს ბოთლებს,
მტვერში და ხვატში შოულობს ლუკმას,
რომ მიამატოს „თეთრი“ გროშები,
მოხუცი ბებოს პენსიას უკმარს.
გამიფრთხა ფიქრი დაფეთებული,
ლირიკის ალი მიქცია ნაცრად;
(მივხვდი რომ ლექსი მშიერ ათასებს,
არც დღეს და არც ხვალ ჭირდებათ არც რად)
არ მოშივდებათ ეს „სულის პური“
პოლიტიკის და ბიზნესის ბოსებს;
მათხოვრების და ჩარჩების ლაშქარს,
პურის ფულისთვის დაწოლილ ბოზებს.
და მომეჩვენა რომ ზეცა მიწას,
ჩამოსცქეროდა ძალიან მკაცრად;
ჩამოგვყურებდნენ მამა-პაპანი
დაუფარავი ზიზღით და რისხვით;
შეშფოთებული, გაოცებული
მაწანწალების საშიში რიცხვით;
უკვირდათ ერთ დროს გულმოწყალებით
განთქმული ჯიშის გადაგვარება;
და დაგმანული გულების კართან,
სხვისი ტკივილის არ გაკარება.
ზარავდათ ერი, გადაქცეული
ერთ მოზრიალე, ყაყანა ბაზრად;
შოვნის ხურვება, მორალის ნორმად,
უზნეო მიზნად, უმთავრეს აზრად.
უცებ ამ მძიმე სიზმარ-ცხადიდან
ისევ იმავ ხმამ მომაგო გონზე;
ვიღაცა კახპამ გადიხარხარა;
ვიღაც რეკავდა სპეც-ტელეფონზე;
არ მოქმედებდა ხმა სევდიანი
„ახალ ქართველზე“, გულგანაქონზე;
და შეჰყიოდა სიცარიელეს
ბავშვი, ფაშფაშა ფაშვები ფონზე.
20. VIII. 98
საფრთხე!
(ერთმა ჟურნალისტმა მირჩია: „მწვავე საკითხებზეც“ „რბილად“ უნდა წეროო“; აი, ვსინჯე და.... „ხალხმა განსაჯოს“)
ქალი მამის ან ქმრის უკითხავად,
სულ გარე-გარე მიტლიანკაობდეს,
სახლში, ქუჩაში და „სამსახურში“,
გაუჩერებლად მიტინგაობდეს;
სულ საკამათოდ უკრთოდეს თვალი,
(„გადახრილობის“ აშკარა კვალი);
სულ პირში ედოს საღრღნელ-საღეჭად,
„პოლიტიკური“ რაიმე „ძვალი“;
ულევად ქონდეს სიტყვების სეტყვა
და არგუმენტი არც ერთი ცალი;
არსებობს საფრთხე, რომ ამნაირ ქალს
ტვინი იმდენად გადაუქანდეს;
ქალის საქმნელის ქმნის ჩვეულება,
უკვე იმდენად გადაუქარდეს;
სახუტებელი, საფერებელი
საგნები ისე გადაუგვარდეს;
„ტრადიციულად“ გულში საქონი
გულიდან ისე გადაუვარდეს;
რომ ბუნებრივი ყველა ორგანო
„პოლიტორგანოდ“ გადაუგვარდეს.
„შენთვის“ და „მისთვის“
ლირიკოსებთან ბოდიში
ამ „დარგში“ შემოჭრისთვის;
არასაჩემო თემაზე
ნაფიქრის გამოთქმისთვის;
სატირიკოსის კრიჭიდან
აზრების გამოცრისთვის,
გაუგებარი დარჩება
ნაღდად ათიდან ცხრისთვის;
„ის ერთი“ სად და ვინ არი,
ამ შაირს ვამბობ ვისთვის;
რად ვიხარჯები ამ ძნელი
ქარაგმის ამოხსნისთვის;
(მიუხედავად ჟანრის და,
შეუფერებლად ხნისთვის).
რატომ და წაყრილი მტვერის
სასწრაფოდ გადაყრისთვის;
ცრუ რაინდობის კოდექსის
სხვა თვალით დანახვისთვის;
და ღირსეული ქალების
ვალების გადახდისთვის;
* * *
ათასი წლების მანძილზე
საკითხის გარკვევისთვის;
დიდ მგოსნებსა და სწავლულებს
თავი უხლიათ ქვისთვის;
თუ სიყვარული რა არი,
კაცს ქალი უნდა რისთვის;
(რამდენი ბწკარი უძღვნიათ
წარმტაც-წარბ-წამწამისთვის;
მაღალი ფეხებისთვის,
წელამდე ნაწნავისთვის,
მოქნილი სხეულისთვის),
„უკვდავების წყლად“ უსვიათ
და „წამლად სნეულისთვის“;
რა ტანჯვა არ გაუვლიათ
ტყვედ მყოფი საცოლისთვის;
რომ ბოლოს ბნელში მიეგნოთ
სასურველ საწოლისთვის;
აგზნებულები მზად იყვნენ
საქმისთვის საზარლისთვის;
მშობელი მამა მოუკლავთ
და ქმარი საყვარლისთვის;
წაურთმევიათ მეზობლის,
მეგობრისთვის და ძმისთვის;
ეჭვით შეშლილებს დაუკლავთ
და მიუციათ წყლისთვის;
ანდა „ოცნების საგანი“
მიუყიდიათ მტრისთვის.
* * *
აღარას ვამბობ, რომ ზოგჯერ
ქალი „კიბეა“ ქმრისთვის;
კარიერისთვის საყრდენი
და ბაზა „აღმასვლისთვის“;
(„სახსრების“ გამოსაწველად
„სპონსორი“ სიმამრისთვის);
ქრთამად და საამებელად
თავისი უფროსისთვის;
ზოგს „პარტნიორად“ სეზონზე
ქალი ჭირდება „ზღვისთვის“;
დასანახვებელ რეკლამად
„ელიტარული“ წრისთვის.
ზოგს კაი ხინკლის ჩამყრელად,
ცხობის და გარეცხვისთვის;
ზოგ მოპოეტო ელემენტს
წყალწყალა ცრემლის ღვრისთვის;
„სატრფოზე მოთქმის მოტივად“,
საკვებად „გადახრისთვის“;
მის შიგნით „ნამსხვრევ-ნამტვრევის“
„ბაზარზე“ გამოყრისთვის;
(შორს წასვლა არ დაგვჭირდება
ფაქტების თავმოყრისთვის
და არ ღირს მელნის დახარჯვა
სხვა მსგავსის ჩამოთვლისთვის);
ეს „სატრფიალო აზარტი“
მიზნისთვის ჩათქმა-შეთქმის
(„სიყვარულს“ რომ ეძახიან
და სხვა სახელი ეთქმის);
აქტია, მონადირისგან
ნანადირევის შენთქმის;
ფაქტია, ამპარტავნობით
იმის შოვნის და შერთვის;
ვინც გინდა, ძალიან გინდა,
და „გიყვარს“ მხოლოდ შენთვის.
* * *
აი ამ „ეგოცენტრული“
მარაზმის დაძლევისთვის;
და „პრაგმატიზმის“ ყინვაში
სიცოცხლის გაძლებისთვის;
პოეზიისგან გაცლილი
კაცობრიობის ხსნისთვის;
გადარჩა გრძნობა ღვთიური
სასწაულების ქმნისთვის;
(რომელიც ტანჯვის ჯილდოა
უმძიმეს გამოცდისთვის;
და იყო ცოტა ყოველთვის
ყოველი ეპოქისთვის)
ერთისთვის გასაგები
და გაუგებარი სხვისთვის;
გადარჩა ქალი, შობილი
ვაჟის ვაჟკაცად წვრთნისთვის;
გადარჩა ბნელში შუქურად
„ნაპირისმძებნელისთვის“;
განცდის არგარდაცვალების
და შანსად სულის ზრდისთვის;
როცა მზეს და დღეს აზრი აქვს
იმასთან შეხვედრისთვის;
და გამჩენს მადლობას წირავ
იმისი გაჩენისთვის;
როდესაც გიყვარს პირველი,
დაუვიწყარი დღისთვის;
თავის სევდიან-დარდიან,
გავლილი წვალებისთვის;
(შენი შეცდომით შემცბარი
დახრილი თვალებისთვის);
აქა-იქ შემორჩენილი
„დეფიციტური“ ზნისთვის;
შიშის, სირცხვილის, სიწითლის,
სიბრაზის, სინაღდისთვის;
ზამთარ დაკრული თმისთვის,
სითბოს ჩამღვრელი ხმისთვის;
„შეუმოსავი“, შიშველი
მსუსხავი სიმართლისთვის;
ბავშვური სიკეთისთვის,
ბავშვური სიკერპისთვის,
ალერსით შეხედვისთვის,
სათუთი შეხებისთვის;
სათქმელად თითქოს არაფრის,
უთქმელად ყველაფრისთვის;
როცა გიყვარს და არ იცი,
არც გინდა ცოდნა რისთვის;
და არ არსებობს ასაკი
ამ ნელი ცეცხლით წვისთვის;
არც საფრთხე დაცლა-დაშრეტის
ასეთი სისავსისთვის;
ულევი მუზა იქნება
მცხუნვარე ლექსის თქმისთვის;
დარჩება მუდმივ სავანედ
კაცური გულისთქმისთვის;
თუ გიყვარს ქალი „ამ წესით“,
თუ გიყვარს ქალი მისთვის.
ქართული ოპტიმიზმის უშრეტი წყარო
მესმის რომ ამის შემხედვარს
კაცს პულსი აუჩქარდება
და სულ თუ არა, იმედის
ნაწილი გაუქარდება:
კრიზისი რომ არ თავდება
„კონფლიქტი“ რომ არ გვარდება,
მილიონები ინთქმება,
მერე არავის ბრალდება,
გლეხის და მეწარმის თანხა
გაუძღებ ხახებს ხმარდება;
საქმე ვინც ჩააიმასქნა,
ისევ იმასვე ბარდება;
„სოც. პოლიტ ტემპერატურა“,
საშიშად ხურდებ-მწვავდება;
ხალხი დღითი-დღე მწარდება,
ზოგი ძალიან ცხვარდება,
ზოგი ძალიან ცხარდება,
თვითონ „რეფორმის შტაბშიც კი“,
ორი „პლათფორმა“ ხვავდება;
(ეტყობა სიტუაცია
ხვალ უფრო გავარვარდება);
„გამოცდილ“–„გამოუცდელი“,
„უწილოდ“ არ დაწყნარდება;
„ეშელონებში“ მშვიდობა
მარტივად არ დამყარდება;
ამის ყურება ქართველ კაცს
ნაღდად არ გაგეხარდება;
როდესაც „კონსტიტუცია“
საწველ თხად გადაგვარდება;
სინდის-ნამუსის ნიშნული,
„ნულს“ ქვემოთ გადაბარგდება;
და მაინც „შავი“ დასკვნისთვის
ნურავინ ნუ აჩქარდება,
პესიმისტების ბანაკში
უცბად ნუ გადავარდება;
რადგან ეს ჩვენი ჩვევაა,
ყოვლის მოთმენის ბუნება;
და მაგრად თუ არ ვიწამლეთ,
ხშირ-ხშირად შეგვიბრუნდება.
მაგრამ ამ სენით სიცოცხლე
ნამდვილად არ გათავდება;
და არც უფსკრულში, ერთბაშად
ხალხი არ გადავარდება;
მიტომ რომ ჩვენში „პუტჩები“
ძალიან მალე მთავრდება
და „ტერაქტებიც“ აშკარად
დაბალ დონეზე ტარდება.
10. XI. 98
რა ღირს სამშობლო
იმ გაზეთის უკან „ის“ დგას,
ამ გაზეთის უკან „ის“;
ერს გონებას უწამლავენ,
ფასად ლუკმის მსუქანის;
ხდება საშიშ-საზიზღარი
მიხვრა-მოხვრა უკანის;
ზოგს მაფია აფინანსებს,
ზოგს „აჭარის პატრონი“
მერე ყველას „მთავარ თანხას“,
უხდის რუსი ბატონი;
იფლანგება ნიჭი, ძალა,
ერთმანეთის „ძლევაში“;
იწაფება გული, ენა
სიძულვილის ფრქვევაში;
რომ უფრო გაუადვილონ
ჩვენ მოსისხლეს რევანში.
* * *
ფუ, იმ ქართველს ფულს რომ იღებს,
საქართველოს ნგრევაში.
უსახელო ქვეყანა
(ანუ აქ ქართველები ცხოვრობდნენ ერთ დროს)
ნეტავ რა ჭირმა, ნეტავ რა სნებამ
ერთ დროს მებძოლი დედლად აქცია;
რომ არ ადარდებს და არც აშინებს
სრული დაშლა და დეგრადაცია;
„კომპარტიის“ და „კომკავშირისთვის“
ეს მერამდენედ, კენჭისყრა „თარსად“;
„დემოკრატებად“ მათი გადაცმა
გადაქცეული საზიზღარ ფარსად;
(თავში მცემელი, „ხმის მიმცემელი“
უმცირესობის გამსრესელ მასად),
„ძველ“ და „ახალი“ „სოციალიზმის“
მარად მდევნელი, მისული არსად;
შიმშილ-სიცივის, სიბნელ-სიცრუის,
ყოვლისმომთმენი პირუტყვის მსგავსად;
(გამათხოვრებულ-გაჩარჩებული,
„მიმმხრობი“ ერთხელ გაძღომის ფასად);
რეკლამირებულ-გამზადებული
„ევრაზიული დერფნის“ ხასად.
ზის „ზეპარტია“ მისი რჩეული
და „ზეეროვნულ“ კანონებს აცხობს;
გარყვნილ-გახრწნილი „ცხოვრების ნორმებს“,
სესხის მომცემთა რეცეპტით აწყობს:
არ იყოს ჯვარი, არ იყოს ჯარი,
არ იყოს ჯიშის და ერის ცნება;
(საქართველოში ქართველს არ შერჩეს
მისი საბუთში ჩაწერის ნება);
რომ ჩვენი მოდგმა უეროვნებო,
გზაჯვარედინის ჰიბრიდად იქცეს;
და უცხო თესლებს (რაც დარჩა ისიც)
„ლეგიტიმურად“ საჯიჯგნად მისცეს.
* * *
ნუთუ ის, რასაც ქართველი ერქვა,
მტერს და მოყვარეს რაც ერთ დროს შურდა;
ის ამ მედროვე ნაძირალებმა,
„ხელის აწევით“ წაგვართვან უნდა;
რისთვისაც სისხლის ზღვა დაიღვარა
უმძიმეს გზაზე, არა ერთ ას წელს,
ქართველი, მხოლოდ ქართველობისთვის,
რაც ხმლით დაჩეხეს, რაც ტყვიით დასცეს;
ეს უსამშობლო „უმრავლესობა“
მათი ხსენების ნებართვას არ სცემს;
და სხვა უმთავრეს წანართმევებთან,
მის წართმევასაც „კანონად“ აქცევს.
რომ უსახური ნაქართველარი
სხვის ადათს ყმობდეს, საკუთარს გმობდეს;
რომ შთამომავალს წინაპრის ვალი
და ვინაობა არ მოაგონდეს;
რომ ამ მიწაზე ქართველის გარდა,
ყველას ყველაფრის უფლება ჰქონდეს.
რა გემართება „გმირთა მამულო“,
როგორ დამდაბლდი, როგორ აშმორდი;
„ნაძრახ სიცოცხლეს“ როგორ მოერგე,
თავგანწირვის გზას როგორ აშორდი;
როგორ დაბრმავდი, როგორ დაყრუვდი,
მონობის ჭუჭყში როგორ ჩაგორდი;
რომ აღარ გესმის ჩვენი ჯილაგის
დასაფლავების ბოლო აკორდი.
* * *
თუ არ ადექი, თუ არ განრისხდი,
სათქმელი დღესვე თუ არ ითქმება:
ვისი სკამების შესარჩენელად,
ეს „კანონები“ რისთვის იქმნება;
აღებულ-შეჭმულ სესხებ-ვალებით,
რა ბორკილი და ციხე იკვრება;
მევალეების გეგმის მიხედვით,
ერი უთოფოდ როგორ იკვლება;
აჯანყდი დღესვე, გაიგე დღესვე,
(ხვალ თუ გაიგებ გვიან იქნება);
გაიგე რომ ეს „მმართველი ძალა“
თუ დროზე ძირს არ მოადენს ზღართანს;
„ხალხის სახელით“, ხალხის ზურგს უკან
სახლის წაქცევის „კომპრომისს“ ხლართავს.
* * *
და გამარჯვება არ უწერია,
საქმეს ეროვნულს და სიტყვას მართალს;
ვიდრე ქვეყანას მექრთამეთა და
მოღალატეთა კავშირი მართავს!
16. I. 99
„უმცირესის“ უშედეგო შაირი „უმრავლესს“
სად გაქრი ცეცხლო გიზგიზა
ჩვენს გულებში რომ ღვიოდი:
(უსამართლობა უზომო –
სიმართლის ზომა – იოტი)
ნუთუ თავბნელო ქუჩაში,
იმისთვის გამოდიოდი,
რომ ისევ ზურგზე შეგესვა
ჩათლახი და იდიოტი.
რომ იყოს დეფიციტური
პური, ღვინო და იოდი;
რად გაშრი, ცრემლო მდუღარო,
თვისტომისთვის რომ მდიოდი;
რად მეზარება ის, რასაც
დაუზარებლად ვყიოდი:
რაღატომ აღარ მტკივიხარ,
როგორც „აპრილში“ მტკიოდი;
რატომ და მივხვდი, (რაღა დროს!)
სიბრიყვეს რომ ჩავდიოდი:
მე უფლის გზაზე გეძახდი,
შენ ეშმას სახელს კიოდი;
დაბოღმილ-დაბნელებული,
იმის ფეხებთან წიოდი;
(შენ ყველა დროის კერპისთვის,
ყუთში კენჭებად ცვიოდი),
მერე ნაცემი, ნაგვემი
სულ უბედობას ჩიოდი.
* * *
შენ მუდამ რიცხვით მეტი ხარ,
აუწეველი ბარგი ხარ,
„ავსულის სახლის მასალად“
შენ ყველა, ქვაზე კარგი ხარ;
შენი სიმრავლის ბრალია
ციხიდან რომ ვერ გავრბივართ;
ერთობას რომ ვერ ვახერხებთ,
ხალხად რომ აღარ ვარგივართ;
და რა წუმპესაც შენ უძლებ,
ჩვენც რომ იმაში ვაგდივართ.
30. IX. 98
ჭენება ციხიდან ციხეში
ხელისუფლება ბრბოს მუდამ
ჯოგური წესით აჭენებს;
„უმრავლესობით“, „უმცირესს“,
ძალას აცლის და აჩერებს.
ურჩებს მორჩილით გათელავს,
ისე აშლის და აშტერებს,
(სტალინის სამშობლოსადმი
დიდ სიყვარულში აჯერებს,
ტაშის გრილიათ შეხარის
ხალხის დახვრეტა დაჭერებს);
ხანაც „კაგებეს“ რეზიდენტს
ერის „მესიად“ აჩვენებს;
გართობის მიზნით უმართავს
„დემოკრატიულ“ არჩევნებს
ჭამს მასა დრო გამოშვებით
იდეებს „მარცხენ“-„მარჯვენებს“;
ხან „კაპიტალიზმს“ ებრძვის და
ხან „კომუნიზმის“ ნარჩენებს.
„ეს შეშლის რეციდივები“
იმას ამტკიცებს, აჩვენებს,
რომ მასას მისი ბორკილი,
ძლიერ უყვარს და ამშვენებს;
და საპყრობილეს ყოველთვის
თავისი ხელით აშენებს.
1. VII. 98
მოდით მოვკითხოთ!
საითაც არ უნდა ვიყოთ,
„იქით“ მიტომ ვართ წასული
რომ ბევრი – „დამსმელ-ისქნილი“
„პარლამენტში გვყავს დასმული“,
და ბევრიც „აღმასრულებლად“
მათი „ხელდასმით“ ასული.
ამ „არჩევნებშიც“ ბორგავს და
ჩალიჩობს ბევრი „ავსული“;
რომ კვლავ „გამაჟორიტარდეს“;
ან გახდეს „სიით გასული“;
ჩალიჩობს ყველა წყობაში;
ჭუჭყის სქელ ფენა წასმული;
ცოდვებში დასვრილ ხელებზე,
„თეთრ ხელთათმანებ“ ჩაცმული;
„სარფიანობის მიხედვით“
„ფრაქციებს“ მიმოტმასნული;
„ასულის“ მსგავსი „ვაჟი“ და
„ვაჟობის“ მდომი „ასული“;
ეროვნულ იერ წაშლილი,
ცინიზმით გულ დანაცრული;
„ხელშემშლელ“ გრძნობებისაგან
გაცლილი და „გაპარსული“;
ჩალიჩობს კვლავ მოსასვლელად
გაცვეთილ-ვადაგასული;
ქვეყნისთვის და სიკეთისთვის,
არც ერთხელ არ გაკაწრული,
ინტრიგით, ქრთამის აღებით;
ბოზობით გადაქანცული.
P. S. და ამ სიბილწეს ამიტომ
არ უჩანს ჯერ დასასრული;
ჩვენი ცხოვრება უკუღმა
იმიტომ არი წასული;
რომ არც ერთ „პოლიტიმნაირს“
არ მოეკითხა წარსული.
პოლიტ-აღებ-მიცემობა
ეს „გარდამავალი“ ხანა
არ გადავა დიდხანს არსად,
თუ ვაქციეთ პოლიტიკა,
გულის ამრევ ბინძურ ფარსად,
ღია აღებ-მიცემობად
„მართვა“ – ძარცვის შენათავსად;
თუ „ავირჩევთ“, ვინც „თავს ირჩევს“
მოძმის „ნულზე“ გასაპარსად;
თუ მოვითმენთ ვინც იქცევა
ბილწად, კაცის არა მსგავსად;
კიდევ ბევრჯერ „ოთხ წელიწადს“
გვიყოლიებს ჯოგად, მასად.
ნუ ავირჩევთ „წითელ“-„მრგვალებს“,
ვინც დავცადეთ უკვე თარსად;
ნურც იმ ფლიდებს „ეროვნული“,
რომ აცვიათ მხოლოდ გარსად;
ნუ ავირჩევთ, ვინც უწვება
„გადამხდელებს“ „პოლიტ. ხასად“
და იშენებს კარიერას,
საქართველოს დაშლის ფასად!
დღევანდელი საქართველოს „ცისფერი“
ვახ! როგორ დაჩლუნგებულა
ავის და კარგის გარჩევა;
და რას უშვება ჩვენს ჯილაგს
„ევრო-აზრებზე“ გაჩვევა.
ის არ აკმარეს, რომ ბევრი,
ნაძირალა და გარყვნილი;
ერის ბედ-იღბლის გამგებლად,
პოსტებზე არი დამყნილი;
რომ ბავშვის გასაგონებლად,
რაც „მასმედიით“ ითქმება,
იმით ქართული ბუნების,
რა სასაფლაო ითხრება;
გოგო-ბიჭების გონება
რა ჭუჭყის ზღვაში ინთქმება;
რადგანაც გადაგვარება,
„ცივილურ ნორმად“ ითვლება.
რა არ ჩაკლეს და ჩასვარეს,
ეროვნულს რას არ აფურთხეს;
და ბოლოს ტანის მიმცემებს,
„ცისფერი“ დაუსაკუთრეს.
ვახ, ალბათ როგორ დარდობენ
ცის მოთაყვანე ნიჭები;
ზოგი ჯერ კიდევ ცოცხალი,
ან ზღვარს გადანაბიჯები;
ლექსით, ქალით და სამშობლოს
ლურჯი ცით „განაგიჟები“;
„ცა ფირუზ – ხმელეთ-ზურმუხტის“
მბორგავები და დინჯები;
ვახ, ალბათ როგორ შეწუხდნენ
„ცისფერყანწელი“ ბიჭები;
რომ, თურმე „მწუხრის ზეწარი“,
რა ბნელად გადაგვეფარა;
თეთრი აზრები შავისკენ
რა მაგრად გადაგვეხარა:
ალბათ რა მწარედ „ჩაფიქრდა“
მთაწმინდა და ნარიყალა;
„თავის დახატულ ცას ვერ ცნობს“,
„ღამენათევი ნიკალა“.
რა იქნა! რამ დაგვინაცრა
ქართველ კაცობის პათოსი;
(ცას შეჭიხვინებს მერანი,
გულ-დათუთქული ტატოსი).
წყეულიმც იყოს ბინძური
ყველა, სხვისიც და ჩვენიცა;
სანამ ჯერ კიდევ დრო არი,
„გავასუფთავოთ ჩვენი ცა“.
ნუ ვათქერინებთ საფლავებს
ბილწებს დასვრილი ფეხებით;
ვისაც, რაც უნდა ის მისცეს,
ოღონდ ზეცას ნუ ეხებით.
* * *
დარჩეს ეს ერთი ადგილი,
დარდზე იმედის საფენად;
არწივთა საბრძანებელად,
ლექსის და მოთქმის სათქმელად;
სიმღერის შესაყივლებლად,
ლოცვის და ფიქრის საფრენად.
პოლიტიკაში, როგორც ციხეში
პოლიტიკაში, როგორც ციხეში,
იმარჯვებს არა „მამაცთა რასა“,
არამედ ის, ვინც კარგად იხმარა,
სახმარად მუდამ მზად მყოფი მასა.
პოლიტიკაში, როგორც ციხეში,
თუ გინდა შეგრჩეს „სასუნთქი სივრცე“,
რაც უნდა გქონდეს მართალი აზრი
და „პოზიცია“ გეჭიროს მტკიცე;
გინდ გულზე გასკდი უძლური ბრაზით
და ზიზღისაგან ტუჩები ბრიცე,
აფურთხე შენს ბედს და „ზონის ზემდეგს“;
გააპროტესტე და გაიფიცე,
მაგრამ, რაც უნდა ახტე და დახტე,
იმიტინგო და თავში ქვა იცე;
ბოლოს ცნობილი საზიზღრებიდან,
ერთერთ საზიზღარს ხმა უნდა მიცე.
მერე შეგყრიან საკნებში უკან,
„ახალი ვადით“ გაგთხრიან ურდულს;
და გაარძელებს ქვეყანა ისევ,
ჩვეულ ცხოვრებას, „ბოზურს“ და „ქურდულს“.
P.S. თუმცა არსებობს „სხვა ვარიანტიც“:
ვინც ხვედრს აირჩევს მძიმეს და მწარეს,
რკინის პატარა საჭვრიტინოდან,
კვლავ „პოლემიკას“ აგრძელებს ცხარეს;
(„რეჟიმის უფროსს“ დედას აგინებს,
არ აღირსებენ მზესა და მთვარეს)
კაცურ სიცოცხლეს „კარცერში“ გალევს –
ის ურჩევნია მონურს და მდარეს.
(ამგვარი „არანორმალურობა“
ბნელ თავებს წამით, „ძილის წინ“ არევს;
მწვავე კითხვები მოაწვებიან
ისევ „რუსულად მოკეტილ კარებს“;
მაგრამ გაგება არ უწერიათ,
რა რისთვის ღვარეს, რა „კენჭი ყარეს“;
რა მაცდურს სდიეს ღრიალ-ღრიალით,
რა „დაანგრიეს“, რა „დაამყარეს“;
(თავისი ხელით და სხვისი გეგმით,
თავისუფლების საფლავი თხარეს).
ეს მხოლოდ წამით, მერე კვლავ ხვრინვა
ააჭრიჭინებს ჭუჭყიან ნარებს...
(თითო ოროლას არ ძინავს მაინც,
უცდის „ციხიდან გაქცევის ზარებს“),
თითო ოროლას არ ძინავს ისევ,
უსმენს „ბუნტარის“ ხმას სევდანარევს;
(უკვირს, უშიშარს, მტერს „გასაღები“
უომრად რატომ გადააბარეს) ?!
ბუნტარის სული ვაჟკაცებს უხმობს,
საქმეში ლაჩრებს არასდროს გარევს,
ბუნტარი მხოლოდ მისნაირს უყვარს
და ძულს დანარჩენ სხვა ყველა „მხარეს“.
ეს პირველ რიგში
იცით რატომ და რის გამო არი
ამდენი სროლა, ამდენი მკვდარი;
რად მიაჭენებს ჩვენს ჯიშს და ჯილაგს
მუდმივი გლოვის და შიშის ზარი;
საიდან გაჩნდა ამდენი მკვლელი
არყით, ღვინით და თრიაქით მთვრალი;
„ხალხის სახელით“ აყეფებული,
„პოლიტმოღვაწე“ ჭკუასთან მწყრალი;
და რატომ ჭარბობს სიყვარულს ბოღმა,
სულგრძელს – სულმოკლე და მამაცს მხდალი;
რატომ არა გვყავს სამშობლოსათვის
გულდათუთქული ბიჭების ჯარი?!
რატომ და „უცბად“ მაცდურის გეგმით,
ღვთის დადგენილი დაინგრა ზღვარი;
და დედაბოძის სადგომ ადგილზე
თვალებს აკვესებს „დედალი ბრჭყალი“;
სილბოს, სინაზის, ალერსის ნაცვლად,
ურთიერთობა ყალბი და მშრალი;
და ჩვენს არეულ ეროვნულ იერს,
ამ „დეფიციტის“ ატყვია კვალი;
აკლია დედის, დის და დიდედის
ზრუნვით გამთბარი ხელი და თვალი;
აკლია ძუძუს მოწოვებისთვის
„თავგანწირული“ ცოლი და რძალი;
ამიტომ არი ამდენი ავი,
„უხასიათო“, „შავი“ და მყრალი;
ანდა ლანდებად მოღოღიალე
„შთამომავლობა“ ბაცი და მკრთალი;
საცაა ნაცრად გადაიქცევა,
კერიის ნაცვლად გიზგიზა ალი;
რადგანაც ვცხოვრობთ „უცხო რეცეპტით“,
არვის არაფრის აღარ აქვს ვალი;
რა ცხრა ძმას გაზრდის „საქმეშეცვლილი“,
„სახეშეცვლილი“ ქართველი ქალი;
და რომ ნაციას გამოცვლილი აქვს
დედაკაცობის მადლი და ძალი;
ეს პირველ რიგში და უმთავრესად,
არის ქართველი კაცების ბრალი.
ფუი, აზია!!!
(სატირიკოსის მილოცვა „დოკუმენტურად გაევროპელებულ“ საქართველოს)
რადგან გეოგრაფიულად
თურქეთს „ზევიდან აზიხარ“;
შენ ბევრად უფრო „ევრო“ და
ბევრად იმაზე „ნაზი“ ხარ;
სად შენი დახვეწილობა,
და სად „ველური აზია“;
(შენ „ჰუმანიზმის ბუდე“ ხარ,
ის სულ ბოღმა და ბრაზია);
და მაინც, დიდ ბოდიშს ვიხდი,
რომ ეჭვებისგან ვფერხდები;
რომ სიხარულით თქვენსავით,
„თქვენს სიმაღლეზე ვერ ვხტები“;
ან ბედნიერი რატომ ვარ,
სიმართლე გითხრათ, ვერ ვხვდები:
რადგან ის „ევროპელები“,
იქ შესვლას რომ გვილოცავენ;
როცა ჭირდებათ, ერთმანეთს
ძაან მშვენივრად ხოცავენ;
ვიდრე სოფლებს და ქალაქებს
პარტახს არ დაამსგავსებენ;
„მხარეებს“ იარაღით და
ფულებით „აბალანსებენ“;
მერე სხდებიან, ომების
„რეჟისორ-დრამატურგები“;
რომ „მიუდგომლად დასაჯონ“
ვთქვათ, რუსები ან თურქები;
(საკითხი წყდება მიხედვით
ქვეყნის სამხედრო შეძლების;
ჩვენხელა ხალხის ხარჯზე და
ხარჯზე, კვიპროსელ ბერძნების;
* * *
„თავშესაფარს“ რომ გაძლევენ,
დაპირებებით გავსებენ;
ცხოვრების კანონ-წესებით
იმიტომ დაგიმსგავსებენ,
საქონლის გასასაღებელ
ბაზრად და დახლად გაქცევენ.
და ამის ფასად „კონფლიქტში“
„მსაჯის“ როლს შეითავსებენ;
(მშვიდობიან დროს „გიძმობენ“,
განსაცდელის დროს გაგცემენ);
და ზოგ სულელს რომ გონია,
თუ მაგ „საბჭოში“ შეძვრები,
მერე არავინ იქნება
ჩვენი დაჩაგვრის შემძლები;
„დემოკრატიულ შტურმს“ იზამს,
დოლარს ჩაგვიყრის ჩხრიალით;
და დაგვიბრუნებს ცხუმ-ცხინვალს
სულ ქაღალდების შრიალით;
მაგ „პოლიტ-ფაფით“ ვინ დათვლის,
პირი რამდენჯერ დაგვიწვავს;
და როგორც „გაერო“ გვიცავს
ეგ „საბჭოც“ ისე დაგვიცავს!
P.S. ვიდრე ტვინები იქნება
ამ „შალაშინით“ ნარანდი;
რომ მათხოვრობა გვიშველის
ხოხვა კარიდან კარამდი;
კიდევ ბევრ მიწას დავკარგავთ
გაღმა-გამოღმა მტკვარამდი;
და ჩვენი მოდგმა ვერასდროს,
ვერ მივა ფსოუს წყალამდი;
არც დაგლეჯილი სამშობლო
არ გამთელდება მანამდი,
სანამ ამ ჯარს არ „მივიყვანთ“
მტრის რისხვის დამცემ ჯარამდი;
და მომხვდურებს არ მივდენით,
სისხლით დადგენილ ზღვარამდი;
რადგან არსებობს კანონი,
შეუცვლელი და მარადი;
(მის ცოდნას სულ არ ჭირდება
გამორჩეული ტალანტი);
რომ ბრძოლაა და მსხვერპლია
„თავისუფლების „გარანტი“!
ევრო ტაში
ვუძღვნი ძველ და ახალ „მსოფლიო მოქალაქეებს“
ტაში, ბიჭო, ტაშიო
„შედი ევროპაშიო“;
ჯანი აღარ დაგეღლება
თესვაში და მკაშიო;
ჯაფა აღარ დაგადგება
ყანაში და ზვარშიო;
წლიდან წლამდე აღარ ივლი
ქარ-ყინვაში, ცხვარშიო;
არც სიმღერით გაწვალდები,
აღარც ლექსის თქმაშიო;
თითს დააჭერ ღილაკზე და
გაეხვევი „კვამლშიო“;
სხვისი ჰანგი ჩაგექცევა
დადონდლებულ ტანშიო;
„დიროლი“ და „სტიმოროლი“
აგლახავე ყბაშიო;
„ბიგმაკით“ და „ჰამბურგერით“
ამოივსე ფაშვიო;
ტაში ბიჭო, მიდი ბიჭო,
„შედი ევროპაშიო“;
ეგ ხელს სულაც არ შეგვიშლის
ერთმანეთის კვლაშიო;
საარჩევნო ყუთებისთვის
ტყუპი წიხლის კვრაშიო;
ტაში ბიჭო, ტაშიო
არ წახვიდე ჯარშიო;
იშლიგინოს დამპყრობელმა
ჩვენს მთაში და ბარშიო;
საშიშ საქმეს გაერიდე
არც გაუშვა ბავშვიო;
ბალღობიდან დაიგეშოს
რჯულის გაყიდვაშიო;
ჩაუნერგე რომ არ არის
ის წინაპრის ვალშიო;
ეროვნული ნიშან-წყალი
გამობერტყოს კარშიო;
აღარც თავში, აღარც გულში
„მარტო მოწმობაშიო“;
„უკომპლექსოდ“ გადაეშვას
გარყვნილების ზღვაშიო;
მაგრამ საფრთხეც დიდი არი
„სექს-თავისუფალშიო“;
(ინსტრუმენტი უნდა ედოს
მუდამ „ცელოფანშიო“);
ტაში ბიჭო, ტაშიო
„შედი ევროპაშიო“;
ცისკენ ნუღარ აიხედავ
სულ იყურე ჯამშიო;
გაათენე, დააღამე
ჭამაში და სმაშიო;
ნამათხოვრლის, ნაჩარჩევის
ნაქურდალის თვლაშიო;
ტაში ბიჭო „ევრაზიის“
ბინძურ დერეფანშიო;
მიდი, „მაყუთი აკეთე“
მოძმის მოწამვლაშიო;
ალკო-ნარკო შხამ-ტვირთების,
სახლში შეტანაშიო;
მიეხმარე ჩვენი მოდგმის
ცოცხლად დამარხვაშიო;
ტაში ლეშო, გახვეულო
„ევროპიულ“ ტყავშიო;
აზიურად გაწაფულო
ყოვლის კადრებაშიო;
შედი ახალ „ინსტიტუტში“
„ცივილურად“ მყრალშიო;
სუნამოთი გაჟღენთილი
ჯალათების კლანშიო;
მცირე ხალხთა ცრემლ და სისხლის
ფულად ქცევის შტაბშიო;
(იაფ მუშა საქონელად
მიგიღებენ „შტატშიო“);
ტაში ბიჭო, უბედურო,
დგახარ ეშმას კვალშიო;
საბრალო და სასაცილო
მტერ-მოყვარის თვალშიო;
მამა-პაპის ნააზრევი
გადაუშვი ლაფშიო;
(საკარგყმო და სავაჟკაცო
დაგჭირდება რაშიო);
შოთა, ვაჟა და ილია
გადაყარე წყალშიო;
(შემოსავალს არ იძლევა
დაგამძიმებს გზაშიო);
მსოფლიო „სტანდარტებისკენ“
ხელს შეგიშლის სვლაშიო;
ტაში ბიჭო, უსამშობლო
შეძვერ „ევროპაშიო“;
მოკლე დროში შეისრუტე
რაც არი „მოდაშიო“;
დაოსტატდი თეძოების
მიგრეხ-მოგრეხვაშიო;
კარტოფილის ფირფიტების
ვნებიანად ხვრაშიო;
„გოიმობა“ არ შეგემჩნეს
ბორდელში და ბარშიო;
გაერიე, გაილესე
გაითქვიფე სხვაშიო;
მიაფურთხე, მიატოვე
რაც მოგდგამდა გვარშიო;
ნაომარი, ნაოფლარი
ნახელავი ქვაშიო;
ტაში, ტაში დაკრულია
სასიკვდილო მარშიო;
„კავკასიის ინდიელო“
შეხტი „ევროპაშიო“;
და იცეკვე საფლავებზე
ჯიშის წარღვნის ქარშიო;
(ბევრი ერი ჩაიძირა
მაგნაირ კოშმარშიო);
ტაში, ბიჭო, დაუარე,
სიმწრის ოფლის ღვრაშიო;
მიდი მაგის დედაც რა ვთქვი,
ტაში, ბიჭო, ტაშიო!
ახალი მისამართი
(ანუ წადი მიჩივლე ევროსაბჭოში)
(ამიერიდან ყველა უკანონობის შესახებ შეგვიძლია ვიჩივლოთ „ევროსაბჭოში“ – „რეფორმატორების“ ტელეგამოსვლებიდან)
რაც გაწყენინეს ქართველო
ახლა ან ახლო წარსულში;
რაც ხდება უკანონობა
ახმეტაში და აწყურში;
რაც სასმელებში შხამია,
შერეულია რაც პურში;
უხელფას-უპენსიობით,
დაგროვილი გაქვს რაც გულში;
რასაც არ უშვებს მთავრობა
არც ქვის თავში და არც ყურში;
და ბოლოს რაც მთავარია,
ზღაპარი იყო რაც გუშინ:
თუ პოლოიცია მხეცურად,
ხელკეტებს დაგცხებს ტრაკ-ზურგში;
როგორც კი გამოკეთდები,
საჩივარს მიწერ სტრასბურგში;
და თუ პასუხს ვერ მიიღებ,
ამ მთავრობასთან ჯაჯგურში;
გახალისდები, დრო გავა
და გახვალ „გაღმა სადგურში“.
31. I. 99
ტირილი საქართველოს რუქასთან
ვაი, რა „სტარტის“ პატრონი,
მიფორთხდი რა „ფინიშამდი“;
დაეცი აზრის არ მქონე,
ომის არ მცოდნე ჯიშამდი;
ვინ იფიქრებდა გულ-ჯიგარს
თუ აგრე „გამოთიშავდი“;
ცხუმ-ცხინვალს აგრე ადვილად,
მოიგლეჯ-მოითხლიშავდი;
სოციალ-პოლიტიკურად,
დავარდებოდი „ქვიშამდი“;
„საკრალურ ორიათას წელს“,
მშიერი თუ აღნიშნავდი,
კვლავ „ხმას მისცემდი“, ვისგანაც
დაჭკნი და დაქიშმიშავდი;
ქვეყნის დამქცევებს ხელახლა,
„უფროსად“ დაინიშნავდი;
რას უცდი, რატომ ვერ ხედავ,
რა უფსკრულის პირს მიშავდი;
რომ კი არ ცოცხლობ, არსებობ
მხოლოდ შიშიდან შიშამდი;
რას გავხარ „გმირთა მამულო“
გურჯაანიდან ტვიშამდი;
დახვედი მოდგმა მამაცთა
მოთქმამდე და ვიშვიშამდი;
ლაყბობა-ლაქიაობის,
დაეშვი ბოლო ნიშნამდი;
„დაზურაბჟვანიავდი“ და
„დასააკაშვილიშავდი“.
საზიზღრების მუდმივ ამომრჩეველს
ვერ გამიგია შენი სიჩლუნგე,
რის გამო არის ასეთი „მტკიცე“;
რომ მუდამ ორი საზიზღარიდან,
ერთერთ საზიზღარს „ხმა უნდა მიცე“.
„ინტელინფექცია“
(ვუძღვნი სულგაყიდულ „ინტელიგენტებს“ და ტვინგაყინულ „ამომრჩევლებს“)
„ინტელიგენტო“, „ინტელიგენტო“,
იმდენ ხალხს წამდი, იმდენი გენდო;
ხელში „მოღვაწის“ სანთელი გენთო
და გულში შოვნის ხურუში გედო.
ბუნებით ლაჩარს გძულდა, გზარავდა
გზა სამამაცო, „სადისიდენტო“;
იყავი „ცეკას“ სანდო „აქტივი“,
კადრი „სასუკო“ და „სააგენტო“.
რუსის სცენარით დათქმულ მომენტში,
„პატრიოტულად“ აკივლ-აწივლდი;
„დემოკრატებად“ გადაცმულებთან,
ისევ დაწექი, ისევ დაწყვილდი;
„ინსტრუქციის“ და თანხის მიხედვით,
„ბლოკებ“ – „ცენტრებში“ გადანაწილდი.
„ინტელიგენტო“, „ინტელიგენტო“,
როგორ წაგშლია კაცობის კვალი;
(მაგრამ მე შენზე ათასჯერ მეტად,
მძულს მასა, კერპის თაყვანით მთვრალი;
რომელმაც დღემდე ვერ გაარკვია,
რომ რაც ჭირს, არის მისივე ბრალი);
ერთი „რეცეპტით“ ნათითხნი როა
„მოქკავშირი“ და „მაგიდა მრგვალი“.
და ამ გაცვეთილ ყოვლისმკადრებლებს,
ვითომ „სამშობლოს რომ ტანჯავთ ვალი“.
(ერთი სული აქვთ „ოთხი წლის ვადით“,
ყბაში მოიგდონ მოზრდილი „ძვალი“).
დაჯდეს „საქვეყნო საქმის გამგებლად“
თახსირი, ურცხვი, ჭკუასთან მწყრალი;
იყოს „პულტებით“ თითლიბაზობა,
ცემა, გინება, ყაყანი მყრალი;
(„დეპუტატებად“ გადაქცეული
„კენჭები“ წყალში გადანაყარი);
ზოგი სექსის და ზოგიც ფსიქიკის
ხაზით აშკარად გადანახარი.
ერთი სხეულის „ინფექციური“
„საპარლამენტო“ გამონაყარი;
გოგებაშვილთა და გაბაშვილთა
მახინჯი ასლი, წარყვნილ – წამხდარი,
„მწერალ“ – „პოეტი“ და „მეცნიერი“,
მთავრობებისგან მრავალნახმარი;
ჯავახიშვილთა, თაყაიშვილთა
ძირზე შხამ სოკოდ ამონაყარი;
„პერესტროიკის“ ნაბან-ნარეცხი,
„ახალ წყობაში“ გადმონაღვარი.
* * *
ჰოდა ჰე, მიდი, ხელახლა მიდი,
კვლავ „აირჩიე“, ვინც დაგამშია;
ვინც დამპყრობლებს და ბანკირებს მიგცა,
ვინც სასიკვდილოდ „გადაგარჩია“.
* * *
გულს მიკლავს აზრი, რომ ხალხმა ისევ
„გასარჩეველი“ ვერ „გაარჩია“;
ხუთ მილიონში, ხუთი ნამდვილი
ინტელიგენტი ვერ აარჩია;
რადგან მონური ცხოვრების ჩვევამ,
ტვინის განძრევას გადააჩვია;
და „მრგვალ“ – „წითელი“ ჩამონაფხატი,
თვალებზე მრავალს ისევ აცვია;
„სტალინ“ – „ზვიადის“ და ედუარდის
ბინდი ჯერაც ბევრს არ გადაცლია;
„ეს რომ არ იყოს, რა გვეშველებას“,
შიშის ფეთება არ გადასვლია,
ზოგსაც „ასლანით აღორძინების“,
„მწვანე იმედი“ არ გარდაცვლია.
* * *
და ვაი ჩვენ თუ, რაც თავს გადაგვხდა,
იმან მიხვედრას არ დაგვაჩვია;
თუ ამ „ყოფამ“ და შეურაცხყოფამ,
„სამყოფი დაღი“ არ დაგვამჩნია;
და „ამათ გარდა არჩევის ღირსი
ორასი კაცი არ გაგვაჩნია“!
გადაყენება ბავშვთა და მოზრდილთა
(ანუ „ნოტიო“ პოლიტიკური ატმოსფერო საქართველოში)
ყველა ქართველმა მშვენივრად იცის,
რას ნიშნავს ბავშვის „გადაყენება“;
შვილში ჯანსაღი ჩვევის გაჩენა,
შეჩიჩინება და შეხსენება.
მშობელ-გამზრდელის თვლემა-ღვიძილი
(მისი ღამითაც არ დასვენება).
რომ შეასწავლოს ბოლოს და ბოლოს,
ყმაწვილს საწოლის არ დასველება.
ხოლო ზრდასრული ბიძიებისთვის,
(ამასაც ყველა მშვენივრად ხვდება)
„გადაყენება“ სხვა რამეს ნიშნავს,
სულ სხვა მიზნით და სხვა წესით ხდება.
რადგანაც ხშირად, როცა ამაყად
სავარძელშია ჩასვენებული,
ამ დროს მინისტრი და მისი დარგი,
არის დიდი ხნის ჩასველებული.
და „დამნიშვნელმა“ რომ არ დაუშვას
მასის საშინლად განაწყენება;
აუტანელი მძიმე სურნელის,
გაფართოება და დაყენება;
სწრაფად ტარდება „მათივე თხოვნით“,
გუნდურ-ჯგუფური „გადაყენება“.
ამ ჟესტით ყველა გადაყენებულს,
„დამსმელის“ ზაფრას ჩააგონებენ;
მერე ზოგიერთს „ზედა ბუდიდან“,
„ქვედა ბუდეში“ ჩააგორებენ;
და დამხვდურების საუბედუროდ,
ახალ კოლექტივს ჩააკონებენ;
ზოგსაც „უთოთი“ გაამშრალებენ,
თავებზე ზორბად „დააპკურებენ“;
მოხსნა-დაჭერის დაპირებებით,
ხალხის წინ მაგრად დააპურებენ;
და მოკლე ვადით, გაგდების დარდით,
სველ სავარძლებში დააბრუნებენ.
ზოგ მაგრად გამძღარს „გაიმეტებენ“,
პოლიტ-ჯაფისგან დაასვენებენ;
„უმწიკვლო შრომის“ აღსანიშნავად,
ორდენ-მედლებით დაამშვენებენ;
(მათ ნაჯდომებში, მათივე მსგავსებს,
სხვა „ჩამსველებლებს“ ჩაასვენებენ);
და უახლოეს „გადადგომამდე“,
დარგებს ისინი ჩაასველებენ.
P.S. ასეთი გახლავთ ეს „ცივილური“,
„უგასროლებო“ „გადაყენება“,
და უნაყოფო ძველი ძირების,
„ქორფა ტოტებით“ დანამყენება.
12. VIII. 98
ალალი ვეტერანის „ანდერძი“
„ამხანაგებო“ და „ბატონებო“,
ჩემი ანდერძი თქვენთვის მინდია ;
რადგანაც თქვენ რომ მანდ მაძღრად ზიხართ,
ამაში ჩემი წვლილიც დიდია.
ოფლის ღვრისათვის, სისხლის ღვრისათვის,
თავი არასდროს ამირიდია;
(ერთგული ვიყავ, საუბედუროდ,
რწმენა არასდროს გამიყიდია;
თქვენი გავების გადასარჩენად,
თავი რამდენჯერ გადამიდია);
ჯეელ-ჯანმრთელი ვერ ზიდავს იმას,
ორდენ-მედლები რაც მე მკიდია;
გერმანულ-რუსულ კონცლაგერებში,
სად არ ვეგდე და სად არ ვიწვალე;
და გუშინ უცბად, უპენსიობით
უსმელ-უჭმელი გარდავიცვალე.
ჰოდა ეს ბოლო, მცირე თხოვნა მაქვს,
„სკამებს“ გაფიცებთ ნუ გამაწბილებთ:
(არ მინდა თქვენი ყალბი ლაყაფი,
სასაფლაოზეც ნუ გამაცილებთ)
არც შეურაცხმყოთ, „სიკვდილის შემდეგ“
არ მომცეთ კიდევ რამე ორდენი;
არამედ ჩემი „პროექტისათვის“,
თანხა გაიღეთ ცოტაოდენი.
(ამ ერთხელ მაინც თავს ნუ შეირცხვენთ
უარს ნუ მეტყვით პატარა ფულზე);
ეს ჯილდოები ჯართად ქცეული
გადაადნეთ და დამადგით გულზე.
ოღონდაც გავდეს ის „ქანდაკება“,
ცნობილ ორგანოს, მოგრძო-მომრგვალოს;
რომ ყველა მნახველს ჭაბუკს და ბებერს,
სიცილ ნარევი ცრემლი მოგვაროს.
ძირზე წარწერა ჩააგვირისტეთ
(განსამარტავად „სკულპტურის“ არსის).
„ჩემი ბუნების მქონე ხალხისთვის“,
გამოსატანად დასკვნის და აზრის:
„აქა წევს, ვისაც წუთისოფელმა
თავი სადღა არ გააყოფინა“,
მთავრობებისგან ბოლომდე ნახმარს,
სული შიმშილმა გააფრთხობინა;
(ალალი იყო ვერ გაარკვია,
სიცოცხლე რას და ვის ამყოფინა);
ამ საწყალს თავი კაცი ეგონა,
და თურმე აი „ესა“ ყოფილა!
16. XI. 98
ვაი იმ ხალხს!
მლიქვნელის შრომა მძიმეა
და ძნელად გასაბედავი,
ჟანგბადი გარეთ არ კმარა
„შიგნით“ რას სუნთქავს ნეტავი?!
მლიქვნელი ყველა საზიზღარია
მუშა, გლეხი და კორესპონდენტი;
დიდი სპორტსმენი და ბიზნესმენი,
ფულის მძებნელი და „ფულის მხვეტი“.
ვინც „პოლიტიკას“ გაუგო გემო,
დეპუტატობამ დაასხა რეტი;
(ზოგი ყოფილი „ცეკას აქტივი“,
უკვე სიბერით ტვინდანაშრეტი).
ორივე სქესის, სხვადასხვა რანგის,
სხვადასხვა დარგის „ავტორიტეტი“.
მაგრამ ყველაზე გულისამრევი,
გახრწნის ნიშანი ყველაზე მეტი,
არის ის, როცა ლიქნას კადრულობს,
„ტიტულიანი „ინტელიგენტი“.
თანაც ფაქტები ამ ურცხვი ქცევის,
ტოტალურია და არა კენტი;
და ვაი იმ ხალხს, ვისაც ასეთი
„ელიტარული“ ყავს „კონტინგენტი“.
20. IX. 99
რადგან ბოლოს მაინც ხდება
თუმცა ხშირად მლიქვნელობით
იშოვნება „წარმატება“,
წუთიერი „წინ წაწევა“,
ფულზე ფულის წამატება.
მაგრამ ძაან ხანმოკლეა
ამ გზით მაღლა შეჭენება;
არ ხერხდება დიდი თანხის,
დიდხანს შერგებ-შეშვენება;
გარდაუვალ დანარცხებას,
არაფერი ეშველება;
მედროვეს და მის გვარ ჯილაგს,
არ ასცდება შეჩვენება,
რადგან ბოლოს მაინც ხდება,
ცოდვა-მადლის შეჯერება;
და არავის შეუძლია,
„განაჩენის შეჩერება!“
19. IX. 99
„ჭიშკარი ნასახლარზე“
(საქართველოს „ხიდს“, „გვირაბს“, „გზაჯვარედინს“, ახალი ეპითეტი შეემატა: პრეზიდენტის აპარატის უფროსმა პ. მამრაძემ ქართველ ხალხს სიხარულით ამცნო, რომ დემირელმა საქართველოს „ჭიშკარი“ უწოდა)
ნუთუ შენ მართლა ბედი გეწია
გასაფხორალი და გასახარი:
რომ ქართველების სახლი კი არა,
ხარ „ევრაზიის გზაგასაყარი“;
„თავისუფალი“, „სუვერენული“,
რუსის ბაზებით გადანაფარი;
შენს უკითხავად, შენს უნებართვოდ,
მყრალი დამპყრობლის სადგომ-სახმარი;
(მისი ქიმიურ-რადიაქტიულ,
საწამლავების ნაგავსაყარი;
საკუთარ ჭერქვეშ ნაცემ-ნაგვემი,
ცხუმ-ცხინვალიდან გამონაყარი,
მტრისთვის უომრად ყოვლის დამთმობი,
შრომა და ბრძოლა გადანაყვარი,
„გეორგიანად“ სახელდებული,
სხვისი შემყურე სარჩენ-საპყარი;
ყველა მედროვე, კრემლის მსტოვარი,
(ვინც არაერთხელ ჩაგცა ლახვარი);
გყავს „არჩეული“, აღზევებული,
სკამიდან სკამზე გადანამჯდარი;
„ერის სახელით“ მოლაპარაკე,
„ცნობილ“ თახსირი, „ცნობილ“ ახვარი;
(მასის სიბრიყვით, ფულით და ძალით,
„ხელისუფალად“ ამძვრალ-ამხტარი).
სიცივ-სიბნელე, შიმშილ-წყურვილი,
სოფელ ქალაქის ყოფა წამხდარი;
ქრთამით ნაშენი სასახლეები,
ბაღ-ვენახები გადანამხმარი;
ქვეყანა ნავთის, გაზის მილებით
საშიშ-საზიზღრად გადანათხარი.
* * *
ნუთუ ეს არის სატრაბახო რომ
„აბრეშუმის გზის“ მშიერი ძაღლი,
გადმოგდებული ლუკმის გულისთვის,
თავს ხან „ამ კარს“ და ხან „იმ კარს“ ახლი;
(ღვთისგან ბოძებულ ნიჭს და ძალ-ღონეს,
„პარტიულ“ შუღლს და ჩარჩობას აღლი),
ხარ ნასახლარის ძველი „ჭიშკარი“,
ბევრჯერ ნამტვრევი და „წიხლებნახლი“
ხარ გადაყრილი „შხამ-პროდუქტების“,
გამსაღებელი დასვრილი დახლი;
და აღარ გზარავს ღირსებააყრილს,
„რომ აღარასდროს იქნები სახლი!“
3. III. 99
არ შეიძლება
რამდენი მოგვხვდა, რა აღარ მოხდა
ვერ გაუგიათ მაინც „არიფებს“;
რა „ჰუმანური“ ძალა აშუღლებს
სერბებს, ალბანებს ანდა თალიბებს;
რომ „ჩვენ საშველად“ მოსული უცხო
რით „გვამდიდრებს“ და რით გვაღარიბებს;
ამ ერთ დროს, ერთი ქვეყნის მიწაზე,
რა „ფედერალურ“ ლეშს აყალიბებს;
რა „ჯარის“ ყოლის კანონს გვატენის,
რა „გადასახადს“ და რა „ტარიფებს“;
ან მისგან სამტროდ წასეულ ერებს,
„მრგვალ მაგიდასთან“ როგორ „არიგებს“;
საქართველოში ქართველის გარდა,
ყველას უფლებას უხვად არიგებს;
მით უმეტეს, რომ „ვითომ მთავრობა“,
ან ყალბად გოდებს, ან ხმას არ იღებს;
და ვიხდით ქვეყნის აღდგენის ნაცვლად,
დაცემა-დაშლის, გლოვის თარიღებს.
ამ საშინელი დრამის დასასრულს,
ჭკვიანი ხვდება – სულელი ვერა;
რადგან „გარედან შველის“ ზღაპარი,
საუბედუროდ ჯერაც ბევრს ჯერა;
და შეფარდება ჭკვიან-სულელთა,
ვიდრე „ამ ტემპით“ გამოიცვლება;
მანამდე ჩვენი საცხოვრებელი,
ჩვენი ჯიშისგან გამოიცლება;
თუ დღესვე, ახლა, გადაუდებლად,
„ტომები“ ერად არ შეიწვნება;
ძალიან დიდხანს, ან აღარასდროს
მონური ყოფა არ შეიცვლება;
თუ კვლავ მოვითმენთ პირუტყვის მსგავსად,
რისი მოთმენაც არ შეიძლება!
ლექსების ციკლიდან: არჩევნების არსენალი: შიში, სიძულვილი, ანგარება და სიჩლუნგე
რომ აწი მაინც არ ჭამოთ!
ამ „ზეპარტიის“ „იმიჯი“
არჩევის დღიდან აქროლდა;
რადგან იდეა, მორალი
და მართვის თავი არ ჰქონდა.
ხალხს „დესტაბილიზაციის“
შავი კოშმარით აფრთხობდა;
მის შემცდარ „კენჭის ჩამყრელებს“
ურცხვი ტყუილით ათრობდა;
მასის შეცდენით მოგებულს
რაღა თქმა უნდა არ თმობდა;
ყველა საშოვნელ „საჯდომზე“
თავისნაირებს ამყნობდა;
ამ ხერხით ქვეყნის საძარცვად
ორჯერ „ოთხი წლით“ დაყოვნდა;
და მინდა ვთქვა გასაგონად
დღემდე მიხვედრის არ მქონთა,
(მომხდარის მიუხედავად
მაგათ ხელახლა ამყოლთა);
რომ აწი მაინც „არ ჭამოთ“
ხომ ხედავთ როგორ აყროლდა?!
7. IX. 99
საშიშ-საზიზღარი პოლიტ-ვალსი
(ვუძღვნი მის უმორალობას – „უმრავლესობას“)
ფულის ტომრების გარშემო
ტრიალ-ბზრიალებს „ვალსი“;
ირევა „მარჯვენ“ „მარცხენა“
დუღს „ფიკაცია-ფალსი“;
უჭირავთ წვრილ-წვრილ „პარტიებს“
ურცხად მათხოვრის თასი;
და როგორც გამოუჩნდებათ
„გამოცეკვების“ შანსი,
იმავ წამშივე მთავრდება
„პრინციპულობის“ ფარსი.
იკვრება გულის ამრევი
მახინჯი „ალიანსი“;
გადაეჭდობა ერთმანეთს
არაფრით არამსგავსი;
თახსირი ახალგაზრდა და
ბებერი „პოლიტ ხავსი“;
რის ზნეობა და მიზნები
მთავარი არის „ფასი“.
* * *
და თუ შენ ხმის მიმცემელო
არ გაარკვიე არსი;
ვის გააჩნია იდეა
და ვის, არც მისი ასლი;
ვინ და რამდენჯერ გაყიდა
„არჩევნების“ წინ „მრწამსი“;
რატომ დგამს „პოლიტ ჯიხურებს“
მმართველ-მძარცველი“ კლასი;
და შეიძლება თუ არა
იყოს „პარტია“ ასი;
სად ზის, კრემლში თუ თეთრ სახლში
„კარაბას-ბარაბასი“.
* * *
თუ ამ კითხვებს არ შეუშვებს
მაგ შენი შუბლის გარსი;
და ყულფი შენი „კენჭის ყრის“
კვლავ ყელზე ჩამოგვაცვი;
ბრმად და ყრუდ „ყუთის გავსების“
თუ არ გატეხე ნავსი;
დიდი ხნით ერთად გვექნება
ყოფა მძიმე და „თარსი“;
სისხლი და ცრემლი „ოთხი წლით“
თუ ისევ ამათ ასვი;
და ამ „ბოსების“ ადგილზე
მსგავსი „ბოსები“ დასვი.
„საარჩვნო კომისია“
„მეცნიერი თავმჯდომარე“
ყველამ იცის რომ „მისია“;
„ხუთი მისი დანიშნული“
თავისთავად ხომ მისია;
„სამიც“ „მოქკავშირელელი“
ანდა მისი „კომლისია“;
მაქები და მადიდები
მისი „ვარსკვლავთ“ ხომლისია;
მოშიშო და მომლოდინე
თავში „შეფის“ კომბლისია.
და ამ „წესით“ რადგან შედგა
„საარჩევნო კომისია“;
„უმცირესებს“ „უმრავლესი“
ამ „კანონით“ მოგისია;
ახლა „კენჭი“ გინდ ყუთში და
გინდ ჩეჩმაში მოგისვრია;
ლოთი „მეთვალყურეების“
გინდაც ჯარი მოგისხია;
გინდ ამათთვის „გიჩივლია“
„ადვოკატიც“ მოგისვია;
გინდა ოქმებ-საჩივრების
დასტა მიგივს-მოგივსია;
და გინდ ქარიან ღამეში
ტრიალ ველზე მოგიფსია.
„მოქკავშირის“ საარჩევნო მოწოდება
ამომრჩეველო მე თუმცა გამშევ
კენჭი უყარე მაინც ჩემს სიას;
და რომ შიმშილით სული არ გაგძვრეს
მომეცი ხმა და მოგცემ პენსიას!
საარჩევნო სატირალ-სატირული მოწოდება
ამ ერში, სადაც ამდენი
ჭკვიანი კაცი გაჩნდა;
რომელსაც ყველა საქმეში
ტალანტის დაღი აჩნდა;
ამ ქვეყანაში, მყოლელში
ლამაზ ქალთა და ვაჟთა;
საქართვლოში, მფლობელში
ამდენ ნიჭთა და განძთა;
არ შეიძლება! არჩევა
ისეთ ქალთა და კაცთა;
ვისაც სულ გამოეცალა
სინდის-ნამუსის განცდა;
მონაცემ-„მინაცემებით“
ხმარების ვადას გაცდა;
პოლიტიკის და სექსისთვის
უკვე აშკარად გაცვდა.
„შეჩვეული ჭირი“
(ანუ როგორ იქცა საყოფაცხოვრებო ანდაზა, ქართველი ხალხის საარჩევნო პოლიტდევიზად)
თუმცა კი „ამომრჩეველი“
დაღვრემილ-დანაბღვირია;
თუმცა ამდენი დევნილი
და სიმწრით ანატირია;
უსახლკარო და უჭმელი
ამდენი ღია პირია;
და დღემდე შესრულებული
არცერთი დანაპირია;
საწყლისთვის არც პენსიაა
წლობით არც ჯამაგირია;
სიცრუის ბუღში იხრჩობა
ტანჯვისგან ანაყვირია;
და მაინც ჩლუნგად, ჯიუტად
რტყმევის ამტანი ვირია;
მისი „მოთმენის რეკორდი“
ნამდვილად გასაკვირია;
უფრო ზუსტად კი საშიში
და გულის გასაგმირია;
რადგან „ვერ წირავს“, ვისაც ის
მრავალჯერ გაუწირია;
ბრმად და ყრუდ ისევ „ხმას აძლევს“
იმ ჭუჭყს, რაც ჩასაძირია;
და იმის მიუხედავად
რაც ჩვენს თავს გასაჭირია;
ეს „აზრი“ დამყაყებული
„ელექტორატში“ ხშირია:
რომ „შეჩვეულზე საშიში
შეუჩვეველი ჭირია“;
ამან დაგვცა და დაგვაგდო
სავალი გზა აგვირია;
დაგვაოთხა და დაგვდაღა
თავი ვერ აგვიღირია;
და ეს „დევიზი“ კი არა
გონების სიდუხჭირეა;
მდუღარით ჩამოსარეცხი
ჩაძველებული წვირეა;
მიტომ, რომ ვინც ჭირს არ ებრძვის,
ის თვითონ „ჭირის ჩხირია“,
ქვეყნისთვის ჭირის შემყრელის
საჯდომი უნაგირია;
შიდა და გარე დამპყრობის
წიხლით სათელი ბდღვირია;
ჯიში ომს გადაჩვეული
ბედისგან განაწირია
და მსგავსი, ყოფნის არღირსი
დროს ბევრი ჩაუძირია.
* * *
ძირს გვითხრის „წესი“ უმსგავსი
ყოველი წუთი ძვირია;
„ჩვეული ჭირის“ არჩევა
სიკვდილის „ელექსირია“,
ლაჩრობის“ შესანიღბავი
გულისამრევი ნირია;
„ერი“ ამ „კურსის“ ერთგული
ბრბო არი და ნახირია,
რადგან „ძველი“ და „ახალი“
ორივე ჭირი ჭირია;
და ჭირს შეჩვევა კი არა,
„დეზინფექცია“ სჭირია.
საარჩევნო „მიწერ-მოწერა“
(პრეზიდენტმა ვეტერანებს მხარდაჭერის თხოვნით პირადი ბარათები დაუგზავნა; აპარატმა ნამეტანი მოინდომა: ბარათები მიცვალებულებსაც გაუგზავნა და თანაც ზოგიერთ მიცვალებულს ორჯერ?! გთავაზობთ ამ საცინალ-სატირალ „მიწერ-მოწერას“)
პრეზიდენტი:
ქვეყნის ბურჯო და ნამუსო
მრავალტანჯულო მაკრინე!
ვიცი რომ შიმშილ-სიბნელით
გული ძალიან გატკინე,
სიცივითა და სიმწარით
ყბა ყბაზე დიდხანს გარტყმინე;
ფრონტზე და ზურგში მრავალწელს
არმოსათმენი გათმინე;
პატიებას გთხოვ იმისთვის
რაც დღემდე თავს დაგაწიე;
ქედს ვიხრი მე იმ ღვაწლისთვის
რაც შენ ქვეყნისთვის გაწიე;
სულ მალე მაგრად გაგათბობ
გაკმარებ რაც გაგაციე,
ოღონდაც ცოტა დაიცა,
ოღონდაც ხმა შემაწიე!
მაკრინე:
ნენა, რა დღეში ყოფილხარ
სულებს ცრემლებით გვასველებ;
რომ ხმების მოსაგროვებლად
საფლავშიც აღარ გვასვენებ;
შენ შემოგევლოს მაკრინე
რეიზა არ ვარ ცოცხალი;
მარა მე ნენა კვტარი ვარ
დიდი ხნის განაცოცხარი.
დაკავებული კაცი ხარ
ამიტომ ბევრს არ მოგაცდენ;
თვარა რაც ცოცხლად გაძლიე
კვტარიც „ხმას“ კიდო მოგცემდი;
თუ ასე ძაან გჭირდება
„მიცვალებულთა პროცენტი“.
მარა მე ნენა ძალიან
დაკლებული ვარ წონაში;
ვფრინავ „დეპოლიტიზებულ“,
ყოვლად უშფოთველ „ზონაში“;
და რომ მწერ „დაიცადეო“
რამდენსაც გინდა დაგიცდი;
რადგანაც უპენსიობას
მე უკვე აღარ განვიცდი;
არც ვერმიშელი მჭირდება
არც „საარჩევნო შაქარი“;
(ნეტაი ადრე მქონოდა,
რა პირობებიც აქ არი);
აგიტაციას არ გიწევ
ნახვა შენ თვითონ მოგიწევს;
როდესაც „მოყვან-წამყვანი“
აქეთა მხარეს მოგიწვევს.
ახლა ნახვამდის ედუარდ,
ბოდიში რომ ვერ „აგირჩევ“;
და „კვტრების სიით“ არჩვას,
არ გისურვებ და არ გირჩევ!
P. S. მაშინებს შენ და ასლანის
ტაკება გააფთრებული;
(არც ერთი მხრიდან არ არი
მაგ ბრძოლა გამართლებული);
და თუ არ გამოადარეთ
თქვენგანვე გაავდრებული;
დახოცავს ხალხი ერთმანეთს
ისედაც გააბდლებული;
შეწყვიტეთ კარიერისთვის
შუღლი და მოწოლ-მიწოლა;
გკოცნი, მეტი რა მოგწერო
შენი მაკრინე ბიცოლა“.
ლექსების ციკლიდან: მოლაფაშა ასლარუს პირველი
შენ რას ფიქრობ საქართველო?!
თამაშდება პოლიტშოუ
ორ „შავ აქტად“ გაყოფილი
და ორივეს რეჟისორი
არის ძლიერ კმაყოფილი;
აქეთ „დანიშვნის მეთოდით“
ძალას ხელში მოიგდებენ;
მშიერ მასას შიშით, ფულით
წიხლებქვეშ ამოიდებენ;
ამ „კენჭისყრას“ როგორც წინას
იმავ ხერხით მოიგებენ;
და სავარძლებს ახალ ვადით
საჯდომებზე მოირგებენ.
* * *
იქით „მიკრო-ტირანს“, გული
„კუთხის ცოდვით“ ეტანჯება;
ხან „ეროვნულს“ ბერიკაობს,
ხან ევროპას ემანჭება;
მითქარუნობს წარმოდგენა
არაერთხელ ნაჭენები;
და იქ სადაც გამქრალია
უფლებების ნარჩენები;
ყველამ იცის, თუ რას ნიშნავს
„აჭარაში არჩევნები“.
იცის „მეფემ“ თავს და ოჯახს
რომ არავინ გაამწარებს;
და ვინც „მის ხალხს“
ხმას არ მისცემს
რა კაი დროს გაატარებს.
ასეთია ისტორიის
დრამა ორგან ნაჩვენები;
ედუარდის „დანიშვნები“
და ასლანის „არჩევნები“;
სიძულვილის გამჩენები
ერის ნების არმჩვენები;
ამ საზარი სანახავით
სული მრავალს ეხუთება;
ბევრი დუმს და ბევრი მაინც
ერთ-ერთ „დამდგმელს“ ეხუტება;
„ერთგულებას“ ერთი იმას,
ერთი ამას ეფიცება;
ზოგი „ამ წესს“ ეტმასნება,
ზოგი „იმ წესს“ ეფიცხება;
მედროვეთა ჯოგი, ვისაც
არაფერი ესირცხვება;
ვინც მეტ თანხას გადაუხდის
იმ „პატრონის“ გვერდით წვება;
და ამ საშიშ ჩარჩობაში
ჩვენი ქვეყნის „ბედი ცხვება“;
* * *
ამის მნახველ ნორმალურ კაცს
გული ზიზღით ეთითხნება;
შენ რას ფიქრობ, საქართველო?!
მაგრამ შენ ვინ გეკითხება!
ლექსების ციკლიდან: ოღონდ გაგრძელდეს კარიერა თუნდაც ერთი დღით
საპარლამენტო შაირვარდი
(ერთმა ყველა მოწვევის პარლამენტარმა თქვა: „რას ჩქარობთ, ჩვენ წავალთ, უკეთესები მოვლენ“ და დააყოლა: „რა ვარდმან თვისი ყვავილი გაახმოს დაამჭკნაროსა, იგი წავა და სხვა მოვა ტურფასა საბაღნაროსა“-ო)
ცოდვაა, მაგ აფორიზმის
მის არაღირსად გაგება
და მისი დეპუტატებზე
მორგება-მისადაგება.
კარგია, თუ პარლამენტში
ზის ბევრი არა სულელი
და მათ ნაღვაწს და ნააზრევს
ასდის ყვავილის სურნელი.
მაგრამ თუ ჭარბობს უსირცხვო
„ბლოკებში“ ნაცანცარალი
„ყველა მთავრობის საათზე“
ნაკიდი, ნაქანქარალი.
თუ „ჭამა“ მასამ მეასედ
იმისი „ნაქაქანარი“
და კენჭი დამჭკნარს უყარა
ვარდი რომ ნაღდად არ არი.
მაშინ იმისი იქ ჯდომა
ის „ვადა“ რამსიგრძე არი
ერისთვის რა სასირცხო და
რა მძიმე სიცოცხლე არი
როდესაც „პარლამენტარი“
ვარდი კი არა თხლე არი.
4. I. 99
პოლიტიკური სპერმა
(რა სასატირე თემა იშოვა კალმის წვერმა)
(„სამი თვე ვიბრძოლეთ, ბოდიში და საქონლის სპერმა რომ შემოგვეტანა“ – ბ. გულუას ტელეინტერვიუდან)
დღემდე არ იცის ჩვენში,
ძალიან ბევრმა შტერმა;
და დადგა ჟამი გაიგოს
„ხმის მიმცემელმა“ ერმა:
სამი თვის ბრძოლის შედეგად
ბაკურმა გონიერმა,
როგორ უშოვნა სამშობლოს
დაუბეგრავი სპერმა;
და ახლაც, ქართულ სოფლებში
არ იცის ძროხამ ბევრმა:
სულადობით რომ ტრაბახობს
„საჩვენებელი“ ფერმა,
ეს ფერმის ბუღამ კი არ ქნა,
ან ვინმე მენეჯერმა,
არამედ გულუას ტვინმა,
ბუღაზე ღონიერმა.
და ახლა რომ მოაწია
მისი „არჩევის“ ჯერმა,
არ დაგავიწყდეთ ძროხებო
მისი ნაშოვნი სპერმა,
რომ დეფიციტის მოსპობით
ვერ გაიხარა მტერმა,
რომ კაცმა ის ქნა, რაც ვერ ქნა
ქართული ბუღის ყვერმა.
P. S. ამ შაირს თქვენ მაგივრად ვწერ
ბოღმისგან ანადუღებო,
პირუტყვად დაბადებულო,
მუნჯო, ხმაამოუღებო,
და მინისტრს პასუხს ვერ გასცემთ
„უმუშევარო“ ბუღებო.
ნათელხილვის პარადოქსები
წინასწარ იცის ჩვენმა მთავრობამ
სად, რომელ სცენარს ვინ წერდა დგამდა
როდის რომელი „პოლიტმოღვაწე“
რომელ „უწყებას“ „ნასედკად“ ყავდა;
სად, რომელ „ტერაქტს“ უნდა ველოდოთ
საიდან ვისი შემოვა ბანდა;
„უერთგულესი“ ბევრი ლაქია
უეცრად რატომ „გარადიკალდა“;
„პრორუსულ“ ბლოკში რად გადაბარგდა,
რატომ არჩია ასლანის კალთა?!
წინასწარ იცის ხელისუფლებამ
ყველა მოსახდენს ახადა ფარდა;
ამ ერთადერთი, დაუდგენელი
და საიდუმლო თარიღის გარდა:
როდის დადგება გაუცემელი
ხელფას-პენსიის გაცემის ვადა.
„მიშები“ და „კრიშები“
ჯერ „მოქკავშირი“ ქვეყანას
თავს კრიზისს დაათხლიშავს;
მერე ყველაფერს აბრალებს
მარტო ჭკუასელს მიშას;
ბიუჯეტს „ყბაში ჩაუგდებს“
„ოპონენტ“ ჯიბუტ მიშას;
რომელიც ხედავს ამ ფაქტში
ქვეყნის დაქცევის ნიშანს;
ამ ძალას დაატაკებენ
„ფიცხ“ სააკაშვილ მიშას;
„იურიდიულ დონეზე“
ჯერ ის შეაყრის ქვიშას;
დესერტად მიაყოლებენ
მაჭავარიან მიშას;
(რომელიც ურცხვად ამტკიცებს,
რომ თურმე „არა გვიშავს“);
„გამპროტესტებელ პერსონებს“
ჟვანია გამოთიშავს.
* * *
და რაც ამგვარად აშფოთებს
ამ „დაჯახებულ მიშებს“;
ჟარგონის ენით რომ გითხრათ
ფეხზე კიდიათ „კრიშებს“.
მოკლე და გრძელი „პროგნოზი“
ახლა ძნელია ძალიან
დაბეჯითებით იმის თქმა;
ვის გამოსცინცლა ეს ცნობა
გარემოს დაცვის მინისტრმა;
რომ თბილი თებერვალი და
ცხელი ზაფხული იმისნა;
ერთ დღე-ღამესაც ვერ გაძლო
„მეტეო-ხილვამ“ იმისმა;
გააბათილა ქარბუქმა
მოსვლამ თოვლის და წვიმისმა;
რა მოხდა მერე ასეთი
სხვასაც მოსვლია ლაფსუსი;
მაგრამ მე სხვა რამ მადარდებს
ბევრად მძიმე და აფსუსი;
რომ ის უწყება, რომელსაც
ეს ქალბატონი უძღვება;
რას უცდის, მისი „სიზანტე“
ნეტავი რას ეფუძნება;
რას უცდის, როცა ნაჯახი
საბედისწეროდ ტრიალებს;
და სადაც ტყე შრიალებდა
კანონ-ქაღალდი შრიალებს;
თქვენს ხელში სულაც არ მიკვირს
სურათი გულის დამწველი;
აქ სადაც კაცს არ იცავენ,
ხის ვინ იქნება დამცველი;
რა ცოდნა უნდა, რა მოსდევს
უღვთოდ გაჩეხილ მასივებს;
და ჩვენ უბედურ ქვეყანას
რატომ „აცხელებ–აცივებს“,
ან მაგ სავარძელს მოეშვი
ან „დაეჯახე“ მაფიებს;
ან ის მიუშვი მაგ სკამზე
ვინც ტყეს არ გააკაფიებს;
შენ წადი დარგში, რომელიც
უსაფრთხოდ მიჩნეულია;
და მის „გრძელ მოკლე პროგნოზებს“
ქართველი მიჩვეულია.
დაჯექი „ჰიდრომეტცენტრში“
ამ სუბტროპიკულ ჰავაში;
და იმკითხავე ამინდზე
ბანქოში ანდა ყავაში.
სიკვდილი და არგადარჩენა „ოპონენტს“
(„ვნახოთ, ვინ უფრო ადრე მოკვდება“ – პრეზიდენტის პასუხი ირინა სარიშვილს)
ერთიც ვნახოთ და პრეზიდენტს
ის, რაც წამოსცდა, აუხდა
და უფრო ადრე ის მოკვდა,
ვინც მას პრობლემად გაუხდა;
ვისი ნათქვამიც მრავალჯერ
უკლებლივ სულ წინ დაუხვდა;
და ხალხის ენით რომ გითხრათ,
მას ამჯრადაც „აუხტა“,
ფუი, ეშმაკს და, რომ მოკვდეს
რა შეიცვლება ამითი,
რომ საზიზღარი დარჩება
პოლიტიკური ამინდი?!
მართლაც და, არავინ იცის,
რა როდის, როგორ მოხდება;
ფიზიკურ-პოლიტიკურად
ვინ უფრო ადრე მოკვდება;
ერთს გრიპის ვირუსი მოკლავს,
მეორეს ტყვია მოხვდება;
საიდუმლოა, ვის, როდის
დღე რითი დაუმოკლდება.
და თითქოს, რაც ყველამ იცის,
მაინც მოითხოვს აღნიშვნას:
რომ არ დაუშვებს, ვინც ადგენს
მოკვდავთა „მოხსნა-დანიშვნას“;
მოკლული კაცის ადგილზე
ახალი კაცი არ იშვას;
რომ მართლის მთქმელის სიკვდილი
სიმართლის სიკვდილს არ ნიშნავს.
მთავარი არის ცოცხალი
რა სურნელებას ავრცელებს;
თავისი ხალხის სატანჯველს
აიოლებს თუ აძნელებს;
და მხოლოდ იმათ სახელებს
დრო არასოდეს აძველებს,
ვინც თავის კაცურ სიცოცხლეს
გარდაცვლის მერეც აგრძელებს.
P. S. ასეთი არის სიცოცხლის
სიკვდილად ქცევის „ექსცესი“,
და „მოქკავშირის“ ტაშისკვრით
არ შეიცვლება ეს წესი.
გამჭვირვალე ეჭვი
ეს საეჭვო საქციელი
ლოგიკასთან არ თანხმდება;
არც პროგრამა მიაქვს დარგში
არც ის იცის რა დახვდება;
პიროვნული მისი აზრი
„დამსმელისას“ არ თანხვდება;
მიკროფონთან დანაქადი
ერთი „პუნქტიც“ არ ახდება;
წინამორბედს რაც გადახდა
მასაც მალე გადახდება:
ან პანღურით გაისვრიან
ანდა თვითონ „გადახტება“.
მაშ რას აძლევს, რად სწყურია
ეს ხანმოკლე „ატახტება“?!
„პატრიოტს“ და „პატიოსანს“
რად არ ესმის, რად არ ხვდება,
რომ ეს მისი „თავგანწირვა“
სიმართლესთან არ თანხმდება;
და მაეჭვებს ვინც კი „უცბად“
მინისტრობას დათანხმდება.
მილები და „კადრები“
სასმელ წყალში შერეულა
თურმე ფინთი წვენები;
ფეკალური, „ლეტალური“
„შავი“ ჩანადენები;
ამებები, მიკრობები,
მრგვალები და ბრტყელები;
ჟურნალისტებ-ექიმებმა
გადმოაგდეს ენები;
თავს ფაქტები დაგვაყარეს
ამშლელ-ამაზრზენები;
და მის ნაცვლად რომ სასწრაფოდ
მივუსიოთ მთხრელები;
და მილები გამოვცვალოთ
უსაშველოდ ძველები;
ამის ნაცვლად გვთავაზობენ
ჯანმრთელობის მცველები,
რომ სიცოცხლის შესარჩენად
დავიბანოთ ხელები.
დაიბანეთ, რა თქმა უნდა,
დაიბანეთ ხელები;
მაგრამ მაინც ნუ იქნებით
ისე ჭკუათხელები,
რომ გასაწმენდს გაწმინდავენ
უწმინდურის მქმნელები;
რომ ესენი არ არიან
რამის „გამომცვლელები“;
„ძველ სისტემას“ ვერ დაშლიან
თვითონ დასაშლელები;
და ვინცა ხართ ამ „კადრების“
დამსმელ-„ამომრჩევლები“;
ვინც ჩათვალეთ საქმის ხალხად
„სიტყვით გამომსვლელები“;
ვინც ხართ ვეღარ მომუშავე
ვეღარ მთესველ-მხვნელები;
„მომხრე ინტელიგენტები“
მათზე ხოტბის მთქმელები
(მოშხამული საჭმელ-სასმლის
შიშით ჩანასველები);
ამათ მიმართ ვინც ხართ უკვე
ბრაზით განაცხელები;
ფიზიკურად, ფსიქიურად
დარტყმულ-დანაბრტყელები;
სანამა ხართ რაც დღეს ხდება
იმის „მჭამელ-მსმელები“;
სანამ არ მოიხსნებიან
ადრე მოსახსნელები;
თუ დროზე არ „მოვიბანეთ“
ეს „სამშობლოს მხსნელები“;
კიდევ ბევრი გაგვიხდება
მუნჯად გასასვენები;
ბევრს ჩაყვება „სადარდებლად“
დაბანილი ხელები.
„პოლიტიკური ხაშლამა“
(„ქართლელები და კახელები უფრო გამიგებენ... პოლიტიკა ხაშლამას ჰგავს, თუ ქაფი დროზე არ მოიხადა, ჩაბრუნდება და საჭმელად აღარ ივარგებს“) – დავით ზეიკიძის საპარლამენტო გამოსვლიდან
მაცინ-მატირა საკითხის
ამ სახით დასმა-გაშლამა;
რომ საქართველო ქვაბია
და პოლიტიკა ხაშლამა.
შენმა გამოსვლამ მშიერ ხალხს
ტუჩები აალოკია;
თუმცა მთლად მოხერხებული
არ იყო ანალოგია;
(ეს სხვათა შორის) მაგრამ ის,
რაც შენ გაშფოთებს, გახელებს;
სცდები თუ ფიქრობ, ეხება
მხოლოდ ქართლელებ-კახელებს;
არც უნდა გეხსენებინა
დავით, მცხეთელო ძამია;
რაც უკვე დიდი ხანია
ქართველ ხალხს არ უჭამია;
ბოლოს და ბოლოს, კაცი ხარ
პოლიციაში ნასწავლი;
და მიკვირს, რომ ამ მთავრობას
„ხაშლამის ხარშვას“ ასწავლი;
მათ „ქაფქირს“, ქაფი წვენ-ხორცში
არასდროს „ჩაუბრუნდება“;
როგორც ხალხს ის „ანაბრები“
უკან არ დაუბრუნდება;
კარგად იციან „ნაჭრების“
განაწილება-შერგება;
„მშობელ ხალხს“ ქაფი, ძვალი და
ქვაბის ნარეცხი ერგება;
მაგათი „ამომრჩეველი“
მაგათგან ბევრჯერ იცემა;
მაინც ვერ მიხვდა ვისთვის ღირს
„ქაფქირის“ ხელში მიცემა;
და თუ კვლავ დაიგვიანა
„სიფათში სილის გაშლამა“;
დიდხანს ამ წესით იდუღებს
„პოლიტიკური ხაშლამა“;
ვიდრე ეს მასა, ამ ქვაბთან
ამ გაუმაძღრებს მოითმენს;
ცნობებს „ხაშლამის“ შესახებ
მხოლოდ სხდომებზე მოისმენს.
P. S. ეს ლექსი მათ არ ეხება,
ვისაც მაგათი არა სწამს;
და მით უმეტეს ჩემსავით
ვინც ხორცს საერთოდ არა ჭამს.
„ძაღლები“, „მიშები“ და „შალიკოები“
(„ეროვნება და მოქალაქეობა აბსოლუტურად იდენტურია“, „ჩვენებურ შალიკოებს ძაღლის ჯიშები და ეროვნება ერთმანეთში ერევათ“... და ა. შ.)
ზმანება ვნახე სიზმარი:
ეს საქართველო არ იყო,
„ავტოქტონური ნაცია“
მთლიანად ამომწყდარიყო;
სუბტროპიკების სიმწვანე
უდაბნოდ გადამხმარიყო;
კამკამა მდინარეები
პირწმინდად ამომშრალიყო;
სამარხის რუხი ლოდები
ჰორიზონტს გადამწვდარიყო
და ყველა საფლავის ქვაზე
ეწერა მხოლოდ „შალიკო“.
სამარეებზე ცეკვავდნენ
ვიღაცა უცხო ჯიშები
ვუყივლე: „ვინა ხართ-მეთქი“!
მითხრეს: „ჩვენ ვართო „მიშები“
მიხეილ სააკაშვილის
გონების ნაქიშმიშები;
შემტკბარი, შეშაქრებული
ინტელექტ-გამონაცვლები;
„მსოფლიოს მოქალაქენი“
სულ ერთი ზომის მარცვლები
„დედაც და მამაც „მიშა“ გვყავს
ჩვენც ყველას გვქვია „მიშები“;
აღარ ვართ ერის ნიშნებით
გაყოფილ-განათიშები;
წავიდა, წარსულს ჩაბარდა
„ეთნოკონფლიქტის“ შიშები“.
* * *
როკავდა ხროვა უსახო
ფეხქვეშ ხვნეშოდნენ ქვიშები;
მზარავდნენ უცხო ტომები
ერთბაშად „განამიშები“,
„მიშა“ თეთრი და ყვითელი
„მიშა“ ზანგი და მულატი
(ცენტრში რუსულად მღეროდა
„ექს-ოკუჯავა, ბულატი“),
ვბღაოდი, არვის ესმოდა
დარდი მახრჩობდა და ბრაზი;
პუჭურა „ტაქსას“ რძეს წოვდა
კავკასიური ნაგაზი;
იდგა ყეფა და ღავ-ღავი
დრადხარ-დობერმან-დოგების;
ისმოდა ლაქლაქ-ლაყაფი
სოც.პოლიტ დემაგოგების;
ვაჭრობ-გარიგებ ჩალიჩი
„სკამის“ და ხმების მოგების
ფუი ეშმაკს-თქო! ვიყვირე
გაფრთხა და გაქრა ზმანება;
გავიღვიძე და გაგრძელდა
ცხადის სიზმართან მგვანება;
საპარლამენტო ყაყანის
მორიგი დღე დამდგარიყო;
არც ერთი მწვავე პრობლემა
ჯერაც არ გადამწყდარიყო
თუმცა მრავალი „კანონი“
ქაღალდზე გამომცხვარიყო;
ყველა ცდილობდა როგორმე
„ეთერში“ გამომძვრალიყო;
ერთხელაც „ერის სახელით“
„სასტიკად რომ გამწყრალიყო“;
„ჩაწერა“ თუ „არ ჩაწერის“
საკითხი არ ჩამცხრალიყო.
* * *
ვხედავდი ცხადის კოშმართან
საზღვარი წანაშალიყო;
„ბლოკ პარტიები“ საკბენად,
საძიძგნად ანაშალიყო;
და „მმართველ“ „მიშას“ უტევდა
„ლეიბორისტი“ „შალიკო“.
„დეზინტერვიუ“
ეს „ტიპი“ „ისტორიულად“
თუმცა დიდი ხნით არ ძლებს,
მაგრამ სანამდე ასაღებს
თავის უწმინდურ აზრებს;
სადეპუტატო ვადაში
ქვეყანას დიდ ჭუჭყს აცხებს;
უბირ-უწიგნურ „პუბლიკას“
უტარებს შუღლის აცრებს;
და „სასესიო სეზონში“
ბევრის წახდენას ასწრებს.
თვითონ ნაშოვრით ძღება და
მასას სიცრუით აძღებს;
ხმის მიმცემს, ხმის მიცემამდე
მისცემს, ოღონდაც აძვრეს;
რა „იზმიც“ სარფიანია
გავას იქითკენ არწევს;
ვიღას მხარეზე არ იყო
სად არ იწვა და არ წევს;
ბრბო მაინც ჩლუნგად „კენჭს უყრის“
ამ ვისთვის აღარ ნაძლევს;
(მაგის „ხის წვერზე“ ამყვანებს
რა დიდი ცოდვა აძევს)
მის ძირს ჩამოსახეთქებლად
„ხეს“ აღარავინ ანძრევს
ზის კენწეროზე ეს ბოზი
და „ინტერვიუს“ აძლევს.
(დასასრული იხ. ნაწილი II)
ლექსების ციკლები
გადაგვარების „დიაგრამა“ საშიშ-საზარი
არჩევნების არსენალი: შიში, სიძულვილი, ანგარება და სიჩლუნგე
მოლაფაშა ასლარუს პირველი
ოღონდ გაგრძელდეს კარირა თუნდაც ერთი დღით
სოც-პოლიტ ნაირ-ნაირები
სატლირული გადახვევა
გარსით „დემოკრატიული“ – არსით „ცეკურ“, „სუკური“
(ნაწილი I)
I ნაწილის შინაარსი (ლექსების ციკლები)
გადაგვარების „დიაგრამა“ საშიშ-საზარი
არჩევნების არსენალი: შიში, სიძულვილი, ანგარება და სიჩლუნგე
მოლაფაშა ასლარუს პირველი
ოღონდ გაგრძელდეს კარირა თუნდაც ერთი დღით
ლექსების ციკლიდან: გადაგვარების „დიაგრამა“ საშიშ-საზარი
ლალე
ლალე, ლალე, როგორ დაიშალე
ჩემო საყვარელო ხალხო
რით ვერ დაითვალე:
რომ გზა თავისუფლებისკენ
მიტომ ვერ გაკვალე
ბედისწერის ჩარხი წაღმა
ვერ მოატრიალე;
„ბნელ გვირაბში“ მიტომ ზიხარ
შენ კი გენაცვალე;
რომ ბილწების ერთი ხროვა
მეორით შეცვალე;
თვალი გარეთ საბრიალო
შიგნით აბრიალე;
დღემდე „პირველ-მეორეზე“
ვეღარ გაითვალე;
რიგითობის და ერთობის
ძალა არ აძალე;
მტრისთვის დასახლელი ტყვია
მოძმეს დაახალე;
ლალე, ლალე, როგორ შეიცვალე;
ჯიში, ბრძოლით დაუღლელი
უცბად დაიღალე;
ღირსეული კაცებისგან
როგორ გაიცალე;
გაგიმრავლდა პარვის, ჭამის
ქრთამის მოტრფიალე;
გაგინელდა ანთებული
გულის სიმხურვალე;
ტაძარს ზურგი შეაქციე
ღმერთი გაამწყრალე;
ლოცვის ნაცვლად მაცდურების
ხოტბა იღრიალე;
მერე ყველა შენი ცოდვა
სხვას გადააბრალე.
საუკუნის დასასრული
ტანჯვით დაამრგვალე;
და გონება ახლა მაინც
თუ არ გაიწვალე;
მოსტყუარი კბილები
თუ არ მოიცვალე;
კერპების თყვანისცემა
თუ არ მოიშალე;
ვისი ავი ზრახვებითაც
ბევრჯერ აიშალე;
თუ მტერ-მოყვარის გარჩევა
დროზე არ ისწავლე;
ყოვლისმოთმინების წესი
თუ არ გამოცვალე;
თუ ამ ღორებს ქვეყნის ჯიჯგნა
ისევ დააცალე; *
და „კენჭები“ ამ თახსირებს
ყუთში ჩაულალე;
ნაძირალებს სავარძლები
ისევ მიუთვალე;
ხმების ყიდვა, გაყალბება
თუ არ ჩაუშალე;
დღევანდელზე ბევრად შავი
გელოდება ხვალე.
* * *
თუ ნაციად არ იქეცი
მკლავი არ გაშალე
სოხუმისთვის, ცხინვალისთვის
ომს თუ დაემალე;
დანარჩენიც მტერს დარჩება
თან ძალიან მალე!
* სამწუხაროდ, ამ ლექსში გამოთქმული ავის მოლოდინი გამართლდა.
შაირ-ახ სნაგანმარტება
მე ვინმე ლირფის თეძოთა რხევა
მხოლოდ და მხოლოდ მაშინ მეხება,
როცა ის ბილწი ჩემი და შენი
ბედის გამგებლად გაეკვეხება;
და ვინც მაბრალებს „შხამის სიჭარბეს“
მარტივი თავით იმას ვერ წვდება,
რომ „პიროვნული გარიგებებით“
ერის არყოფნის საკითხი წყდება.
ცოტა თუ ხვდება, რაზედაც მე ვწერ
სულაც არ არის სახუმრო თემა;
და ბევრ „მოღვაწეს“ კალმით კი არა,
დამბალი წნელით ეკუთვნის ცემა,
რომ სულ არ არი „პირადი საქმე“,
ვინ რა გზით შეძლო „მაღლა აღწევა“,
რადგან სამშობლოს ძვირად უჯდება
ურცხვის ხელის და ფეხის აწევა.
* * *
თუ უნამუსოს, უძარღვო შუბლი
სატირის შანთით არ დაუდაგე;
(და სულერთია რომელის სქესის),
კახპას საჯაროდ თუ არ უთაქე,
ისე არ ესმის ამ გამწარებულ,
ათასჯერ შეცდარ, მშიერ ათასებს,
„მათი რჩეული“ „პოლიტლიდერი“,
თითო „მიცემას“ რამდენს აფასებს.
არ ესმის მასებს, რომ „იმნაირი“
„ხალხის მომავალს“ რა თავში იხლის,
როდესაც მისი „ახალი ბოსი“,
მის ძველ პატრონზე უფრო მეტს იხდის
ქედს უცბად იხრის, კენჭს ურცხვად იყრის;
„იდეებს“ ცქვიტად იცვამს და იხდის;
(„მარჯვნიდან“ „მარცხნივ“, „მარცხნიდან“ „მარჯვნივ“;
მიხედვით თანხის, მიხედვით „ნიხრის“),
„აქციები“ და „ბლოკ-ფრაქციები“,
ხმაურიანი „შეყრით“ და „გაყრით“;
„პარტიები“ და „მოძრაობები“,
„სქესობრივი“ და „კუთხური განხრით“)
დიდ და პატარა „ცენტრების“ ირგვლივ
გამართულია პოლიტ-დავლური;
„დამდგმელის“ ფასის შესაბამისად,
„პრორუსული“ და „პროდასავლური“.
იმათმა ბორგვამ, ასპარეზიდან
უნდა საჩვენო ძალა გარიყოს;
„ვისთანაც გინდა“, „საითაც გინდა“
გზა „პროქართული“ ოღონდ არ იყოს!
აი ამ „გეგმით“ მოხტუნავენი,
პატარა ტვინით და დიდი მადით;
„მინისტრებად“ და „დეპუტატებად“
ისევ ჯდებიან „ახალი ვადით“;
და საქართველო მიტომ იშლება,
ქვეყანა ჭუჭყში მიტომ იფლება;
რომ ღია „პოლიტ-აღებ-მიცემა“,
უკვე სირცხვილად აღარ ითვლება.
* * *
ეს ბადებს ჩემში შხამიან შაირს,
ამ მაცდურების სიმრავლე მზარავს;
რომ დღისით მზისით „ცნობილი ბოზი“,
ჩვენს შვილიშვილებს მომავალს პარავს;
(და ვწერ იმათთვის, ვისაც ჩემსავით
სიმწრის წვეთები ჯერ კიდევ ცვარავს).
* * *
თახსირებს ვურტყამ, ზნეობის ცნება,
რომ სულ არ დალპეს და დაიძენძოს;
და კვლავ დავარტყამ გინდ ზოგიერთმა,
„თმის მთელი ფონდი“ სულ გაიწეწოს;
ჩემს ხსენებაში ათენ-აღამოს,
ჩემი გინებით გინდ ენა ეღრძოს;
მე პოლიტიკურ მეძავებს ვებრძვი
და არა სიძვის შემთხვევებს კერძოს.
12. III. 99
„მეტეო-პოლიტ-ლირიკა“
ლირიკოსისთვის წვიმა
ნიჭის გამხსნელი არი;
(ნაყოფიერიც თუა
წალეკავს ლექსის ღვარი);
მაგრამ მშიერი ხალხისთვის
ეს „პოეტური ბლონდი“,
არის ზამთართან ომის
შიშის მომგვრელი ფრონტი.
როცა არ იცის რა ჭამოს,
როცა არ იცის რა სვას,
გადატიტვლებულ სუფრასთან
სტუმარი როგორ დასვას.
„მეტეო-პოლიტიკური“
ერთი ფერი აქვთ ღრუბლებს:
რომ ლარსაც ის ემუქრება,
რაც დაემართა „რუბლებს“;
და წინ რა გველის არ უნდა
ამას „აეროზონდი“;
თუ ახლა მაინც, თან მალე
ერად არ შეგორგოლდი;
თუ „მგელს“ და „მგლისფერ ძაღლს“ შორის
„გადაგორ-გადმოგორდი“;
მათთვის ის „ნივთი“ იქნები,
რადაც აქამდე ქონდი;
თუ საკუთარი „საავდრო“,
არ შეიძინე „ზონტი“;
საქნელს ხან რუსი გიზამს და
ხან „სავალუტო ფონდი“.
29. XI. 98
თუ!
დღეს ჩვენს გარდა, სხვა ხალხი არ მეგულება
მისის ნაცვლად სულ სხვის საქმეს აგვარებდეს;
წინაპრების სისხლით მორწყულ საქართველოს,
ნაწილ-ნაწილ, უბრძოლველად აბარებდეს,
„ხალხთა ძმობის სანიმუშო რესპუბლიკას“,
(სხვაგან არსად არ არსებულს, ამყარებდეს);
მტერ-მოყვარის სასაცილოდ, სამარცხვინოდ,
დამპყრობელებს თავს ლაქუცით „აყვარებდეს“;
დამშეული ძმების თვალწინ ქეიფობდეს,
„სატირალში“ სულელივით ხარხარებდეს;
თავის სახლში სხვა ჯილაგის გამრავლება,
იმ ჯილაგზე უფრო მეტად „ახარებდეს“
თუ ამ მახინჯ „მასკარადებს“ არ მოვიშლით,
ამ სიყალბის ნიღაბს დროზე არ ავიხდით,
ჩვენს მიწაზე, ჩვენი ჯიშის გადარჩენას,
სასიცოცხლო ომის მიზნად არ გავიხდით;
მაშინ ჩვენში, ჩვენი მოდგმის „დამკვიდრების“
იუბილეს ვეღარასდროს გადავიხდით.
8. IX. 98
უსიმპატიო კაცები და „სიმპატიური ყვავები“
კაცი თვითონ დააშავებს,
ცოდვებს უხვად დაახვავებს;
მოძმეს მოკლავს, მოიპარავს,
საწყალს ცოცხლად გაატყავებს;
მერე როცა სასჯელს იწვნევს,
სიმწრით ხელებს ასავსავებს;
სინანულის ცრემლის ნაცვლად,
ზეცას წყევლით შეწკავწკავებს;
ბედს აგინებს, სხვას აბრალებს,
მტყუან მართალს ვერ ანსხვავებს;
ვერ ერევა ყელში ბოღმას,
აზრებს, თავში მონაზღვავებს;
ვითომც „თარსის მოსახსნელად“
ჰაერს კვამლით გააზავებს;
და თოფს ესვრის გულუბრყვილოდ
მოყრანტალე, ალალ ყვავებს.
ეს ძალიან უკვირთ ყვავებს,
ციდან ბევრის დამნახავებს;
მაგრამ ყვავი ფრთხილი არი,
ვითარებას არ ამწვავებს;
გაფრთხება და გაეცლება,
ტყვიებს ძვლების დამნაყავებს.
ჩამოჰყურებს კაცს ფრთოსანი
და არ ესმის რას აშავებს;
რას უფუჭებს ან ამ ბავშვებს,
ან ამ ზრდასრულ, გასულ თავებს;
ის ხომ „სანიტარი არი“
და ბუნებას ასუფთავებს;
თუ მოკლავენ, მის მაგივრად
მერე ვიღა იმუშავებს?!
(ხოლო ხმას რაც შეეხება,
ლეშის „ექსტრატ“გამონავლებს)
კაცმა სინჯოს, მერე ნახოს
„ვოკალს“ ავნებს თუ არ ავნებს.
* * *
ამ ფიქრებით მიჰქრის ყვავი
და ქარში ფრთებს აბანავებს;
ფილოსოფიურად ფიქრობს
ფიქრი სულაც არ აავებს;
ესმის ფრინველს ფრენის ფასი,
(სიამაყეს აუყვავებს)
იცის თუ გულს იმ კაცივით,
სიძულვილი გაუქვავებს;
დამძიმდება და გამჩენი,
საფრენ ძალას გაუთავებს;
იცის ამ ქარს და ამ ღრუბლებს
სიყვარული აბურთავებს;
ვინც ღირსია გაუთენებს,
ვინც ღირსია დაუღამებს;
იცის რომ კაცს, მხოლოდ კაცი
და ყვავს – ყვავი დაუყვავებს.
22. VIII. 98
თუ ხელახლა
ჩვენი ერი ერთი რწენით
თუ არ იქნა დარაზმული;
და ხელახლა აიტაცა
იდეები მარაზმული;
იდეები აზროვნების
დამშლელი და დამლპობელი;
რასაც გვაჩრის მტრად მოსული,
„ძმად მოსული“ დამპყრობელი.
იდეები შენიღბული,
ბევრჯერ ნახმარ-მოთმენილი;
„სოციალიზმ-გადაცმული“,
„მოდურ“ თარგზე მოთელილი
ჩვენი ღმერთის და ადათის
წასალეკად მოდენილი;
„პროგრეს“-„ბიზნეს“-„ჰუმანიზმი“,
„ახალ წვენში“ მოზელილი;
და თუ ისევ და თუ მაინც
კვლავ არ გაჭრის შეგონება;
„და უღმერთოდ გამარჯვება“
შესაძლებლად ეგონება;
„სოციალიზმის“ წუმპეში
თუ ხელახლა გადახტება;
გახრწნისა და გარყვნილების
გარდა სხვა რამ არ დახვდება;
და რაც მრავალ ჯიშს გადახდა,
იმასაც ის გადახდება;
რადგან არის განწირული,
ვინც თავის ღმერთს დაივიწყებს;
მის მაგივრად უსამშობლო
„რელიგიას“ დაიფიცებს
ის, მომხდურთა გასახარად
თავს თვითონვე დაიმიწებს.
14. IX. 98
ბოთლები და ფოთლები
მინდოდა ლექსით მოვფერებოდი
საშემოდგომოდ შეფერილ ფოთლებს;
რომ ამ დროს სმენა გამიპო მოთქმამ:
„ბოთლებს ვიბარებ“, „ვიბარებ ბოთლებს“.
პატარა ბიჭი აგროვებს ბოთლებს,
მტვერში და ხვატში შოულობს ლუკმას,
რომ მიამატოს „თეთრი“ გროშები,
მოხუცი ბებოს პენსიას უკმარს.
გამიფრთხა ფიქრი დაფეთებული,
ლირიკის ალი მიქცია ნაცრად;
(მივხვდი რომ ლექსი მშიერ ათასებს,
არც დღეს და არც ხვალ ჭირდებათ არც რად)
არ მოშივდებათ ეს „სულის პური“
პოლიტიკის და ბიზნესის ბოსებს;
მათხოვრების და ჩარჩების ლაშქარს,
პურის ფულისთვის დაწოლილ ბოზებს.
და მომეჩვენა რომ ზეცა მიწას,
ჩამოსცქეროდა ძალიან მკაცრად;
ჩამოგვყურებდნენ მამა-პაპანი
დაუფარავი ზიზღით და რისხვით;
შეშფოთებული, გაოცებული
მაწანწალების საშიში რიცხვით;
უკვირდათ ერთ დროს გულმოწყალებით
განთქმული ჯიშის გადაგვარება;
და დაგმანული გულების კართან,
სხვისი ტკივილის არ გაკარება.
ზარავდათ ერი, გადაქცეული
ერთ მოზრიალე, ყაყანა ბაზრად;
შოვნის ხურვება, მორალის ნორმად,
უზნეო მიზნად, უმთავრეს აზრად.
უცებ ამ მძიმე სიზმარ-ცხადიდან
ისევ იმავ ხმამ მომაგო გონზე;
ვიღაცა კახპამ გადიხარხარა;
ვიღაც რეკავდა სპეც-ტელეფონზე;
არ მოქმედებდა ხმა სევდიანი
„ახალ ქართველზე“, გულგანაქონზე;
და შეჰყიოდა სიცარიელეს
ბავშვი, ფაშფაშა ფაშვები ფონზე.
20. VIII. 98
საფრთხე!
(ერთმა ჟურნალისტმა მირჩია: „მწვავე საკითხებზეც“ „რბილად“ უნდა წეროო“; აი, ვსინჯე და.... „ხალხმა განსაჯოს“)
ქალი მამის ან ქმრის უკითხავად,
სულ გარე-გარე მიტლიანკაობდეს,
სახლში, ქუჩაში და „სამსახურში“,
გაუჩერებლად მიტინგაობდეს;
სულ საკამათოდ უკრთოდეს თვალი,
(„გადახრილობის“ აშკარა კვალი);
სულ პირში ედოს საღრღნელ-საღეჭად,
„პოლიტიკური“ რაიმე „ძვალი“;
ულევად ქონდეს სიტყვების სეტყვა
და არგუმენტი არც ერთი ცალი;
არსებობს საფრთხე, რომ ამნაირ ქალს
ტვინი იმდენად გადაუქანდეს;
ქალის საქმნელის ქმნის ჩვეულება,
უკვე იმდენად გადაუქარდეს;
სახუტებელი, საფერებელი
საგნები ისე გადაუგვარდეს;
„ტრადიციულად“ გულში საქონი
გულიდან ისე გადაუვარდეს;
რომ ბუნებრივი ყველა ორგანო
„პოლიტორგანოდ“ გადაუგვარდეს.
„შენთვის“ და „მისთვის“
ლირიკოსებთან ბოდიში
ამ „დარგში“ შემოჭრისთვის;
არასაჩემო თემაზე
ნაფიქრის გამოთქმისთვის;
სატირიკოსის კრიჭიდან
აზრების გამოცრისთვის,
გაუგებარი დარჩება
ნაღდად ათიდან ცხრისთვის;
„ის ერთი“ სად და ვინ არი,
ამ შაირს ვამბობ ვისთვის;
რად ვიხარჯები ამ ძნელი
ქარაგმის ამოხსნისთვის;
(მიუხედავად ჟანრის და,
შეუფერებლად ხნისთვის).
რატომ და წაყრილი მტვერის
სასწრაფოდ გადაყრისთვის;
ცრუ რაინდობის კოდექსის
სხვა თვალით დანახვისთვის;
და ღირსეული ქალების
ვალების გადახდისთვის;
* * *
ათასი წლების მანძილზე
საკითხის გარკვევისთვის;
დიდ მგოსნებსა და სწავლულებს
თავი უხლიათ ქვისთვის;
თუ სიყვარული რა არი,
კაცს ქალი უნდა რისთვის;
(რამდენი ბწკარი უძღვნიათ
წარმტაც-წარბ-წამწამისთვის;
მაღალი ფეხებისთვის,
წელამდე ნაწნავისთვის,
მოქნილი სხეულისთვის),
„უკვდავების წყლად“ უსვიათ
და „წამლად სნეულისთვის“;
რა ტანჯვა არ გაუვლიათ
ტყვედ მყოფი საცოლისთვის;
რომ ბოლოს ბნელში მიეგნოთ
სასურველ საწოლისთვის;
აგზნებულები მზად იყვნენ
საქმისთვის საზარლისთვის;
მშობელი მამა მოუკლავთ
და ქმარი საყვარლისთვის;
წაურთმევიათ მეზობლის,
მეგობრისთვის და ძმისთვის;
ეჭვით შეშლილებს დაუკლავთ
და მიუციათ წყლისთვის;
ანდა „ოცნების საგანი“
მიუყიდიათ მტრისთვის.
* * *
აღარას ვამბობ, რომ ზოგჯერ
ქალი „კიბეა“ ქმრისთვის;
კარიერისთვის საყრდენი
და ბაზა „აღმასვლისთვის“;
(„სახსრების“ გამოსაწველად
„სპონსორი“ სიმამრისთვის);
ქრთამად და საამებელად
თავისი უფროსისთვის;
ზოგს „პარტნიორად“ სეზონზე
ქალი ჭირდება „ზღვისთვის“;
დასანახვებელ რეკლამად
„ელიტარული“ წრისთვის.
ზოგს კაი ხინკლის ჩამყრელად,
ცხობის და გარეცხვისთვის;
ზოგ მოპოეტო ელემენტს
წყალწყალა ცრემლის ღვრისთვის;
„სატრფოზე მოთქმის მოტივად“,
საკვებად „გადახრისთვის“;
მის შიგნით „ნამსხვრევ-ნამტვრევის“
„ბაზარზე“ გამოყრისთვის;
(შორს წასვლა არ დაგვჭირდება
ფაქტების თავმოყრისთვის
და არ ღირს მელნის დახარჯვა
სხვა მსგავსის ჩამოთვლისთვის);
ეს „სატრფიალო აზარტი“
მიზნისთვის ჩათქმა-შეთქმის
(„სიყვარულს“ რომ ეძახიან
და სხვა სახელი ეთქმის);
აქტია, მონადირისგან
ნანადირევის შენთქმის;
ფაქტია, ამპარტავნობით
იმის შოვნის და შერთვის;
ვინც გინდა, ძალიან გინდა,
და „გიყვარს“ მხოლოდ შენთვის.
* * *
აი ამ „ეგოცენტრული“
მარაზმის დაძლევისთვის;
და „პრაგმატიზმის“ ყინვაში
სიცოცხლის გაძლებისთვის;
პოეზიისგან გაცლილი
კაცობრიობის ხსნისთვის;
გადარჩა გრძნობა ღვთიური
სასწაულების ქმნისთვის;
(რომელიც ტანჯვის ჯილდოა
უმძიმეს გამოცდისთვის;
და იყო ცოტა ყოველთვის
ყოველი ეპოქისთვის)
ერთისთვის გასაგები
და გაუგებარი სხვისთვის;
გადარჩა ქალი, შობილი
ვაჟის ვაჟკაცად წვრთნისთვის;
გადარჩა ბნელში შუქურად
„ნაპირისმძებნელისთვის“;
განცდის არგარდაცვალების
და შანსად სულის ზრდისთვის;
როცა მზეს და დღეს აზრი აქვს
იმასთან შეხვედრისთვის;
და გამჩენს მადლობას წირავ
იმისი გაჩენისთვის;
როდესაც გიყვარს პირველი,
დაუვიწყარი დღისთვის;
თავის სევდიან-დარდიან,
გავლილი წვალებისთვის;
(შენი შეცდომით შემცბარი
დახრილი თვალებისთვის);
აქა-იქ შემორჩენილი
„დეფიციტური“ ზნისთვის;
შიშის, სირცხვილის, სიწითლის,
სიბრაზის, სინაღდისთვის;
ზამთარ დაკრული თმისთვის,
სითბოს ჩამღვრელი ხმისთვის;
„შეუმოსავი“, შიშველი
მსუსხავი სიმართლისთვის;
ბავშვური სიკეთისთვის,
ბავშვური სიკერპისთვის,
ალერსით შეხედვისთვის,
სათუთი შეხებისთვის;
სათქმელად თითქოს არაფრის,
უთქმელად ყველაფრისთვის;
როცა გიყვარს და არ იცი,
არც გინდა ცოდნა რისთვის;
და არ არსებობს ასაკი
ამ ნელი ცეცხლით წვისთვის;
არც საფრთხე დაცლა-დაშრეტის
ასეთი სისავსისთვის;
ულევი მუზა იქნება
მცხუნვარე ლექსის თქმისთვის;
დარჩება მუდმივ სავანედ
კაცური გულისთქმისთვის;
თუ გიყვარს ქალი „ამ წესით“,
თუ გიყვარს ქალი მისთვის.
ქართული ოპტიმიზმის უშრეტი წყარო
მესმის რომ ამის შემხედვარს
კაცს პულსი აუჩქარდება
და სულ თუ არა, იმედის
ნაწილი გაუქარდება:
კრიზისი რომ არ თავდება
„კონფლიქტი“ რომ არ გვარდება,
მილიონები ინთქმება,
მერე არავის ბრალდება,
გლეხის და მეწარმის თანხა
გაუძღებ ხახებს ხმარდება;
საქმე ვინც ჩააიმასქნა,
ისევ იმასვე ბარდება;
„სოც. პოლიტ ტემპერატურა“,
საშიშად ხურდებ-მწვავდება;
ხალხი დღითი-დღე მწარდება,
ზოგი ძალიან ცხვარდება,
ზოგი ძალიან ცხარდება,
თვითონ „რეფორმის შტაბშიც კი“,
ორი „პლათფორმა“ ხვავდება;
(ეტყობა სიტუაცია
ხვალ უფრო გავარვარდება);
„გამოცდილ“–„გამოუცდელი“,
„უწილოდ“ არ დაწყნარდება;
„ეშელონებში“ მშვიდობა
მარტივად არ დამყარდება;
ამის ყურება ქართველ კაცს
ნაღდად არ გაგეხარდება;
როდესაც „კონსტიტუცია“
საწველ თხად გადაგვარდება;
სინდის-ნამუსის ნიშნული,
„ნულს“ ქვემოთ გადაბარგდება;
და მაინც „შავი“ დასკვნისთვის
ნურავინ ნუ აჩქარდება,
პესიმისტების ბანაკში
უცბად ნუ გადავარდება;
რადგან ეს ჩვენი ჩვევაა,
ყოვლის მოთმენის ბუნება;
და მაგრად თუ არ ვიწამლეთ,
ხშირ-ხშირად შეგვიბრუნდება.
მაგრამ ამ სენით სიცოცხლე
ნამდვილად არ გათავდება;
და არც უფსკრულში, ერთბაშად
ხალხი არ გადავარდება;
მიტომ რომ ჩვენში „პუტჩები“
ძალიან მალე მთავრდება
და „ტერაქტებიც“ აშკარად
დაბალ დონეზე ტარდება.
10. XI. 98
რა ღირს სამშობლო
იმ გაზეთის უკან „ის“ დგას,
ამ გაზეთის უკან „ის“;
ერს გონებას უწამლავენ,
ფასად ლუკმის მსუქანის;
ხდება საშიშ-საზიზღარი
მიხვრა-მოხვრა უკანის;
ზოგს მაფია აფინანსებს,
ზოგს „აჭარის პატრონი“
მერე ყველას „მთავარ თანხას“,
უხდის რუსი ბატონი;
იფლანგება ნიჭი, ძალა,
ერთმანეთის „ძლევაში“;
იწაფება გული, ენა
სიძულვილის ფრქვევაში;
რომ უფრო გაუადვილონ
ჩვენ მოსისხლეს რევანში.
* * *
ფუ, იმ ქართველს ფულს რომ იღებს,
საქართველოს ნგრევაში.
უსახელო ქვეყანა
(ანუ აქ ქართველები ცხოვრობდნენ ერთ დროს)
ნეტავ რა ჭირმა, ნეტავ რა სნებამ
ერთ დროს მებძოლი დედლად აქცია;
რომ არ ადარდებს და არც აშინებს
სრული დაშლა და დეგრადაცია;
„კომპარტიის“ და „კომკავშირისთვის“
ეს მერამდენედ, კენჭისყრა „თარსად“;
„დემოკრატებად“ მათი გადაცმა
გადაქცეული საზიზღარ ფარსად;
(თავში მცემელი, „ხმის მიმცემელი“
უმცირესობის გამსრესელ მასად),
„ძველ“ და „ახალი“ „სოციალიზმის“
მარად მდევნელი, მისული არსად;
შიმშილ-სიცივის, სიბნელ-სიცრუის,
ყოვლისმომთმენი პირუტყვის მსგავსად;
(გამათხოვრებულ-გაჩარჩებული,
„მიმმხრობი“ ერთხელ გაძღომის ფასად);
რეკლამირებულ-გამზადებული
„ევრაზიული დერფნის“ ხასად.
ზის „ზეპარტია“ მისი რჩეული
და „ზეეროვნულ“ კანონებს აცხობს;
გარყვნილ-გახრწნილი „ცხოვრების ნორმებს“,
სესხის მომცემთა რეცეპტით აწყობს:
არ იყოს ჯვარი, არ იყოს ჯარი,
არ იყოს ჯიშის და ერის ცნება;
(საქართველოში ქართველს არ შერჩეს
მისი საბუთში ჩაწერის ნება);
რომ ჩვენი მოდგმა უეროვნებო,
გზაჯვარედინის ჰიბრიდად იქცეს;
და უცხო თესლებს (რაც დარჩა ისიც)
„ლეგიტიმურად“ საჯიჯგნად მისცეს.
* * *
ნუთუ ის, რასაც ქართველი ერქვა,
მტერს და მოყვარეს რაც ერთ დროს შურდა;
ის ამ მედროვე ნაძირალებმა,
„ხელის აწევით“ წაგვართვან უნდა;
რისთვისაც სისხლის ზღვა დაიღვარა
უმძიმეს გზაზე, არა ერთ ას წელს,
ქართველი, მხოლოდ ქართველობისთვის,
რაც ხმლით დაჩეხეს, რაც ტყვიით დასცეს;
ეს უსამშობლო „უმრავლესობა“
მათი ხსენების ნებართვას არ სცემს;
და სხვა უმთავრეს წანართმევებთან,
მის წართმევასაც „კანონად“ აქცევს.
რომ უსახური ნაქართველარი
სხვის ადათს ყმობდეს, საკუთარს გმობდეს;
რომ შთამომავალს წინაპრის ვალი
და ვინაობა არ მოაგონდეს;
რომ ამ მიწაზე ქართველის გარდა,
ყველას ყველაფრის უფლება ჰქონდეს.
რა გემართება „გმირთა მამულო“,
როგორ დამდაბლდი, როგორ აშმორდი;
„ნაძრახ სიცოცხლეს“ როგორ მოერგე,
თავგანწირვის გზას როგორ აშორდი;
როგორ დაბრმავდი, როგორ დაყრუვდი,
მონობის ჭუჭყში როგორ ჩაგორდი;
რომ აღარ გესმის ჩვენი ჯილაგის
დასაფლავების ბოლო აკორდი.
* * *
თუ არ ადექი, თუ არ განრისხდი,
სათქმელი დღესვე თუ არ ითქმება:
ვისი სკამების შესარჩენელად,
ეს „კანონები“ რისთვის იქმნება;
აღებულ-შეჭმულ სესხებ-ვალებით,
რა ბორკილი და ციხე იკვრება;
მევალეების გეგმის მიხედვით,
ერი უთოფოდ როგორ იკვლება;
აჯანყდი დღესვე, გაიგე დღესვე,
(ხვალ თუ გაიგებ გვიან იქნება);
გაიგე რომ ეს „მმართველი ძალა“
თუ დროზე ძირს არ მოადენს ზღართანს;
„ხალხის სახელით“, ხალხის ზურგს უკან
სახლის წაქცევის „კომპრომისს“ ხლართავს.
* * *
და გამარჯვება არ უწერია,
საქმეს ეროვნულს და სიტყვას მართალს;
ვიდრე ქვეყანას მექრთამეთა და
მოღალატეთა კავშირი მართავს!
16. I. 99
„უმცირესის“ უშედეგო შაირი „უმრავლესს“
სად გაქრი ცეცხლო გიზგიზა
ჩვენს გულებში რომ ღვიოდი:
(უსამართლობა უზომო –
სიმართლის ზომა – იოტი)
ნუთუ თავბნელო ქუჩაში,
იმისთვის გამოდიოდი,
რომ ისევ ზურგზე შეგესვა
ჩათლახი და იდიოტი.
რომ იყოს დეფიციტური
პური, ღვინო და იოდი;
რად გაშრი, ცრემლო მდუღარო,
თვისტომისთვის რომ მდიოდი;
რად მეზარება ის, რასაც
დაუზარებლად ვყიოდი:
რაღატომ აღარ მტკივიხარ,
როგორც „აპრილში“ მტკიოდი;
რატომ და მივხვდი, (რაღა დროს!)
სიბრიყვეს რომ ჩავდიოდი:
მე უფლის გზაზე გეძახდი,
შენ ეშმას სახელს კიოდი;
დაბოღმილ-დაბნელებული,
იმის ფეხებთან წიოდი;
(შენ ყველა დროის კერპისთვის,
ყუთში კენჭებად ცვიოდი),
მერე ნაცემი, ნაგვემი
სულ უბედობას ჩიოდი.
* * *
შენ მუდამ რიცხვით მეტი ხარ,
აუწეველი ბარგი ხარ,
„ავსულის სახლის მასალად“
შენ ყველა, ქვაზე კარგი ხარ;
შენი სიმრავლის ბრალია
ციხიდან რომ ვერ გავრბივართ;
ერთობას რომ ვერ ვახერხებთ,
ხალხად რომ აღარ ვარგივართ;
და რა წუმპესაც შენ უძლებ,
ჩვენც რომ იმაში ვაგდივართ.
30. IX. 98
ჭენება ციხიდან ციხეში
ხელისუფლება ბრბოს მუდამ
ჯოგური წესით აჭენებს;
„უმრავლესობით“, „უმცირესს“,
ძალას აცლის და აჩერებს.
ურჩებს მორჩილით გათელავს,
ისე აშლის და აშტერებს,
(სტალინის სამშობლოსადმი
დიდ სიყვარულში აჯერებს,
ტაშის გრილიათ შეხარის
ხალხის დახვრეტა დაჭერებს);
ხანაც „კაგებეს“ რეზიდენტს
ერის „მესიად“ აჩვენებს;
გართობის მიზნით უმართავს
„დემოკრატიულ“ არჩევნებს
ჭამს მასა დრო გამოშვებით
იდეებს „მარცხენ“-„მარჯვენებს“;
ხან „კაპიტალიზმს“ ებრძვის და
ხან „კომუნიზმის“ ნარჩენებს.
„ეს შეშლის რეციდივები“
იმას ამტკიცებს, აჩვენებს,
რომ მასას მისი ბორკილი,
ძლიერ უყვარს და ამშვენებს;
და საპყრობილეს ყოველთვის
თავისი ხელით აშენებს.
1. VII. 98
მოდით მოვკითხოთ!
საითაც არ უნდა ვიყოთ,
„იქით“ მიტომ ვართ წასული
რომ ბევრი – „დამსმელ-ისქნილი“
„პარლამენტში გვყავს დასმული“,
და ბევრიც „აღმასრულებლად“
მათი „ხელდასმით“ ასული.
ამ „არჩევნებშიც“ ბორგავს და
ჩალიჩობს ბევრი „ავსული“;
რომ კვლავ „გამაჟორიტარდეს“;
ან გახდეს „სიით გასული“;
ჩალიჩობს ყველა წყობაში;
ჭუჭყის სქელ ფენა წასმული;
ცოდვებში დასვრილ ხელებზე,
„თეთრ ხელთათმანებ“ ჩაცმული;
„სარფიანობის მიხედვით“
„ფრაქციებს“ მიმოტმასნული;
„ასულის“ მსგავსი „ვაჟი“ და
„ვაჟობის“ მდომი „ასული“;
ეროვნულ იერ წაშლილი,
ცინიზმით გულ დანაცრული;
„ხელშემშლელ“ გრძნობებისაგან
გაცლილი და „გაპარსული“;
ჩალიჩობს კვლავ მოსასვლელად
გაცვეთილ-ვადაგასული;
ქვეყნისთვის და სიკეთისთვის,
არც ერთხელ არ გაკაწრული,
ინტრიგით, ქრთამის აღებით;
ბოზობით გადაქანცული.
P. S. და ამ სიბილწეს ამიტომ
არ უჩანს ჯერ დასასრული;
ჩვენი ცხოვრება უკუღმა
იმიტომ არი წასული;
რომ არც ერთ „პოლიტიმნაირს“
არ მოეკითხა წარსული.
პოლიტ-აღებ-მიცემობა
ეს „გარდამავალი“ ხანა
არ გადავა დიდხანს არსად,
თუ ვაქციეთ პოლიტიკა,
გულის ამრევ ბინძურ ფარსად,
ღია აღებ-მიცემობად
„მართვა“ – ძარცვის შენათავსად;
თუ „ავირჩევთ“, ვინც „თავს ირჩევს“
მოძმის „ნულზე“ გასაპარსად;
თუ მოვითმენთ ვინც იქცევა
ბილწად, კაცის არა მსგავსად;
კიდევ ბევრჯერ „ოთხ წელიწადს“
გვიყოლიებს ჯოგად, მასად.
ნუ ავირჩევთ „წითელ“-„მრგვალებს“,
ვინც დავცადეთ უკვე თარსად;
ნურც იმ ფლიდებს „ეროვნული“,
რომ აცვიათ მხოლოდ გარსად;
ნუ ავირჩევთ, ვინც უწვება
„გადამხდელებს“ „პოლიტ. ხასად“
და იშენებს კარიერას,
საქართველოს დაშლის ფასად!
დღევანდელი საქართველოს „ცისფერი“
ვახ! როგორ დაჩლუნგებულა
ავის და კარგის გარჩევა;
და რას უშვება ჩვენს ჯილაგს
„ევრო-აზრებზე“ გაჩვევა.
ის არ აკმარეს, რომ ბევრი,
ნაძირალა და გარყვნილი;
ერის ბედ-იღბლის გამგებლად,
პოსტებზე არი დამყნილი;
რომ ბავშვის გასაგონებლად,
რაც „მასმედიით“ ითქმება,
იმით ქართული ბუნების,
რა სასაფლაო ითხრება;
გოგო-ბიჭების გონება
რა ჭუჭყის ზღვაში ინთქმება;
რადგანაც გადაგვარება,
„ცივილურ ნორმად“ ითვლება.
რა არ ჩაკლეს და ჩასვარეს,
ეროვნულს რას არ აფურთხეს;
და ბოლოს ტანის მიმცემებს,
„ცისფერი“ დაუსაკუთრეს.
ვახ, ალბათ როგორ დარდობენ
ცის მოთაყვანე ნიჭები;
ზოგი ჯერ კიდევ ცოცხალი,
ან ზღვარს გადანაბიჯები;
ლექსით, ქალით და სამშობლოს
ლურჯი ცით „განაგიჟები“;
„ცა ფირუზ – ხმელეთ-ზურმუხტის“
მბორგავები და დინჯები;
ვახ, ალბათ როგორ შეწუხდნენ
„ცისფერყანწელი“ ბიჭები;
რომ, თურმე „მწუხრის ზეწარი“,
რა ბნელად გადაგვეფარა;
თეთრი აზრები შავისკენ
რა მაგრად გადაგვეხარა:
ალბათ რა მწარედ „ჩაფიქრდა“
მთაწმინდა და ნარიყალა;
„თავის დახატულ ცას ვერ ცნობს“,
„ღამენათევი ნიკალა“.
რა იქნა! რამ დაგვინაცრა
ქართველ კაცობის პათოსი;
(ცას შეჭიხვინებს მერანი,
გულ-დათუთქული ტატოსი).
წყეულიმც იყოს ბინძური
ყველა, სხვისიც და ჩვენიცა;
სანამ ჯერ კიდევ დრო არი,
„გავასუფთავოთ ჩვენი ცა“.
ნუ ვათქერინებთ საფლავებს
ბილწებს დასვრილი ფეხებით;
ვისაც, რაც უნდა ის მისცეს,
ოღონდ ზეცას ნუ ეხებით.
* * *
დარჩეს ეს ერთი ადგილი,
დარდზე იმედის საფენად;
არწივთა საბრძანებელად,
ლექსის და მოთქმის სათქმელად;
სიმღერის შესაყივლებლად,
ლოცვის და ფიქრის საფრენად.
პოლიტიკაში, როგორც ციხეში
პოლიტიკაში, როგორც ციხეში,
იმარჯვებს არა „მამაცთა რასა“,
არამედ ის, ვინც კარგად იხმარა,
სახმარად მუდამ მზად მყოფი მასა.
პოლიტიკაში, როგორც ციხეში,
თუ გინდა შეგრჩეს „სასუნთქი სივრცე“,
რაც უნდა გქონდეს მართალი აზრი
და „პოზიცია“ გეჭიროს მტკიცე;
გინდ გულზე გასკდი უძლური ბრაზით
და ზიზღისაგან ტუჩები ბრიცე,
აფურთხე შენს ბედს და „ზონის ზემდეგს“;
გააპროტესტე და გაიფიცე,
მაგრამ, რაც უნდა ახტე და დახტე,
იმიტინგო და თავში ქვა იცე;
ბოლოს ცნობილი საზიზღრებიდან,
ერთერთ საზიზღარს ხმა უნდა მიცე.
მერე შეგყრიან საკნებში უკან,
„ახალი ვადით“ გაგთხრიან ურდულს;
და გაარძელებს ქვეყანა ისევ,
ჩვეულ ცხოვრებას, „ბოზურს“ და „ქურდულს“.
P.S. თუმცა არსებობს „სხვა ვარიანტიც“:
ვინც ხვედრს აირჩევს მძიმეს და მწარეს,
რკინის პატარა საჭვრიტინოდან,
კვლავ „პოლემიკას“ აგრძელებს ცხარეს;
(„რეჟიმის უფროსს“ დედას აგინებს,
არ აღირსებენ მზესა და მთვარეს)
კაცურ სიცოცხლეს „კარცერში“ გალევს –
ის ურჩევნია მონურს და მდარეს.
(ამგვარი „არანორმალურობა“
ბნელ თავებს წამით, „ძილის წინ“ არევს;
მწვავე კითხვები მოაწვებიან
ისევ „რუსულად მოკეტილ კარებს“;
მაგრამ გაგება არ უწერიათ,
რა რისთვის ღვარეს, რა „კენჭი ყარეს“;
რა მაცდურს სდიეს ღრიალ-ღრიალით,
რა „დაანგრიეს“, რა „დაამყარეს“;
(თავისი ხელით და სხვისი გეგმით,
თავისუფლების საფლავი თხარეს).
ეს მხოლოდ წამით, მერე კვლავ ხვრინვა
ააჭრიჭინებს ჭუჭყიან ნარებს...
(თითო ოროლას არ ძინავს მაინც,
უცდის „ციხიდან გაქცევის ზარებს“),
თითო ოროლას არ ძინავს ისევ,
უსმენს „ბუნტარის“ ხმას სევდანარევს;
(უკვირს, უშიშარს, მტერს „გასაღები“
უომრად რატომ გადააბარეს) ?!
ბუნტარის სული ვაჟკაცებს უხმობს,
საქმეში ლაჩრებს არასდროს გარევს,
ბუნტარი მხოლოდ მისნაირს უყვარს
და ძულს დანარჩენ სხვა ყველა „მხარეს“.
ეს პირველ რიგში
იცით რატომ და რის გამო არი
ამდენი სროლა, ამდენი მკვდარი;
რად მიაჭენებს ჩვენს ჯიშს და ჯილაგს
მუდმივი გლოვის და შიშის ზარი;
საიდან გაჩნდა ამდენი მკვლელი
არყით, ღვინით და თრიაქით მთვრალი;
„ხალხის სახელით“ აყეფებული,
„პოლიტმოღვაწე“ ჭკუასთან მწყრალი;
და რატომ ჭარბობს სიყვარულს ბოღმა,
სულგრძელს – სულმოკლე და მამაცს მხდალი;
რატომ არა გვყავს სამშობლოსათვის
გულდათუთქული ბიჭების ჯარი?!
რატომ და „უცბად“ მაცდურის გეგმით,
ღვთის დადგენილი დაინგრა ზღვარი;
და დედაბოძის სადგომ ადგილზე
თვალებს აკვესებს „დედალი ბრჭყალი“;
სილბოს, სინაზის, ალერსის ნაცვლად,
ურთიერთობა ყალბი და მშრალი;
და ჩვენს არეულ ეროვნულ იერს,
ამ „დეფიციტის“ ატყვია კვალი;
აკლია დედის, დის და დიდედის
ზრუნვით გამთბარი ხელი და თვალი;
აკლია ძუძუს მოწოვებისთვის
„თავგანწირული“ ცოლი და რძალი;
ამიტომ არი ამდენი ავი,
„უხასიათო“, „შავი“ და მყრალი;
ანდა ლანდებად მოღოღიალე
„შთამომავლობა“ ბაცი და მკრთალი;
საცაა ნაცრად გადაიქცევა,
კერიის ნაცვლად გიზგიზა ალი;
რადგანაც ვცხოვრობთ „უცხო რეცეპტით“,
არვის არაფრის აღარ აქვს ვალი;
რა ცხრა ძმას გაზრდის „საქმეშეცვლილი“,
„სახეშეცვლილი“ ქართველი ქალი;
და რომ ნაციას გამოცვლილი აქვს
დედაკაცობის მადლი და ძალი;
ეს პირველ რიგში და უმთავრესად,
არის ქართველი კაცების ბრალი.
ფუი, აზია!!!
(სატირიკოსის მილოცვა „დოკუმენტურად გაევროპელებულ“ საქართველოს)
რადგან გეოგრაფიულად
თურქეთს „ზევიდან აზიხარ“;
შენ ბევრად უფრო „ევრო“ და
ბევრად იმაზე „ნაზი“ ხარ;
სად შენი დახვეწილობა,
და სად „ველური აზია“;
(შენ „ჰუმანიზმის ბუდე“ ხარ,
ის სულ ბოღმა და ბრაზია);
და მაინც, დიდ ბოდიშს ვიხდი,
რომ ეჭვებისგან ვფერხდები;
რომ სიხარულით თქვენსავით,
„თქვენს სიმაღლეზე ვერ ვხტები“;
ან ბედნიერი რატომ ვარ,
სიმართლე გითხრათ, ვერ ვხვდები:
რადგან ის „ევროპელები“,
იქ შესვლას რომ გვილოცავენ;
როცა ჭირდებათ, ერთმანეთს
ძაან მშვენივრად ხოცავენ;
ვიდრე სოფლებს და ქალაქებს
პარტახს არ დაამსგავსებენ;
„მხარეებს“ იარაღით და
ფულებით „აბალანსებენ“;
მერე სხდებიან, ომების
„რეჟისორ-დრამატურგები“;
რომ „მიუდგომლად დასაჯონ“
ვთქვათ, რუსები ან თურქები;
(საკითხი წყდება მიხედვით
ქვეყნის სამხედრო შეძლების;
ჩვენხელა ხალხის ხარჯზე და
ხარჯზე, კვიპროსელ ბერძნების;
* * *
„თავშესაფარს“ რომ გაძლევენ,
დაპირებებით გავსებენ;
ცხოვრების კანონ-წესებით
იმიტომ დაგიმსგავსებენ,
საქონლის გასასაღებელ
ბაზრად და დახლად გაქცევენ.
და ამის ფასად „კონფლიქტში“
„მსაჯის“ როლს შეითავსებენ;
(მშვიდობიან დროს „გიძმობენ“,
განსაცდელის დროს გაგცემენ);
და ზოგ სულელს რომ გონია,
თუ მაგ „საბჭოში“ შეძვრები,
მერე არავინ იქნება
ჩვენი დაჩაგვრის შემძლები;
„დემოკრატიულ შტურმს“ იზამს,
დოლარს ჩაგვიყრის ჩხრიალით;
და დაგვიბრუნებს ცხუმ-ცხინვალს
სულ ქაღალდების შრიალით;
მაგ „პოლიტ-ფაფით“ ვინ დათვლის,
პირი რამდენჯერ დაგვიწვავს;
და როგორც „გაერო“ გვიცავს
ეგ „საბჭოც“ ისე დაგვიცავს!
P.S. ვიდრე ტვინები იქნება
ამ „შალაშინით“ ნარანდი;
რომ მათხოვრობა გვიშველის
ხოხვა კარიდან კარამდი;
კიდევ ბევრ მიწას დავკარგავთ
გაღმა-გამოღმა მტკვარამდი;
და ჩვენი მოდგმა ვერასდროს,
ვერ მივა ფსოუს წყალამდი;
არც დაგლეჯილი სამშობლო
არ გამთელდება მანამდი,
სანამ ამ ჯარს არ „მივიყვანთ“
მტრის რისხვის დამცემ ჯარამდი;
და მომხვდურებს არ მივდენით,
სისხლით დადგენილ ზღვარამდი;
რადგან არსებობს კანონი,
შეუცვლელი და მარადი;
(მის ცოდნას სულ არ ჭირდება
გამორჩეული ტალანტი);
რომ ბრძოლაა და მსხვერპლია
„თავისუფლების „გარანტი“!
ევრო ტაში
ვუძღვნი ძველ და ახალ „მსოფლიო მოქალაქეებს“
ტაში, ბიჭო, ტაშიო
„შედი ევროპაშიო“;
ჯანი აღარ დაგეღლება
თესვაში და მკაშიო;
ჯაფა აღარ დაგადგება
ყანაში და ზვარშიო;
წლიდან წლამდე აღარ ივლი
ქარ-ყინვაში, ცხვარშიო;
არც სიმღერით გაწვალდები,
აღარც ლექსის თქმაშიო;
თითს დააჭერ ღილაკზე და
გაეხვევი „კვამლშიო“;
სხვისი ჰანგი ჩაგექცევა
დადონდლებულ ტანშიო;
„დიროლი“ და „სტიმოროლი“
აგლახავე ყბაშიო;
„ბიგმაკით“ და „ჰამბურგერით“
ამოივსე ფაშვიო;
ტაში ბიჭო, მიდი ბიჭო,
„შედი ევროპაშიო“;
ეგ ხელს სულაც არ შეგვიშლის
ერთმანეთის კვლაშიო;
საარჩევნო ყუთებისთვის
ტყუპი წიხლის კვრაშიო;
ტაში ბიჭო, ტაშიო
არ წახვიდე ჯარშიო;
იშლიგინოს დამპყრობელმა
ჩვენს მთაში და ბარშიო;
საშიშ საქმეს გაერიდე
არც გაუშვა ბავშვიო;
ბალღობიდან დაიგეშოს
რჯულის გაყიდვაშიო;
ჩაუნერგე რომ არ არის
ის წინაპრის ვალშიო;
ეროვნული ნიშან-წყალი
გამობერტყოს კარშიო;
აღარც თავში, აღარც გულში
„მარტო მოწმობაშიო“;
„უკომპლექსოდ“ გადაეშვას
გარყვნილების ზღვაშიო;
მაგრამ საფრთხეც დიდი არი
„სექს-თავისუფალშიო“;
(ინსტრუმენტი უნდა ედოს
მუდამ „ცელოფანშიო“);
ტაში ბიჭო, ტაშიო
„შედი ევროპაშიო“;
ცისკენ ნუღარ აიხედავ
სულ იყურე ჯამშიო;
გაათენე, დააღამე
ჭამაში და სმაშიო;
ნამათხოვრლის, ნაჩარჩევის
ნაქურდალის თვლაშიო;
ტაში ბიჭო „ევრაზიის“
ბინძურ დერეფანშიო;
მიდი, „მაყუთი აკეთე“
მოძმის მოწამვლაშიო;
ალკო-ნარკო შხამ-ტვირთების,
სახლში შეტანაშიო;
მიეხმარე ჩვენი მოდგმის
ცოცხლად დამარხვაშიო;
ტაში ლეშო, გახვეულო
„ევროპიულ“ ტყავშიო;
აზიურად გაწაფულო
ყოვლის კადრებაშიო;
შედი ახალ „ინსტიტუტში“
„ცივილურად“ მყრალშიო;
სუნამოთი გაჟღენთილი
ჯალათების კლანშიო;
მცირე ხალხთა ცრემლ და სისხლის
ფულად ქცევის შტაბშიო;
(იაფ მუშა საქონელად
მიგიღებენ „შტატშიო“);
ტაში ბიჭო, უბედურო,
დგახარ ეშმას კვალშიო;
საბრალო და სასაცილო
მტერ-მოყვარის თვალშიო;
მამა-პაპის ნააზრევი
გადაუშვი ლაფშიო;
(საკარგყმო და სავაჟკაცო
დაგჭირდება რაშიო);
შოთა, ვაჟა და ილია
გადაყარე წყალშიო;
(შემოსავალს არ იძლევა
დაგამძიმებს გზაშიო);
მსოფლიო „სტანდარტებისკენ“
ხელს შეგიშლის სვლაშიო;
ტაში ბიჭო, უსამშობლო
შეძვერ „ევროპაშიო“;
მოკლე დროში შეისრუტე
რაც არი „მოდაშიო“;
დაოსტატდი თეძოების
მიგრეხ-მოგრეხვაშიო;
კარტოფილის ფირფიტების
ვნებიანად ხვრაშიო;
„გოიმობა“ არ შეგემჩნეს
ბორდელში და ბარშიო;
გაერიე, გაილესე
გაითქვიფე სხვაშიო;
მიაფურთხე, მიატოვე
რაც მოგდგამდა გვარშიო;
ნაომარი, ნაოფლარი
ნახელავი ქვაშიო;
ტაში, ტაში დაკრულია
სასიკვდილო მარშიო;
„კავკასიის ინდიელო“
შეხტი „ევროპაშიო“;
და იცეკვე საფლავებზე
ჯიშის წარღვნის ქარშიო;
(ბევრი ერი ჩაიძირა
მაგნაირ კოშმარშიო);
ტაში, ბიჭო, დაუარე,
სიმწრის ოფლის ღვრაშიო;
მიდი მაგის დედაც რა ვთქვი,
ტაში, ბიჭო, ტაშიო!
ახალი მისამართი
(ანუ წადი მიჩივლე ევროსაბჭოში)
(ამიერიდან ყველა უკანონობის შესახებ შეგვიძლია ვიჩივლოთ „ევროსაბჭოში“ – „რეფორმატორების“ ტელეგამოსვლებიდან)
რაც გაწყენინეს ქართველო
ახლა ან ახლო წარსულში;
რაც ხდება უკანონობა
ახმეტაში და აწყურში;
რაც სასმელებში შხამია,
შერეულია რაც პურში;
უხელფას-უპენსიობით,
დაგროვილი გაქვს რაც გულში;
რასაც არ უშვებს მთავრობა
არც ქვის თავში და არც ყურში;
და ბოლოს რაც მთავარია,
ზღაპარი იყო რაც გუშინ:
თუ პოლოიცია მხეცურად,
ხელკეტებს დაგცხებს ტრაკ-ზურგში;
როგორც კი გამოკეთდები,
საჩივარს მიწერ სტრასბურგში;
და თუ პასუხს ვერ მიიღებ,
ამ მთავრობასთან ჯაჯგურში;
გახალისდები, დრო გავა
და გახვალ „გაღმა სადგურში“.
31. I. 99
ტირილი საქართველოს რუქასთან
ვაი, რა „სტარტის“ პატრონი,
მიფორთხდი რა „ფინიშამდი“;
დაეცი აზრის არ მქონე,
ომის არ მცოდნე ჯიშამდი;
ვინ იფიქრებდა გულ-ჯიგარს
თუ აგრე „გამოთიშავდი“;
ცხუმ-ცხინვალს აგრე ადვილად,
მოიგლეჯ-მოითხლიშავდი;
სოციალ-პოლიტიკურად,
დავარდებოდი „ქვიშამდი“;
„საკრალურ ორიათას წელს“,
მშიერი თუ აღნიშნავდი,
კვლავ „ხმას მისცემდი“, ვისგანაც
დაჭკნი და დაქიშმიშავდი;
ქვეყნის დამქცევებს ხელახლა,
„უფროსად“ დაინიშნავდი;
რას უცდი, რატომ ვერ ხედავ,
რა უფსკრულის პირს მიშავდი;
რომ კი არ ცოცხლობ, არსებობ
მხოლოდ შიშიდან შიშამდი;
რას გავხარ „გმირთა მამულო“
გურჯაანიდან ტვიშამდი;
დახვედი მოდგმა მამაცთა
მოთქმამდე და ვიშვიშამდი;
ლაყბობა-ლაქიაობის,
დაეშვი ბოლო ნიშნამდი;
„დაზურაბჟვანიავდი“ და
„დასააკაშვილიშავდი“.
საზიზღრების მუდმივ ამომრჩეველს
ვერ გამიგია შენი სიჩლუნგე,
რის გამო არის ასეთი „მტკიცე“;
რომ მუდამ ორი საზიზღარიდან,
ერთერთ საზიზღარს „ხმა უნდა მიცე“.
„ინტელინფექცია“
(ვუძღვნი სულგაყიდულ „ინტელიგენტებს“ და ტვინგაყინულ „ამომრჩევლებს“)
„ინტელიგენტო“, „ინტელიგენტო“,
იმდენ ხალხს წამდი, იმდენი გენდო;
ხელში „მოღვაწის“ სანთელი გენთო
და გულში შოვნის ხურუში გედო.
ბუნებით ლაჩარს გძულდა, გზარავდა
გზა სამამაცო, „სადისიდენტო“;
იყავი „ცეკას“ სანდო „აქტივი“,
კადრი „სასუკო“ და „სააგენტო“.
რუსის სცენარით დათქმულ მომენტში,
„პატრიოტულად“ აკივლ-აწივლდი;
„დემოკრატებად“ გადაცმულებთან,
ისევ დაწექი, ისევ დაწყვილდი;
„ინსტრუქციის“ და თანხის მიხედვით,
„ბლოკებ“ – „ცენტრებში“ გადანაწილდი.
„ინტელიგენტო“, „ინტელიგენტო“,
როგორ წაგშლია კაცობის კვალი;
(მაგრამ მე შენზე ათასჯერ მეტად,
მძულს მასა, კერპის თაყვანით მთვრალი;
რომელმაც დღემდე ვერ გაარკვია,
რომ რაც ჭირს, არის მისივე ბრალი);
ერთი „რეცეპტით“ ნათითხნი როა
„მოქკავშირი“ და „მაგიდა მრგვალი“.
და ამ გაცვეთილ ყოვლისმკადრებლებს,
ვითომ „სამშობლოს რომ ტანჯავთ ვალი“.
(ერთი სული აქვთ „ოთხი წლის ვადით“,
ყბაში მოიგდონ მოზრდილი „ძვალი“).
დაჯდეს „საქვეყნო საქმის გამგებლად“
თახსირი, ურცხვი, ჭკუასთან მწყრალი;
იყოს „პულტებით“ თითლიბაზობა,
ცემა, გინება, ყაყანი მყრალი;
(„დეპუტატებად“ გადაქცეული
„კენჭები“ წყალში გადანაყარი);
ზოგი სექსის და ზოგიც ფსიქიკის
ხაზით აშკარად გადანახარი.
ერთი სხეულის „ინფექციური“
„საპარლამენტო“ გამონაყარი;
გოგებაშვილთა და გაბაშვილთა
მახინჯი ასლი, წარყვნილ – წამხდარი,
„მწერალ“ – „პოეტი“ და „მეცნიერი“,
მთავრობებისგან მრავალნახმარი;
ჯავახიშვილთა, თაყაიშვილთა
ძირზე შხამ სოკოდ ამონაყარი;
„პერესტროიკის“ ნაბან-ნარეცხი,
„ახალ წყობაში“ გადმონაღვარი.
* * *
ჰოდა ჰე, მიდი, ხელახლა მიდი,
კვლავ „აირჩიე“, ვინც დაგამშია;
ვინც დამპყრობლებს და ბანკირებს მიგცა,
ვინც სასიკვდილოდ „გადაგარჩია“.
* * *
გულს მიკლავს აზრი, რომ ხალხმა ისევ
„გასარჩეველი“ ვერ „გაარჩია“;
ხუთ მილიონში, ხუთი ნამდვილი
ინტელიგენტი ვერ აარჩია;
რადგან მონური ცხოვრების ჩვევამ,
ტვინის განძრევას გადააჩვია;
და „მრგვალ“ – „წითელი“ ჩამონაფხატი,
თვალებზე მრავალს ისევ აცვია;
„სტალინ“ – „ზვიადის“ და ედუარდის
ბინდი ჯერაც ბევრს არ გადაცლია;
„ეს რომ არ იყოს, რა გვეშველებას“,
შიშის ფეთება არ გადასვლია,
ზოგსაც „ასლანით აღორძინების“,
„მწვანე იმედი“ არ გარდაცვლია.
* * *
და ვაი ჩვენ თუ, რაც თავს გადაგვხდა,
იმან მიხვედრას არ დაგვაჩვია;
თუ ამ „ყოფამ“ და შეურაცხყოფამ,
„სამყოფი დაღი“ არ დაგვამჩნია;
და „ამათ გარდა არჩევის ღირსი
ორასი კაცი არ გაგვაჩნია“!
გადაყენება ბავშვთა და მოზრდილთა
(ანუ „ნოტიო“ პოლიტიკური ატმოსფერო საქართველოში)
ყველა ქართველმა მშვენივრად იცის,
რას ნიშნავს ბავშვის „გადაყენება“;
შვილში ჯანსაღი ჩვევის გაჩენა,
შეჩიჩინება და შეხსენება.
მშობელ-გამზრდელის თვლემა-ღვიძილი
(მისი ღამითაც არ დასვენება).
რომ შეასწავლოს ბოლოს და ბოლოს,
ყმაწვილს საწოლის არ დასველება.
ხოლო ზრდასრული ბიძიებისთვის,
(ამასაც ყველა მშვენივრად ხვდება)
„გადაყენება“ სხვა რამეს ნიშნავს,
სულ სხვა მიზნით და სხვა წესით ხდება.
რადგანაც ხშირად, როცა ამაყად
სავარძელშია ჩასვენებული,
ამ დროს მინისტრი და მისი დარგი,
არის დიდი ხნის ჩასველებული.
და „დამნიშვნელმა“ რომ არ დაუშვას
მასის საშინლად განაწყენება;
აუტანელი მძიმე სურნელის,
გაფართოება და დაყენება;
სწრაფად ტარდება „მათივე თხოვნით“,
გუნდურ-ჯგუფური „გადაყენება“.
ამ ჟესტით ყველა გადაყენებულს,
„დამსმელის“ ზაფრას ჩააგონებენ;
მერე ზოგიერთს „ზედა ბუდიდან“,
„ქვედა ბუდეში“ ჩააგორებენ;
და დამხვდურების საუბედუროდ,
ახალ კოლექტივს ჩააკონებენ;
ზოგსაც „უთოთი“ გაამშრალებენ,
თავებზე ზორბად „დააპკურებენ“;
მოხსნა-დაჭერის დაპირებებით,
ხალხის წინ მაგრად დააპურებენ;
და მოკლე ვადით, გაგდების დარდით,
სველ სავარძლებში დააბრუნებენ.
ზოგ მაგრად გამძღარს „გაიმეტებენ“,
პოლიტ-ჯაფისგან დაასვენებენ;
„უმწიკვლო შრომის“ აღსანიშნავად,
ორდენ-მედლებით დაამშვენებენ;
(მათ ნაჯდომებში, მათივე მსგავსებს,
სხვა „ჩამსველებლებს“ ჩაასვენებენ);
და უახლოეს „გადადგომამდე“,
დარგებს ისინი ჩაასველებენ.
P.S. ასეთი გახლავთ ეს „ცივილური“,
„უგასროლებო“ „გადაყენება“,
და უნაყოფო ძველი ძირების,
„ქორფა ტოტებით“ დანამყენება.
12. VIII. 98
ალალი ვეტერანის „ანდერძი“
„ამხანაგებო“ და „ბატონებო“,
ჩემი ანდერძი თქვენთვის მინდია ;
რადგანაც თქვენ რომ მანდ მაძღრად ზიხართ,
ამაში ჩემი წვლილიც დიდია.
ოფლის ღვრისათვის, სისხლის ღვრისათვის,
თავი არასდროს ამირიდია;
(ერთგული ვიყავ, საუბედუროდ,
რწმენა არასდროს გამიყიდია;
თქვენი გავების გადასარჩენად,
თავი რამდენჯერ გადამიდია);
ჯეელ-ჯანმრთელი ვერ ზიდავს იმას,
ორდენ-მედლები რაც მე მკიდია;
გერმანულ-რუსულ კონცლაგერებში,
სად არ ვეგდე და სად არ ვიწვალე;
და გუშინ უცბად, უპენსიობით
უსმელ-უჭმელი გარდავიცვალე.
ჰოდა ეს ბოლო, მცირე თხოვნა მაქვს,
„სკამებს“ გაფიცებთ ნუ გამაწბილებთ:
(არ მინდა თქვენი ყალბი ლაყაფი,
სასაფლაოზეც ნუ გამაცილებთ)
არც შეურაცხმყოთ, „სიკვდილის შემდეგ“
არ მომცეთ კიდევ რამე ორდენი;
არამედ ჩემი „პროექტისათვის“,
თანხა გაიღეთ ცოტაოდენი.
(ამ ერთხელ მაინც თავს ნუ შეირცხვენთ
უარს ნუ მეტყვით პატარა ფულზე);
ეს ჯილდოები ჯართად ქცეული
გადაადნეთ და დამადგით გულზე.
ოღონდაც გავდეს ის „ქანდაკება“,
ცნობილ ორგანოს, მოგრძო-მომრგვალოს;
რომ ყველა მნახველს ჭაბუკს და ბებერს,
სიცილ ნარევი ცრემლი მოგვაროს.
ძირზე წარწერა ჩააგვირისტეთ
(განსამარტავად „სკულპტურის“ არსის).
„ჩემი ბუნების მქონე ხალხისთვის“,
გამოსატანად დასკვნის და აზრის:
„აქა წევს, ვისაც წუთისოფელმა
თავი სადღა არ გააყოფინა“,
მთავრობებისგან ბოლომდე ნახმარს,
სული შიმშილმა გააფრთხობინა;
(ალალი იყო ვერ გაარკვია,
სიცოცხლე რას და ვის ამყოფინა);
ამ საწყალს თავი კაცი ეგონა,
და თურმე აი „ესა“ ყოფილა!
16. XI. 98
ვაი იმ ხალხს!
მლიქვნელის შრომა მძიმეა
და ძნელად გასაბედავი,
ჟანგბადი გარეთ არ კმარა
„შიგნით“ რას სუნთქავს ნეტავი?!
მლიქვნელი ყველა საზიზღარია
მუშა, გლეხი და კორესპონდენტი;
დიდი სპორტსმენი და ბიზნესმენი,
ფულის მძებნელი და „ფულის მხვეტი“.
ვინც „პოლიტიკას“ გაუგო გემო,
დეპუტატობამ დაასხა რეტი;
(ზოგი ყოფილი „ცეკას აქტივი“,
უკვე სიბერით ტვინდანაშრეტი).
ორივე სქესის, სხვადასხვა რანგის,
სხვადასხვა დარგის „ავტორიტეტი“.
მაგრამ ყველაზე გულისამრევი,
გახრწნის ნიშანი ყველაზე მეტი,
არის ის, როცა ლიქნას კადრულობს,
„ტიტულიანი „ინტელიგენტი“.
თანაც ფაქტები ამ ურცხვი ქცევის,
ტოტალურია და არა კენტი;
და ვაი იმ ხალხს, ვისაც ასეთი
„ელიტარული“ ყავს „კონტინგენტი“.
20. IX. 99
რადგან ბოლოს მაინც ხდება
თუმცა ხშირად მლიქვნელობით
იშოვნება „წარმატება“,
წუთიერი „წინ წაწევა“,
ფულზე ფულის წამატება.
მაგრამ ძაან ხანმოკლეა
ამ გზით მაღლა შეჭენება;
არ ხერხდება დიდი თანხის,
დიდხანს შერგებ-შეშვენება;
გარდაუვალ დანარცხებას,
არაფერი ეშველება;
მედროვეს და მის გვარ ჯილაგს,
არ ასცდება შეჩვენება,
რადგან ბოლოს მაინც ხდება,
ცოდვა-მადლის შეჯერება;
და არავის შეუძლია,
„განაჩენის შეჩერება!“
19. IX. 99
„ჭიშკარი ნასახლარზე“
(საქართველოს „ხიდს“, „გვირაბს“, „გზაჯვარედინს“, ახალი ეპითეტი შეემატა: პრეზიდენტის აპარატის უფროსმა პ. მამრაძემ ქართველ ხალხს სიხარულით ამცნო, რომ დემირელმა საქართველოს „ჭიშკარი“ უწოდა)
ნუთუ შენ მართლა ბედი გეწია
გასაფხორალი და გასახარი:
რომ ქართველების სახლი კი არა,
ხარ „ევრაზიის გზაგასაყარი“;
„თავისუფალი“, „სუვერენული“,
რუსის ბაზებით გადანაფარი;
შენს უკითხავად, შენს უნებართვოდ,
მყრალი დამპყრობლის სადგომ-სახმარი;
(მისი ქიმიურ-რადიაქტიულ,
საწამლავების ნაგავსაყარი;
საკუთარ ჭერქვეშ ნაცემ-ნაგვემი,
ცხუმ-ცხინვალიდან გამონაყარი,
მტრისთვის უომრად ყოვლის დამთმობი,
შრომა და ბრძოლა გადანაყვარი,
„გეორგიანად“ სახელდებული,
სხვისი შემყურე სარჩენ-საპყარი;
ყველა მედროვე, კრემლის მსტოვარი,
(ვინც არაერთხელ ჩაგცა ლახვარი);
გყავს „არჩეული“, აღზევებული,
სკამიდან სკამზე გადანამჯდარი;
„ერის სახელით“ მოლაპარაკე,
„ცნობილ“ თახსირი, „ცნობილ“ ახვარი;
(მასის სიბრიყვით, ფულით და ძალით,
„ხელისუფალად“ ამძვრალ-ამხტარი).
სიცივ-სიბნელე, შიმშილ-წყურვილი,
სოფელ ქალაქის ყოფა წამხდარი;
ქრთამით ნაშენი სასახლეები,
ბაღ-ვენახები გადანამხმარი;
ქვეყანა ნავთის, გაზის მილებით
საშიშ-საზიზღრად გადანათხარი.
* * *
ნუთუ ეს არის სატრაბახო რომ
„აბრეშუმის გზის“ მშიერი ძაღლი,
გადმოგდებული ლუკმის გულისთვის,
თავს ხან „ამ კარს“ და ხან „იმ კარს“ ახლი;
(ღვთისგან ბოძებულ ნიჭს და ძალ-ღონეს,
„პარტიულ“ შუღლს და ჩარჩობას აღლი),
ხარ ნასახლარის ძველი „ჭიშკარი“,
ბევრჯერ ნამტვრევი და „წიხლებნახლი“
ხარ გადაყრილი „შხამ-პროდუქტების“,
გამსაღებელი დასვრილი დახლი;
და აღარ გზარავს ღირსებააყრილს,
„რომ აღარასდროს იქნები სახლი!“
3. III. 99
არ შეიძლება
რამდენი მოგვხვდა, რა აღარ მოხდა
ვერ გაუგიათ მაინც „არიფებს“;
რა „ჰუმანური“ ძალა აშუღლებს
სერბებს, ალბანებს ანდა თალიბებს;
რომ „ჩვენ საშველად“ მოსული უცხო
რით „გვამდიდრებს“ და რით გვაღარიბებს;
ამ ერთ დროს, ერთი ქვეყნის მიწაზე,
რა „ფედერალურ“ ლეშს აყალიბებს;
რა „ჯარის“ ყოლის კანონს გვატენის,
რა „გადასახადს“ და რა „ტარიფებს“;
ან მისგან სამტროდ წასეულ ერებს,
„მრგვალ მაგიდასთან“ როგორ „არიგებს“;
საქართველოში ქართველის გარდა,
ყველას უფლებას უხვად არიგებს;
მით უმეტეს, რომ „ვითომ მთავრობა“,
ან ყალბად გოდებს, ან ხმას არ იღებს;
და ვიხდით ქვეყნის აღდგენის ნაცვლად,
დაცემა-დაშლის, გლოვის თარიღებს.
ამ საშინელი დრამის დასასრულს,
ჭკვიანი ხვდება – სულელი ვერა;
რადგან „გარედან შველის“ ზღაპარი,
საუბედუროდ ჯერაც ბევრს ჯერა;
და შეფარდება ჭკვიან-სულელთა,
ვიდრე „ამ ტემპით“ გამოიცვლება;
მანამდე ჩვენი საცხოვრებელი,
ჩვენი ჯიშისგან გამოიცლება;
თუ დღესვე, ახლა, გადაუდებლად,
„ტომები“ ერად არ შეიწვნება;
ძალიან დიდხანს, ან აღარასდროს
მონური ყოფა არ შეიცვლება;
თუ კვლავ მოვითმენთ პირუტყვის მსგავსად,
რისი მოთმენაც არ შეიძლება!
ლექსების ციკლიდან: არჩევნების არსენალი: შიში, სიძულვილი, ანგარება და სიჩლუნგე
რომ აწი მაინც არ ჭამოთ!
ამ „ზეპარტიის“ „იმიჯი“
არჩევის დღიდან აქროლდა;
რადგან იდეა, მორალი
და მართვის თავი არ ჰქონდა.
ხალხს „დესტაბილიზაციის“
შავი კოშმარით აფრთხობდა;
მის შემცდარ „კენჭის ჩამყრელებს“
ურცხვი ტყუილით ათრობდა;
მასის შეცდენით მოგებულს
რაღა თქმა უნდა არ თმობდა;
ყველა საშოვნელ „საჯდომზე“
თავისნაირებს ამყნობდა;
ამ ხერხით ქვეყნის საძარცვად
ორჯერ „ოთხი წლით“ დაყოვნდა;
და მინდა ვთქვა გასაგონად
დღემდე მიხვედრის არ მქონთა,
(მომხდარის მიუხედავად
მაგათ ხელახლა ამყოლთა);
რომ აწი მაინც „არ ჭამოთ“
ხომ ხედავთ როგორ აყროლდა?!
7. IX. 99
საშიშ-საზიზღარი პოლიტ-ვალსი
(ვუძღვნი მის უმორალობას – „უმრავლესობას“)
ფულის ტომრების გარშემო
ტრიალ-ბზრიალებს „ვალსი“;
ირევა „მარჯვენ“ „მარცხენა“
დუღს „ფიკაცია-ფალსი“;
უჭირავთ წვრილ-წვრილ „პარტიებს“
ურცხად მათხოვრის თასი;
და როგორც გამოუჩნდებათ
„გამოცეკვების“ შანსი,
იმავ წამშივე მთავრდება
„პრინციპულობის“ ფარსი.
იკვრება გულის ამრევი
მახინჯი „ალიანსი“;
გადაეჭდობა ერთმანეთს
არაფრით არამსგავსი;
თახსირი ახალგაზრდა და
ბებერი „პოლიტ ხავსი“;
რის ზნეობა და მიზნები
მთავარი არის „ფასი“.
* * *
და თუ შენ ხმის მიმცემელო
არ გაარკვიე არსი;
ვის გააჩნია იდეა
და ვის, არც მისი ასლი;
ვინ და რამდენჯერ გაყიდა
„არჩევნების“ წინ „მრწამსი“;
რატომ დგამს „პოლიტ ჯიხურებს“
მმართველ-მძარცველი“ კლასი;
და შეიძლება თუ არა
იყოს „პარტია“ ასი;
სად ზის, კრემლში თუ თეთრ სახლში
„კარაბას-ბარაბასი“.
* * *
თუ ამ კითხვებს არ შეუშვებს
მაგ შენი შუბლის გარსი;
და ყულფი შენი „კენჭის ყრის“
კვლავ ყელზე ჩამოგვაცვი;
ბრმად და ყრუდ „ყუთის გავსების“
თუ არ გატეხე ნავსი;
დიდი ხნით ერთად გვექნება
ყოფა მძიმე და „თარსი“;
სისხლი და ცრემლი „ოთხი წლით“
თუ ისევ ამათ ასვი;
და ამ „ბოსების“ ადგილზე
მსგავსი „ბოსები“ დასვი.
„საარჩვნო კომისია“
„მეცნიერი თავმჯდომარე“
ყველამ იცის რომ „მისია“;
„ხუთი მისი დანიშნული“
თავისთავად ხომ მისია;
„სამიც“ „მოქკავშირელელი“
ანდა მისი „კომლისია“;
მაქები და მადიდები
მისი „ვარსკვლავთ“ ხომლისია;
მოშიშო და მომლოდინე
თავში „შეფის“ კომბლისია.
და ამ „წესით“ რადგან შედგა
„საარჩევნო კომისია“;
„უმცირესებს“ „უმრავლესი“
ამ „კანონით“ მოგისია;
ახლა „კენჭი“ გინდ ყუთში და
გინდ ჩეჩმაში მოგისვრია;
ლოთი „მეთვალყურეების“
გინდაც ჯარი მოგისხია;
გინდ ამათთვის „გიჩივლია“
„ადვოკატიც“ მოგისვია;
გინდა ოქმებ-საჩივრების
დასტა მიგივს-მოგივსია;
და გინდ ქარიან ღამეში
ტრიალ ველზე მოგიფსია.
„მოქკავშირის“ საარჩევნო მოწოდება
ამომრჩეველო მე თუმცა გამშევ
კენჭი უყარე მაინც ჩემს სიას;
და რომ შიმშილით სული არ გაგძვრეს
მომეცი ხმა და მოგცემ პენსიას!
საარჩევნო სატირალ-სატირული მოწოდება
ამ ერში, სადაც ამდენი
ჭკვიანი კაცი გაჩნდა;
რომელსაც ყველა საქმეში
ტალანტის დაღი აჩნდა;
ამ ქვეყანაში, მყოლელში
ლამაზ ქალთა და ვაჟთა;
საქართვლოში, მფლობელში
ამდენ ნიჭთა და განძთა;
არ შეიძლება! არჩევა
ისეთ ქალთა და კაცთა;
ვისაც სულ გამოეცალა
სინდის-ნამუსის განცდა;
მონაცემ-„მინაცემებით“
ხმარების ვადას გაცდა;
პოლიტიკის და სექსისთვის
უკვე აშკარად გაცვდა.
„შეჩვეული ჭირი“
(ანუ როგორ იქცა საყოფაცხოვრებო ანდაზა, ქართველი ხალხის საარჩევნო პოლიტდევიზად)
თუმცა კი „ამომრჩეველი“
დაღვრემილ-დანაბღვირია;
თუმცა ამდენი დევნილი
და სიმწრით ანატირია;
უსახლკარო და უჭმელი
ამდენი ღია პირია;
და დღემდე შესრულებული
არცერთი დანაპირია;
საწყლისთვის არც პენსიაა
წლობით არც ჯამაგირია;
სიცრუის ბუღში იხრჩობა
ტანჯვისგან ანაყვირია;
და მაინც ჩლუნგად, ჯიუტად
რტყმევის ამტანი ვირია;
მისი „მოთმენის რეკორდი“
ნამდვილად გასაკვირია;
უფრო ზუსტად კი საშიში
და გულის გასაგმირია;
რადგან „ვერ წირავს“, ვისაც ის
მრავალჯერ გაუწირია;
ბრმად და ყრუდ ისევ „ხმას აძლევს“
იმ ჭუჭყს, რაც ჩასაძირია;
და იმის მიუხედავად
რაც ჩვენს თავს გასაჭირია;
ეს „აზრი“ დამყაყებული
„ელექტორატში“ ხშირია:
რომ „შეჩვეულზე საშიში
შეუჩვეველი ჭირია“;
ამან დაგვცა და დაგვაგდო
სავალი გზა აგვირია;
დაგვაოთხა და დაგვდაღა
თავი ვერ აგვიღირია;
და ეს „დევიზი“ კი არა
გონების სიდუხჭირეა;
მდუღარით ჩამოსარეცხი
ჩაძველებული წვირეა;
მიტომ, რომ ვინც ჭირს არ ებრძვის,
ის თვითონ „ჭირის ჩხირია“,
ქვეყნისთვის ჭირის შემყრელის
საჯდომი უნაგირია;
შიდა და გარე დამპყრობის
წიხლით სათელი ბდღვირია;
ჯიში ომს გადაჩვეული
ბედისგან განაწირია
და მსგავსი, ყოფნის არღირსი
დროს ბევრი ჩაუძირია.
* * *
ძირს გვითხრის „წესი“ უმსგავსი
ყოველი წუთი ძვირია;
„ჩვეული ჭირის“ არჩევა
სიკვდილის „ელექსირია“,
ლაჩრობის“ შესანიღბავი
გულისამრევი ნირია;
„ერი“ ამ „კურსის“ ერთგული
ბრბო არი და ნახირია,
რადგან „ძველი“ და „ახალი“
ორივე ჭირი ჭირია;
და ჭირს შეჩვევა კი არა,
„დეზინფექცია“ სჭირია.
საარჩევნო „მიწერ-მოწერა“
(პრეზიდენტმა ვეტერანებს მხარდაჭერის თხოვნით პირადი ბარათები დაუგზავნა; აპარატმა ნამეტანი მოინდომა: ბარათები მიცვალებულებსაც გაუგზავნა და თანაც ზოგიერთ მიცვალებულს ორჯერ?! გთავაზობთ ამ საცინალ-სატირალ „მიწერ-მოწერას“)
პრეზიდენტი:
ქვეყნის ბურჯო და ნამუსო
მრავალტანჯულო მაკრინე!
ვიცი რომ შიმშილ-სიბნელით
გული ძალიან გატკინე,
სიცივითა და სიმწარით
ყბა ყბაზე დიდხანს გარტყმინე;
ფრონტზე და ზურგში მრავალწელს
არმოსათმენი გათმინე;
პატიებას გთხოვ იმისთვის
რაც დღემდე თავს დაგაწიე;
ქედს ვიხრი მე იმ ღვაწლისთვის
რაც შენ ქვეყნისთვის გაწიე;
სულ მალე მაგრად გაგათბობ
გაკმარებ რაც გაგაციე,
ოღონდაც ცოტა დაიცა,
ოღონდაც ხმა შემაწიე!
მაკრინე:
ნენა, რა დღეში ყოფილხარ
სულებს ცრემლებით გვასველებ;
რომ ხმების მოსაგროვებლად
საფლავშიც აღარ გვასვენებ;
შენ შემოგევლოს მაკრინე
რეიზა არ ვარ ცოცხალი;
მარა მე ნენა კვტარი ვარ
დიდი ხნის განაცოცხარი.
დაკავებული კაცი ხარ
ამიტომ ბევრს არ მოგაცდენ;
თვარა რაც ცოცხლად გაძლიე
კვტარიც „ხმას“ კიდო მოგცემდი;
თუ ასე ძაან გჭირდება
„მიცვალებულთა პროცენტი“.
მარა მე ნენა ძალიან
დაკლებული ვარ წონაში;
ვფრინავ „დეპოლიტიზებულ“,
ყოვლად უშფოთველ „ზონაში“;
და რომ მწერ „დაიცადეო“
რამდენსაც გინდა დაგიცდი;
რადგანაც უპენსიობას
მე უკვე აღარ განვიცდი;
არც ვერმიშელი მჭირდება
არც „საარჩევნო შაქარი“;
(ნეტაი ადრე მქონოდა,
რა პირობებიც აქ არი);
აგიტაციას არ გიწევ
ნახვა შენ თვითონ მოგიწევს;
როდესაც „მოყვან-წამყვანი“
აქეთა მხარეს მოგიწვევს.
ახლა ნახვამდის ედუარდ,
ბოდიში რომ ვერ „აგირჩევ“;
და „კვტრების სიით“ არჩვას,
არ გისურვებ და არ გირჩევ!
P. S. მაშინებს შენ და ასლანის
ტაკება გააფთრებული;
(არც ერთი მხრიდან არ არი
მაგ ბრძოლა გამართლებული);
და თუ არ გამოადარეთ
თქვენგანვე გაავდრებული;
დახოცავს ხალხი ერთმანეთს
ისედაც გააბდლებული;
შეწყვიტეთ კარიერისთვის
შუღლი და მოწოლ-მიწოლა;
გკოცნი, მეტი რა მოგწერო
შენი მაკრინე ბიცოლა“.
ლექსების ციკლიდან: მოლაფაშა ასლარუს პირველი
შენ რას ფიქრობ საქართველო?!
თამაშდება პოლიტშოუ
ორ „შავ აქტად“ გაყოფილი
და ორივეს რეჟისორი
არის ძლიერ კმაყოფილი;
აქეთ „დანიშვნის მეთოდით“
ძალას ხელში მოიგდებენ;
მშიერ მასას შიშით, ფულით
წიხლებქვეშ ამოიდებენ;
ამ „კენჭისყრას“ როგორც წინას
იმავ ხერხით მოიგებენ;
და სავარძლებს ახალ ვადით
საჯდომებზე მოირგებენ.
* * *
იქით „მიკრო-ტირანს“, გული
„კუთხის ცოდვით“ ეტანჯება;
ხან „ეროვნულს“ ბერიკაობს,
ხან ევროპას ემანჭება;
მითქარუნობს წარმოდგენა
არაერთხელ ნაჭენები;
და იქ სადაც გამქრალია
უფლებების ნარჩენები;
ყველამ იცის, თუ რას ნიშნავს
„აჭარაში არჩევნები“.
იცის „მეფემ“ თავს და ოჯახს
რომ არავინ გაამწარებს;
და ვინც „მის ხალხს“
ხმას არ მისცემს
რა კაი დროს გაატარებს.
ასეთია ისტორიის
დრამა ორგან ნაჩვენები;
ედუარდის „დანიშვნები“
და ასლანის „არჩევნები“;
სიძულვილის გამჩენები
ერის ნების არმჩვენები;
ამ საზარი სანახავით
სული მრავალს ეხუთება;
ბევრი დუმს და ბევრი მაინც
ერთ-ერთ „დამდგმელს“ ეხუტება;
„ერთგულებას“ ერთი იმას,
ერთი ამას ეფიცება;
ზოგი „ამ წესს“ ეტმასნება,
ზოგი „იმ წესს“ ეფიცხება;
მედროვეთა ჯოგი, ვისაც
არაფერი ესირცხვება;
ვინც მეტ თანხას გადაუხდის
იმ „პატრონის“ გვერდით წვება;
და ამ საშიშ ჩარჩობაში
ჩვენი ქვეყნის „ბედი ცხვება“;
* * *
ამის მნახველ ნორმალურ კაცს
გული ზიზღით ეთითხნება;
შენ რას ფიქრობ, საქართველო?!
მაგრამ შენ ვინ გეკითხება!
ლექსების ციკლიდან: ოღონდ გაგრძელდეს კარიერა თუნდაც ერთი დღით
საპარლამენტო შაირვარდი
(ერთმა ყველა მოწვევის პარლამენტარმა თქვა: „რას ჩქარობთ, ჩვენ წავალთ, უკეთესები მოვლენ“ და დააყოლა: „რა ვარდმან თვისი ყვავილი გაახმოს დაამჭკნაროსა, იგი წავა და სხვა მოვა ტურფასა საბაღნაროსა“-ო)
ცოდვაა, მაგ აფორიზმის
მის არაღირსად გაგება
და მისი დეპუტატებზე
მორგება-მისადაგება.
კარგია, თუ პარლამენტში
ზის ბევრი არა სულელი
და მათ ნაღვაწს და ნააზრევს
ასდის ყვავილის სურნელი.
მაგრამ თუ ჭარბობს უსირცხვო
„ბლოკებში“ ნაცანცარალი
„ყველა მთავრობის საათზე“
ნაკიდი, ნაქანქარალი.
თუ „ჭამა“ მასამ მეასედ
იმისი „ნაქაქანარი“
და კენჭი დამჭკნარს უყარა
ვარდი რომ ნაღდად არ არი.
მაშინ იმისი იქ ჯდომა
ის „ვადა“ რამსიგრძე არი
ერისთვის რა სასირცხო და
რა მძიმე სიცოცხლე არი
როდესაც „პარლამენტარი“
ვარდი კი არა თხლე არი.
4. I. 99
პოლიტიკური სპერმა
(რა სასატირე თემა იშოვა კალმის წვერმა)
(„სამი თვე ვიბრძოლეთ, ბოდიში და საქონლის სპერმა რომ შემოგვეტანა“ – ბ. გულუას ტელეინტერვიუდან)
დღემდე არ იცის ჩვენში,
ძალიან ბევრმა შტერმა;
და დადგა ჟამი გაიგოს
„ხმის მიმცემელმა“ ერმა:
სამი თვის ბრძოლის შედეგად
ბაკურმა გონიერმა,
როგორ უშოვნა სამშობლოს
დაუბეგრავი სპერმა;
და ახლაც, ქართულ სოფლებში
არ იცის ძროხამ ბევრმა:
სულადობით რომ ტრაბახობს
„საჩვენებელი“ ფერმა,
ეს ფერმის ბუღამ კი არ ქნა,
ან ვინმე მენეჯერმა,
არამედ გულუას ტვინმა,
ბუღაზე ღონიერმა.
და ახლა რომ მოაწია
მისი „არჩევის“ ჯერმა,
არ დაგავიწყდეთ ძროხებო
მისი ნაშოვნი სპერმა,
რომ დეფიციტის მოსპობით
ვერ გაიხარა მტერმა,
რომ კაცმა ის ქნა, რაც ვერ ქნა
ქართული ბუღის ყვერმა.
P. S. ამ შაირს თქვენ მაგივრად ვწერ
ბოღმისგან ანადუღებო,
პირუტყვად დაბადებულო,
მუნჯო, ხმაამოუღებო,
და მინისტრს პასუხს ვერ გასცემთ
„უმუშევარო“ ბუღებო.
ნათელხილვის პარადოქსები
წინასწარ იცის ჩვენმა მთავრობამ
სად, რომელ სცენარს ვინ წერდა დგამდა
როდის რომელი „პოლიტმოღვაწე“
რომელ „უწყებას“ „ნასედკად“ ყავდა;
სად, რომელ „ტერაქტს“ უნდა ველოდოთ
საიდან ვისი შემოვა ბანდა;
„უერთგულესი“ ბევრი ლაქია
უეცრად რატომ „გარადიკალდა“;
„პრორუსულ“ ბლოკში რად გადაბარგდა,
რატომ არჩია ასლანის კალთა?!
წინასწარ იცის ხელისუფლებამ
ყველა მოსახდენს ახადა ფარდა;
ამ ერთადერთი, დაუდგენელი
და საიდუმლო თარიღის გარდა:
როდის დადგება გაუცემელი
ხელფას-პენსიის გაცემის ვადა.
„მიშები“ და „კრიშები“
ჯერ „მოქკავშირი“ ქვეყანას
თავს კრიზისს დაათხლიშავს;
მერე ყველაფერს აბრალებს
მარტო ჭკუასელს მიშას;
ბიუჯეტს „ყბაში ჩაუგდებს“
„ოპონენტ“ ჯიბუტ მიშას;
რომელიც ხედავს ამ ფაქტში
ქვეყნის დაქცევის ნიშანს;
ამ ძალას დაატაკებენ
„ფიცხ“ სააკაშვილ მიშას;
„იურიდიულ დონეზე“
ჯერ ის შეაყრის ქვიშას;
დესერტად მიაყოლებენ
მაჭავარიან მიშას;
(რომელიც ურცხვად ამტკიცებს,
რომ თურმე „არა გვიშავს“);
„გამპროტესტებელ პერსონებს“
ჟვანია გამოთიშავს.
* * *
და რაც ამგვარად აშფოთებს
ამ „დაჯახებულ მიშებს“;
ჟარგონის ენით რომ გითხრათ
ფეხზე კიდიათ „კრიშებს“.
მოკლე და გრძელი „პროგნოზი“
ახლა ძნელია ძალიან
დაბეჯითებით იმის თქმა;
ვის გამოსცინცლა ეს ცნობა
გარემოს დაცვის მინისტრმა;
რომ თბილი თებერვალი და
ცხელი ზაფხული იმისნა;
ერთ დღე-ღამესაც ვერ გაძლო
„მეტეო-ხილვამ“ იმისმა;
გააბათილა ქარბუქმა
მოსვლამ თოვლის და წვიმისმა;
რა მოხდა მერე ასეთი
სხვასაც მოსვლია ლაფსუსი;
მაგრამ მე სხვა რამ მადარდებს
ბევრად მძიმე და აფსუსი;
რომ ის უწყება, რომელსაც
ეს ქალბატონი უძღვება;
რას უცდის, მისი „სიზანტე“
ნეტავი რას ეფუძნება;
რას უცდის, როცა ნაჯახი
საბედისწეროდ ტრიალებს;
და სადაც ტყე შრიალებდა
კანონ-ქაღალდი შრიალებს;
თქვენს ხელში სულაც არ მიკვირს
სურათი გულის დამწველი;
აქ სადაც კაცს არ იცავენ,
ხის ვინ იქნება დამცველი;
რა ცოდნა უნდა, რა მოსდევს
უღვთოდ გაჩეხილ მასივებს;
და ჩვენ უბედურ ქვეყანას
რატომ „აცხელებ–აცივებს“,
ან მაგ სავარძელს მოეშვი
ან „დაეჯახე“ მაფიებს;
ან ის მიუშვი მაგ სკამზე
ვინც ტყეს არ გააკაფიებს;
შენ წადი დარგში, რომელიც
უსაფრთხოდ მიჩნეულია;
და მის „გრძელ მოკლე პროგნოზებს“
ქართველი მიჩვეულია.
დაჯექი „ჰიდრომეტცენტრში“
ამ სუბტროპიკულ ჰავაში;
და იმკითხავე ამინდზე
ბანქოში ანდა ყავაში.
სიკვდილი და არგადარჩენა „ოპონენტს“
(„ვნახოთ, ვინ უფრო ადრე მოკვდება“ – პრეზიდენტის პასუხი ირინა სარიშვილს)
ერთიც ვნახოთ და პრეზიდენტს
ის, რაც წამოსცდა, აუხდა
და უფრო ადრე ის მოკვდა,
ვინც მას პრობლემად გაუხდა;
ვისი ნათქვამიც მრავალჯერ
უკლებლივ სულ წინ დაუხვდა;
და ხალხის ენით რომ გითხრათ,
მას ამჯრადაც „აუხტა“,
ფუი, ეშმაკს და, რომ მოკვდეს
რა შეიცვლება ამითი,
რომ საზიზღარი დარჩება
პოლიტიკური ამინდი?!
მართლაც და, არავინ იცის,
რა როდის, როგორ მოხდება;
ფიზიკურ-პოლიტიკურად
ვინ უფრო ადრე მოკვდება;
ერთს გრიპის ვირუსი მოკლავს,
მეორეს ტყვია მოხვდება;
საიდუმლოა, ვის, როდის
დღე რითი დაუმოკლდება.
და თითქოს, რაც ყველამ იცის,
მაინც მოითხოვს აღნიშვნას:
რომ არ დაუშვებს, ვინც ადგენს
მოკვდავთა „მოხსნა-დანიშვნას“;
მოკლული კაცის ადგილზე
ახალი კაცი არ იშვას;
რომ მართლის მთქმელის სიკვდილი
სიმართლის სიკვდილს არ ნიშნავს.
მთავარი არის ცოცხალი
რა სურნელებას ავრცელებს;
თავისი ხალხის სატანჯველს
აიოლებს თუ აძნელებს;
და მხოლოდ იმათ სახელებს
დრო არასოდეს აძველებს,
ვინც თავის კაცურ სიცოცხლეს
გარდაცვლის მერეც აგრძელებს.
P. S. ასეთი არის სიცოცხლის
სიკვდილად ქცევის „ექსცესი“,
და „მოქკავშირის“ ტაშისკვრით
არ შეიცვლება ეს წესი.
გამჭვირვალე ეჭვი
ეს საეჭვო საქციელი
ლოგიკასთან არ თანხმდება;
არც პროგრამა მიაქვს დარგში
არც ის იცის რა დახვდება;
პიროვნული მისი აზრი
„დამსმელისას“ არ თანხვდება;
მიკროფონთან დანაქადი
ერთი „პუნქტიც“ არ ახდება;
წინამორბედს რაც გადახდა
მასაც მალე გადახდება:
ან პანღურით გაისვრიან
ანდა თვითონ „გადახტება“.
მაშ რას აძლევს, რად სწყურია
ეს ხანმოკლე „ატახტება“?!
„პატრიოტს“ და „პატიოსანს“
რად არ ესმის, რად არ ხვდება,
რომ ეს მისი „თავგანწირვა“
სიმართლესთან არ თანხმდება;
და მაეჭვებს ვინც კი „უცბად“
მინისტრობას დათანხმდება.
მილები და „კადრები“
სასმელ წყალში შერეულა
თურმე ფინთი წვენები;
ფეკალური, „ლეტალური“
„შავი“ ჩანადენები;
ამებები, მიკრობები,
მრგვალები და ბრტყელები;
ჟურნალისტებ-ექიმებმა
გადმოაგდეს ენები;
თავს ფაქტები დაგვაყარეს
ამშლელ-ამაზრზენები;
და მის ნაცვლად რომ სასწრაფოდ
მივუსიოთ მთხრელები;
და მილები გამოვცვალოთ
უსაშველოდ ძველები;
ამის ნაცვლად გვთავაზობენ
ჯანმრთელობის მცველები,
რომ სიცოცხლის შესარჩენად
დავიბანოთ ხელები.
დაიბანეთ, რა თქმა უნდა,
დაიბანეთ ხელები;
მაგრამ მაინც ნუ იქნებით
ისე ჭკუათხელები,
რომ გასაწმენდს გაწმინდავენ
უწმინდურის მქმნელები;
რომ ესენი არ არიან
რამის „გამომცვლელები“;
„ძველ სისტემას“ ვერ დაშლიან
თვითონ დასაშლელები;
და ვინცა ხართ ამ „კადრების“
დამსმელ-„ამომრჩევლები“;
ვინც ჩათვალეთ საქმის ხალხად
„სიტყვით გამომსვლელები“;
ვინც ხართ ვეღარ მომუშავე
ვეღარ მთესველ-მხვნელები;
„მომხრე ინტელიგენტები“
მათზე ხოტბის მთქმელები
(მოშხამული საჭმელ-სასმლის
შიშით ჩანასველები);
ამათ მიმართ ვინც ხართ უკვე
ბრაზით განაცხელები;
ფიზიკურად, ფსიქიურად
დარტყმულ-დანაბრტყელები;
სანამა ხართ რაც დღეს ხდება
იმის „მჭამელ-მსმელები“;
სანამ არ მოიხსნებიან
ადრე მოსახსნელები;
თუ დროზე არ „მოვიბანეთ“
ეს „სამშობლოს მხსნელები“;
კიდევ ბევრი გაგვიხდება
მუნჯად გასასვენები;
ბევრს ჩაყვება „სადარდებლად“
დაბანილი ხელები.
„პოლიტიკური ხაშლამა“
(„ქართლელები და კახელები უფრო გამიგებენ... პოლიტიკა ხაშლამას ჰგავს, თუ ქაფი დროზე არ მოიხადა, ჩაბრუნდება და საჭმელად აღარ ივარგებს“) – დავით ზეიკიძის საპარლამენტო გამოსვლიდან
მაცინ-მატირა საკითხის
ამ სახით დასმა-გაშლამა;
რომ საქართველო ქვაბია
და პოლიტიკა ხაშლამა.
შენმა გამოსვლამ მშიერ ხალხს
ტუჩები აალოკია;
თუმცა მთლად მოხერხებული
არ იყო ანალოგია;
(ეს სხვათა შორის) მაგრამ ის,
რაც შენ გაშფოთებს, გახელებს;
სცდები თუ ფიქრობ, ეხება
მხოლოდ ქართლელებ-კახელებს;
არც უნდა გეხსენებინა
დავით, მცხეთელო ძამია;
რაც უკვე დიდი ხანია
ქართველ ხალხს არ უჭამია;
ბოლოს და ბოლოს, კაცი ხარ
პოლიციაში ნასწავლი;
და მიკვირს, რომ ამ მთავრობას
„ხაშლამის ხარშვას“ ასწავლი;
მათ „ქაფქირს“, ქაფი წვენ-ხორცში
არასდროს „ჩაუბრუნდება“;
როგორც ხალხს ის „ანაბრები“
უკან არ დაუბრუნდება;
კარგად იციან „ნაჭრების“
განაწილება-შერგება;
„მშობელ ხალხს“ ქაფი, ძვალი და
ქვაბის ნარეცხი ერგება;
მაგათი „ამომრჩეველი“
მაგათგან ბევრჯერ იცემა;
მაინც ვერ მიხვდა ვისთვის ღირს
„ქაფქირის“ ხელში მიცემა;
და თუ კვლავ დაიგვიანა
„სიფათში სილის გაშლამა“;
დიდხანს ამ წესით იდუღებს
„პოლიტიკური ხაშლამა“;
ვიდრე ეს მასა, ამ ქვაბთან
ამ გაუმაძღრებს მოითმენს;
ცნობებს „ხაშლამის“ შესახებ
მხოლოდ სხდომებზე მოისმენს.
P. S. ეს ლექსი მათ არ ეხება,
ვისაც მაგათი არა სწამს;
და მით უმეტეს ჩემსავით
ვინც ხორცს საერთოდ არა ჭამს.
„ძაღლები“, „მიშები“ და „შალიკოები“
(„ეროვნება და მოქალაქეობა აბსოლუტურად იდენტურია“, „ჩვენებურ შალიკოებს ძაღლის ჯიშები და ეროვნება ერთმანეთში ერევათ“... და ა. შ.)
ზმანება ვნახე სიზმარი:
ეს საქართველო არ იყო,
„ავტოქტონური ნაცია“
მთლიანად ამომწყდარიყო;
სუბტროპიკების სიმწვანე
უდაბნოდ გადამხმარიყო;
კამკამა მდინარეები
პირწმინდად ამომშრალიყო;
სამარხის რუხი ლოდები
ჰორიზონტს გადამწვდარიყო
და ყველა საფლავის ქვაზე
ეწერა მხოლოდ „შალიკო“.
სამარეებზე ცეკვავდნენ
ვიღაცა უცხო ჯიშები
ვუყივლე: „ვინა ხართ-მეთქი“!
მითხრეს: „ჩვენ ვართო „მიშები“
მიხეილ სააკაშვილის
გონების ნაქიშმიშები;
შემტკბარი, შეშაქრებული
ინტელექტ-გამონაცვლები;
„მსოფლიოს მოქალაქენი“
სულ ერთი ზომის მარცვლები
„დედაც და მამაც „მიშა“ გვყავს
ჩვენც ყველას გვქვია „მიშები“;
აღარ ვართ ერის ნიშნებით
გაყოფილ-განათიშები;
წავიდა, წარსულს ჩაბარდა
„ეთნოკონფლიქტის“ შიშები“.
* * *
როკავდა ხროვა უსახო
ფეხქვეშ ხვნეშოდნენ ქვიშები;
მზარავდნენ უცხო ტომები
ერთბაშად „განამიშები“,
„მიშა“ თეთრი და ყვითელი
„მიშა“ ზანგი და მულატი
(ცენტრში რუსულად მღეროდა
„ექს-ოკუჯავა, ბულატი“),
ვბღაოდი, არვის ესმოდა
დარდი მახრჩობდა და ბრაზი;
პუჭურა „ტაქსას“ რძეს წოვდა
კავკასიური ნაგაზი;
იდგა ყეფა და ღავ-ღავი
დრადხარ-დობერმან-დოგების;
ისმოდა ლაქლაქ-ლაყაფი
სოც.პოლიტ დემაგოგების;
ვაჭრობ-გარიგებ ჩალიჩი
„სკამის“ და ხმების მოგების
ფუი ეშმაკს-თქო! ვიყვირე
გაფრთხა და გაქრა ზმანება;
გავიღვიძე და გაგრძელდა
ცხადის სიზმართან მგვანება;
საპარლამენტო ყაყანის
მორიგი დღე დამდგარიყო;
არც ერთი მწვავე პრობლემა
ჯერაც არ გადამწყდარიყო
თუმცა მრავალი „კანონი“
ქაღალდზე გამომცხვარიყო;
ყველა ცდილობდა როგორმე
„ეთერში“ გამომძვრალიყო;
ერთხელაც „ერის სახელით“
„სასტიკად რომ გამწყრალიყო“;
„ჩაწერა“ თუ „არ ჩაწერის“
საკითხი არ ჩამცხრალიყო.
* * *
ვხედავდი ცხადის კოშმართან
საზღვარი წანაშალიყო;
„ბლოკ პარტიები“ საკბენად,
საძიძგნად ანაშალიყო;
და „მმართველ“ „მიშას“ უტევდა
„ლეიბორისტი“ „შალიკო“.
„დეზინტერვიუ“
ეს „ტიპი“ „ისტორიულად“
თუმცა დიდი ხნით არ ძლებს,
მაგრამ სანამდე ასაღებს
თავის უწმინდურ აზრებს;
სადეპუტატო ვადაში
ქვეყანას დიდ ჭუჭყს აცხებს;
უბირ-უწიგნურ „პუბლიკას“
უტარებს შუღლის აცრებს;
და „სასესიო სეზონში“
ბევრის წახდენას ასწრებს.
თვითონ ნაშოვრით ძღება და
მასას სიცრუით აძღებს;
ხმის მიმცემს, ხმის მიცემამდე
მისცემს, ოღონდაც აძვრეს;
რა „იზმიც“ სარფიანია
გავას იქითკენ არწევს;
ვიღას მხარეზე არ იყო
სად არ იწვა და არ წევს;
ბრბო მაინც ჩლუნგად „კენჭს უყრის“
ამ ვისთვის აღარ ნაძლევს;
(მაგის „ხის წვერზე“ ამყვანებს
რა დიდი ცოდვა აძევს)
მის ძირს ჩამოსახეთქებლად
„ხეს“ აღარავინ ანძრევს
ზის კენწეროზე ეს ბოზი
და „ინტერვიუს“ აძლევს.
(დასასრული იხ. ნაწილი II)
Subscribe to:
Posts (Atom)